E) Gerekçe: Davacı ile davalılar arasındaki uyuşmazlık davalı sendikanın davacı işverenin işyerinde çoğunluğu sağlayıp sağlayamadığı noktasında toplanmaktadır. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun “Yetki” başlıklı 41. Maddesinin 1. fıkrasında, “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde üçünün üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” denilirken 7. fıkrasında, “Bakanlık, yetkili sendikanın belirlenmesinde ve istatistiklerin düzenlenmesinde kendisine gönderilen üyelik ve üyelikten çekilme bildirimleri ile Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan işçi bildirimlerini esas alır” ifadesine yer verilmiştir. Aynı Kanunun “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42....
Toplu İş Sözleşmesinin kapsamı ve düzeyi başlıklı 6356 sayılı Kanun'un 34.maddesinde “1-Bir toplu iş sözleşmesi aynı işkolunda bir veya birden çok işyerini kapsayabilir.(2) Bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolunda birden çok işyerinin bulunduğu işyerlerinde, toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir…(4) İşletme toplu iş sözleşmesi yapılacak işyerlerinin aranılan niteliğe sahip olup olmadıklarına ilişkin uyuşmazlıklar, işletme merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede on beş gün içinde karara bağlanır. Kararın temyizi halinde Yargıtay onbeş gün içinde kesin olarak karar verir.” hükmüne yer verilmiştir. Yine Yasanın 5.maddesinde “(1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmi Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir....
Anayasa'nın “Toplu ... sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu ... sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası da şöyledir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu ... sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu ... sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu ... sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Gerekçe: Toplu iş sözleşmesi kavramı Anayasa'nın 53. maddesinde düzenlenmiştir. “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
Cumhuriyeti Anayasası’nın "Toplu ... sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu ... sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası da şöyledir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu ... sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu ... sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 4. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu ... sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Bu istatistiklerde her bir iş kolundaki toplam işçi sayıları ile iş kollarındaki sendikaların üye sayıları yer alır. Yayınlanan istatistik toplu iş sözleşmesi ve diğer işlemler için yeni istatistik yayınlanıncaya kadar geçerlidir. Yetki belgesi almak üzere başvuran ve yetki belgesi alan işçi sendikasının yetkisinin daha sonra yayınlanacak istatistikler etkilemez." denilmektedir. İşletme Toplu İş Sözleşmeleri için işyerleri bir bütün olarak alınır ve %40 çoğunluk buna göre tespit edilir, işyerlerinde ise çalışan işçilerinin yarıdan fazlasının sendika üyesi olması aranmakta olup, işletmede ise %40 aranmaktadır. 6356 Sayılı Kanunun 34. maddesinde bir toplu iş sözleşmesi aynı iş kolunda bir veya birden çok iş yerini kapsayabilir, bir gerçek veya tüzel kişiye bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı iş kolunda birden çok iş yerinin bulunduğu işyerlerinde toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir....
İş Mahkemesinin 2008/61 sayılı dosyasında yetki tespitinin yerinde olduğuna karar verildiği, bundan sonra davacının da aralarında bulunduğu işçilerin işten çıkarıldığı, akabinde davalı işyerinde sendikanın TİS yapma yetkisinin sona erdiği sabittir. Yetki tespiti için başvuru tarihi itibariyle işyerinde 44 kişi çalışmaktadır. Bunların 26 tanesinin sendika üyesi olduğu tespit edilmiştir. İşyerinde çalışan tüm sendika üyesi işçiler, yetki tespiti başvurusundan kısa bir süre sonra işten çıkarılmış ya da istifa etmişlerdir. Bu şekilde davalı işyerinde sendikaya üye işçi kalmamış, işyerinde yetkili sendikanın fiilen toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi sona ermiştir. Davalı işyerinin fesih nedeni emsal dosyalarda mevcut bilirkişi raporlarında da belirlendiği gibi geçerli bir nedene dayanmamaktadır....
Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, her ne kadar her üç şirket arasında yönetimsel birlik, hukuki bağlılık, amaçta birlik var ise de iş kolu anlamında dava tarihi itibariyle uygulanmak zorunda olan mülga 2822 sayılı Kanun hükümleri kapsamında aynı iş kolunda faaliyet gösteren işyerlerinin söz konusu olmadığı, bu sebeple ... da üretim yapan ... fabrikasının ayrı bir iş yeri olması sebebiyle ve işletme kapsamında kabul edilebilecek aynı iş kolunda olmaması sebebiyle yetkili mahkemenin iş yerinin bulunduğu ... İş Mahkemesi olması sebebiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Temyiz: Kararı davacı vekili temyiz etmiştir. Gerekçe: Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir....
-İş Sendikasının ise 20/03/2015 tarihinde aynı işyerinde toplu iş sözleşmesi yapmak üzere yetki tespiti için yaptığı başvuru üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından davacının başvurusu göz ardı edilmek suretiyle 15/04/2015 tarih ve 7443 sayılı yazı ile toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi verildiğini, ilgili yazının müvekkiline 20/04/2015’te tebliğ edildiğini, Toplu İş Sözleşmesi Yetki Tespiti ile Grev Oylaması Hakkında Yönetmeliğin 7’nci maddesi gereğince yetki tespit başvurusunun Bakanlık evrak kayıtlarına alındığı tarihin başvuru tarihi olarak kabul edildiğini ve yetki şartlarına sahip işçi sendikasına olumlu yetki tespiti verileceğini, davalı ......
-İş Sendikasının ise 20/03/2015 tarihinde aynı işyerinde toplu iş sözleşmesi yapmak üzere yetki tespiti için yaptığı başvuru üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından davacının başvurusu göz ardı edilmek suretiyle 15/04/2015 tarih ve 7443 sayılı yazı ile toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi verildiğini, ilgili yazının müvekkiline 20/04/2015’te tebliğ edildiğini, Toplu İş Sözleşmesi Yetki Tespiti ile Grev Oylaması Hakkında Yönetmeliğin 7’nci maddesi gereğince yetki tespit başvurusunun Bakanlık evrak kayıtlarına alındığı tarihin başvuru tarihi olarak kabul edildiğini ve yetki şartlarına sahip işçi sendikasına olumlu yetki tespiti verileceğini, davalı ......
