, TMK'nın 87. maddesinde düzenlenmiş durumların varlığı halinde her ilgilinin sulh hakiminden derneğin (siyasi parti teşkilatının) kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği sonucu çıkarıldığını, Doğruyol Partisi, Arifiye İlçe Teşkilat Kongresinin 20/12/2010 tarihinde kurulmuş olması ve dava tarihine kadar teşkilatın kongresini süresinde yapmaması dolayısıyla Siyasi Partiler Kanununun 121. maddesi gözetilerek 5253 sayılı Dernekler Kanununun 36. maddesi aracılığıyla TMK'nın 87/ 5 maddesi uyarınca kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitini talep ve dava etmiştir....
Hukuk Dairesi İLK DERECE MAHKEMESİ : Burdur Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı ... vekili Av. ... tarafından, davalı Halkın Kurtuluş Partisi aleyhine 05/01/2017 gününde verilen dilekçe ile siyasi parti ilçe teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespitinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulü ile parti ilçe teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespiti ile tasfiyesine dair verilen 06/02/2018 günlü karara karşı davalı vekilinin istinaf başvurusu üzerine yapılan incelemede; davalı vekillinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak HMK’nın 353/1-b.2 maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulü ile parti ilçe teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespitine dair Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1....
yapmaması sebebiyle Medeni Kanunun 87. maddesinin 5 nolu bendi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir....
Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması, hallerinde her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir." hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda; her ne kadar dairemiz önceki kararlarında bu davaların siyasi parti ilçe teşkilatının bulunduğu il/ilçede dava açılabileceğine ilişkin kararları mevcutsa da, Siyasi Partiler Kanununun 31. maddesine göre "Siyasi partilerin merkez teşkilatı Ankara il merkezinde; il ve ilçe teşkilatları, ilgili il ve ilçe merkezlerinde; belde teşkilatları, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teşkilatı olan yerlerde; yan kuruluşları ve yurtdışı temsilcilikleri ise tüzüklerinde belirtilen yerlerde bulunur." hükmü siyasi parti il/ ilçe teşkilatlarının merkez teşkilatından ayrı tüzel kişiliğinin bulunmaması karşısında dairemizin yetkiye ilişkin önceki kararlarından dönülmüştür....
Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması, hallerinde her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir." hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda; her ne kadar dairemiz önceki kararlarında bu davaların siyasi parti ilçe teşkilatının bulunduğu il/ilçede dava açılabileceğine ilişkin kararları mevcutsa da, Siyasi Partiler Kanununun 31. maddesine göre "Siyasi partilerin merkez teşkilatı Ankara il merkezinde; il ve ilçe teşkilatları, ilgili il ve ilçe merkezlerinde; belde teşkilatları, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teşkilatı olan yerlerde; yan kuruluşları ve yurtdışı temsilcilikleri ise tüzüklerinde belirtilen yerlerde bulunur." hükmü siyasi parti il/ ilçe teşkilatlarının merkez teşkilatından ayrı tüzel kişiliğinin bulunmaması karşısında dairemizin yetkiye ilişkin önceki kararlarından dönülmüştür....
C)İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın Ulubey İlçe Teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ilişkin olduğu, Anayasa Mahkemesinin 2018/13 karar 27/12/2018 tarihli kararıyla ilçe teşkilatının kendiliğinden sona erme kararlarında sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğunu belirttiğini ifade ederek kararın kaldırılmasını istemiştir. D) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, siyasi parti il teşkilatının kendiliğinden dağılma halinin ve hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir....
Siyasi partilerin, il ve ilçe teşkilat kongrelerini süresinde yapmayan veya üst üste yapmayan partinin o yerdeki teşkilatları kendiliğinden fesih edilmiş sayılmayacağı ancak o il ve ilçe parti organlarında görev alanların görevleri sona ereceği gözden kaçırılmaması gerekmektedir. 2820 sayılı kanunun 19 ve 20. maddeleri ve parti tüzükleri uyarınca olağan genel kurullarını iki defa üst üste yapmayan parti il ve ilçe teşkilatlarının 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 121. maddesi gözetilerek 5253 Sayılı Dernekler Kanunu'nun 36. maddesi aracılığı ile 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesinin 5. bendi uyarınca kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti Sulh Hukuk Mahkemesinden istenilebilecektir....
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 31. maddesine göre "Siyasi partilerin merkez teşkilatı Ankara il merkezinde; il ve ilçe teşkilatları, ilgili il ve ilçe merkezlerinde; belde teşkilatları, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teşkilatı olan yerlerde; yan kuruluşları ve yurtdışı temsilcilikleri ise tüzüklerinde belirtilen yerlerde bulunur." hükmü karşısında derneklere atıf yapan 2820 sayılı Kanunun 121. maddesi ve TMK'nın 87/5. maddesi uyarınca derneğe ilişkin hükümler siyasi partiler hakkında uygulanacak olup Genç Parti Göynük İlçe Başkanlığı'nın kendiliğinden sona erdiğinin tespiti hususunda parti merkezinin bulunduğu Ankara Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğu anlaşılmakla; (Yargıtay 20....
Hukuk Dairesi Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve diğerleri aleyhine 10/03/2017 gününde verilen dilekçe ile siyasi parti ilçe teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespitinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine dair verilen 14/04/2017 günlü kararın istinaf incelemesinde; davacının istinaf başvurusunun Hukuk Muhakameleri Kanunu'nun 353/1-b (1) maddesi gereğince esastan reddine dair verilen 11/07/2017 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.Davacı vekili ilk derece mahkemesine verdiği dava dilekçesinde, siyasi parti ilçe teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespitini istemiş; mahkemece davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiş, istinaf üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf isteminin esastan reddine dair verilen karara karşı davacı vekili temyiz isteminde...
Somut olayda; Siyasi Partiler Kanununun 31. maddesine göre "Siyasi partilerin merkez teşkilatı Ankara il merkezinde; il ve ilçe teşkilatları, ilgili il ve ilçe merkezlerinde, belde teşkilatları, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teşkilatı olan yerlerde; yan kuruluşları ve yurtdışı temsilcilikleri ise tüzüklerinde belirtilen yerlerde bulunur." hükmü karşısında derneklere atıf yapan 2820 sayılı Kanunun 121. maddesi ve TMK'nın 87/5.maddesi uyarınca demeğe ilişkin hükümler siyasi partiler hakkında uygulanacak olup T3 Acıgöl İlçe Teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesi talep edilmektedir. Bu halde uyuşmazlığın Ankara Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir (Yargıtay 5. HD.'nin 27/09/2021 tarih 2021/6482 Esas-2021/10378 Karar sayılı ilamı da bu doğrultudadır)....
