SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/11/2022 NUMARASI : 2022/183 ESAS - 2022/1968 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : TARAFLARIN İDDİA ve SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı derneğin süresi içinde genel kurul toplantısını yapmadığını, bu durumda TMK ve DK'nın ilgili hükümleri gereğince davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk dereceli mahkeme tarafından yapılan yargılama sonrasında, davanın kabulü ile davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı temsilcisi istinaf dilekçesinde özetle; kendisinin yurt dışında olması sebebiyle toplantının yapılamadığını derneğin tüzüğünde hiçbir sıkıntının bulunmadığını ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı derneğin üst üste iki genel kurul toplantısını yapmadığı gerekçesiyle derneğin kendiliğinden dağıldığının tesbitini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı derneğin üst üste iki genel kurul toplantısını yapmadığı gerekçesiyle derneğin kendiliğinden dağıldığının tesbitini istemiştir....
Türk Medeni Kanununun 87. mddesinde ise, "Her ilgili sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti isteyebileceği" belirtilmiştir. Ancak, Sulh Hukuk Mahkemesi kararından sonra 23.11.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5253 Sayılı Dernekler Kanununda derneklerin federasyona üye olma zorunluluğu bulunmadığından ve T.M.K.'nun 87. maddesinde belirtilen hallerde derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti görevi Sulh Hukuk Mahkemesine ait olup, somut olayda, derneğin feshi talep edildiğine göre, davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince Şanlıurfa Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 30/03/2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Parti içi hukuk kavramı, parti üyelerinin hak ve ödevlerinin tespiti, parti örgütünün kuruluşu, parti içi çalışmaları, parti tüzüğünün ve programının hazırlanması, seçimlerde partiyi temsil edecek adayların belirlenmesi, partinin gelir ve giderlerinin hesaplanması ve parti içi disiplin işleri gibi konuları kapsar. Parti içi hukukun asli ve birincil kaynağı, Anayasa ve kanunlara uygun olarak belirlenen parti tüzükleri ve yönetmelikleridir. Siyasi Partiler Kanununda; davaya konu uyarma cezasının iptali konusunda açık bir yasal düzenleme bulunmamaktadır, bu durum kanunda siyasi partilerin bir iç sorunu olarak kabul edilmiştir ve siyasi partilerin iç işleri niteliğini taşımaktadır. CHP Parti Tüzüğünde, disiplin işlemleri düzenlenmiş ve yukarıda belirtildiği üzere uyuşmazlıkların çözümü görevi parti içi organlara verilmiştir. (Yargıtay 4....
C)İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı T1 vekili istinaf dilekçesinde özetle; verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, TMK'nun " Sona Erme Başlıklı " 87/5. maddesinde " Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması halinde her ilgili sulh hakimliğinden, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebilir. " hükmünün bulunduğunu, dernek olağan genel kurul toplantılarının Kanuna aykırı olarak zamanında yapılmadığı halde davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, idari yaptırım uygulanması hususunun idarenin takdirinde olduğunu, bu hususun dava şartı da olmadığını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. D)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, TMK'nun 87/5. maddesi uyarınca derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, karar davacı T1 vekili tarafından istinaf edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı derneğin en son genel kurul toplantısını 28.11.2005 tarihinde yaptığı ve dernek tüzüğüne göre iki yılda bir genel kurul toplantısı yapmak zorunda olduğu halde bu şarta uymayan derneğin T.M.K.nun 87/5 maddesi uyarınca kendiliğinden dağıldığının tespitini istemiş, mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. K A R A R ... Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü'nün talep dilekçesi ile davalı ... İli Köy ve Mahalle İdareleri Muhtarlar Derneğinin TMK'nin 87/5. maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespiti talep edilmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, temyize konu kararın verilmesinden sonra, davalı ... İli, Köy ve Mahalle İdareleri Muhtarlar Derneğinin usulüne uygun olarak feshedildiği anlaşıldığına göre, davanın konusu kalmamıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, davalı birliğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava, 5200 Sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu uyarınca davalı birliğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkin olup, mahkemece hiçbir araştırma yapılmadan dosya üzerinden davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. 5200 Sayılı Kanunun 20.maddesinde bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde, genel hükümler ile 2908 Sayılı Dernekler Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanacağı 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 18/1.maddesinde de bu kanunla ilgili olarak hukuk mahkemelerinde bakılacak davalarda basit yargılama usulü uygulanacağı hükmüne yer verilmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesi hükmüne karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması sonunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiş, bu kez davacı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü....
