"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava dilekçesinde, davalı derneğin tüzük teslim tarihinden itibaren 6 aydan fazla süre geçmiş olmasına rağmen ilk genel kurul toplantısını yapıp zorunlu organlarını oluşturmadığı iddia edilerek 4721 sayılı kanunun 87/2. maddesi gereğince derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesi istenmiş; Mahkemece, davalı dernek savunması doğrultusunda ilk genel kurul toplantısının yapıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti İLK DERECE DOSYANIN DAİREYE GELİŞ TARİHİ: 14.02.2022 K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, siyasi partinin sona erdiğinin istemine ilişkindir. ... Birinci Başkanlık Kurulunun 26.01.2022 tarihli ve 2022/1 sayılı kararı ile hazırlanan, 28.01.2022 tarihli ve 31733 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Hukuk Dairelerine ilişkin ... bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi ... (.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 02.03.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 21/07/2022 NUMARASI : 2022/839 ESAS, 2022/860 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : Dairemizde bulunan istinaf başvurusunun yapılan açık incelemesi sonunda; Davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine Zonguldak 2. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2022/839 Esas sayılı dosyası ve dava dosyasında verilen 21/07/2022 tarihli 2022/860 Karar sayılı gerekçeli kararı incelendi. İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı partinin Zonguldak İl Teşkilatının 03/04/2015 tarihinde kuruluşunu tamamladığını ancak o tarihten itibaren kongre yapılmadığının kayıtlardan anlaşıldığını, TMK'nın 87/5.maddesi uyarınca il teşkilatının sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI : Zonguldak 2....
Her ne kadar Anayasa 68. maddesinde Siyasi Partiler kanunu 11. maddesinde ve Devlet memurları kanunu 7. maddesinde memurların siyasi partilere üye olması yasaklanmış ise de ; davacının 4.4.2008 tarihinde emekli olup, memuriyet görevinin sona ermesinden sonra 8 Kasım 2009 tarihinde yapılan siyasi parti genel kurulunda, partinin merkez yönetim kurulu üyeliğine aday olup ve 12 Kasım 2009 günü kesinleşen seçim sonuçları ile partinin Merkez Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmesi sebebi ile davacının siyasi partinin yönetim organında görev alması sendikadaki görevini etkilemeyecektir....
Siyasi partilerin kurulmaları, teşkilatlanmaları, faaliyetleri, görev, yetki ve sorumlulukları, mal edinimleri ile gelir ve giderleri, denetlenmeleri, kapanma ve kapatılmalarıyla ilgili hükümleri düzenleyen 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 3. maddesinde; "siyasi partilerin ülke çapında faaliyet göstermek üzere teşkilatlanan tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar olduğu," 7. maddesinde; "siyasi partilerin teşkilatının; merkez organları ile il, ilçe ve belde teşkilatlarından; Türkiye Büyük Millet Meclisi Grubu ile il genel meclisi ve belediye meclisi gruplarından ibaret olduğu," 15/3. maddesinde, "partiyi temsil yetkisinin genel başkana ait olduğu, Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisinin, genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti tüzüğünün göstereceği parti mercilerine ait olduğu" belirtilmiştir....
Parti işlerini düzenleyen parti iç yönetmelikleri merkez karar organı tarafından yapılır." 93'ncü maddesinde; "Siyasi partilerin parti içi çalışmaları, parti yönetimi, denetimi; parti organları için yapılacak seçimler ile parti genel başkanlığınca, genel merkez organlarınca ve parti gruplarınca alınan kararları ve yapılan eylem ve işlemleri parti tüzüğüne, parti üyeleri arasındaki eşitlik ilkesine ve demokrasi esaslarına aykırı olamaz.” 104'ncü maddesinde; “ Bir siyasi partinin bu Kanunun 101 inci maddesi dışında kalan emredici hükümleriyle diğer kanunların siyasi partilerle ilgili emredici hükümlerine aykırılık halinde bulunması sebebiyle o parti aleyhine Cumhuriyet Başsavcılığınca re'sen yazı ile başvurulur. söz konusu hükümlere aykırılık görürse bu aykırılığın giderilmesi için ilgili siyasi parti hakkında ihtar kararı verir.” 121’nci maddesinde ise; “Türk Kanunu Medenisi ile Dernekler Kanununun ve dernekler hakkında uygulanan diğer kanunların bu kanuna aykırı olmayan hükümleri, siyasi...
Parti işlerini düzenleyen parti iç yönetmelikleri merkez karar organı tarafından yapılır." 93'ncü maddesinde; "Siyasi partilerin parti içi çalışmaları, parti yönetimi, denetimi; parti organları için yapılacak seçimler ile parti genel başkanlığınca, genel merkez organlarınca ve parti gruplarınca alınan kararları ve yapılan eylem ve işlemleri parti tüzüğüne, parti üyeleri arasındaki eşitlik ilkesine ve demokrasi esaslarına aykırı olamaz.” 104'ncü maddesinde; “ Bir siyasi partinin bu Kanunun 101 inci maddesi dışında kalan emredici hükümleriyle diğer kanunların siyasi partilerle ilgili emredici hükümlerine aykırılık halinde bulunması sebebiyle o parti aleyhine Anayasa Mahkemesine, Cumhuriyet Başsavcılığınca re'sen yazı ile başvurulur....
yararına olacağı yönünde görüş bildirildiği, Anayasa Mahkemesi'nce benimsenmiş siyasi partiler açısından ilk büyük kongreyi yapma ve zorunlu organları oluşturmuş olma nedeniyle "siyasi ve hukuki varlığını devam ettirme yönünde irade sahibi olma" şeklindeki kriterin Yargıtay tarafından derneklerin tüzel kişiliğinin kendiliğinden sona ermesinin tespiti davalarında da "hukuki varlığını devam ettirme yönünde irade sahibi olma" kriterinin benimsenmiş olduğu, Yargıtay 8....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti MAHKEMESİ : Lapseki Sulh Hukuk Mahkemesi K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, siyasi partilere ilişkin olup; Yargıtay Başkanlar Kurulunun 10.01.2020 tarihli ve 1 sayılı kararı ile hazırlanan, 23.01.2020 tarihli ve 2020/1 sayılı kararı ile Yargıtay Büyük Genel Kurulunca kabul edilen, 28.01.2020 tarihli ve 31022 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.02.2020 tarihinde yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (4.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 26.03.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Siyasi partilerin kurulmaları, teşkilatlanmaları, faaliyetleri, görev, yetki ve sorumlulukları, mal edinimleri ile gelir ve giderleri, denetlenmeleri, kapanma ve kapatılmalarıyla ilgili hükümleri düzenleyen 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 3. maddesinde; "siyasi partilerin ülke çapında faaliyet göstermek üzere teşkilatlanan tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar olduğu," 7. maddesinde; "siyasi partilerin teşkilatının; merkez organları ile il, ilçe ve belde teşkilatlarından; Türkiye Büyük Millet Meclisi Grubu ile il genel meclisi ve belediye meclisi gruplarından ibaret olduğu," 15/3. maddesinde, "partiyi temsil yetkisinin genel başkana ait olduğu, Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisinin, genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti tüzüğünün göstereceği parti mercilerine ait olduğu," belirtilmiştir....
