Taraflar arasında düzenlenen 19.09.2006 tarihli harici satım sözleşmesi, taşınmazın devrini sağlamayan geçersiz bir sözleşmedir. Geçersiz sözleşmenin bulunması halinde taraflar aldıklarını birbirlerine geri vermek zorundadır. Sebepsiz zenginleşme kurumunun varlık sebebinde ise, haksız değer kaymalarının önlenmesi amaçlanmıştır. Davada, geçersiz satış sözleşmesi gereğince TBK.nun 77-82.(BK.nun 61-66) maddelerinde yer alan sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre alacak talep edilmektedir. Somut olayda, davacılar dava dilekçesinde, 37.000...satış bedelinin dava tarihindeki Türk parası karşılığı değerinin davalılardan tahsilini talep etmiş olmasına rağmen mahkemece; 37.000...satış bedelinin dava tarihindeki Türk Parası karşılığının belirlenerek buna göre hüküm kurulması gerekirken, HMK'nun 26.maddesinde belirtilen taleple bağlılık ilkesine aykırı olacak şekilde, dava dilekçesinde gösterilen harca esas miktara hükmedilmiş olması doğru görülmemiştir....
Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır.Somut olayda araç satım sözleşmesi; motorlu taşıtların ne şekilde el değiştirebileceğini hükme bağlayan 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 20/d maddesi gereğince noterde yapılmadığı için geçersizdir.Geçersiz sözleşme gereğince taraflar verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri isteyebilirler. Davacı, aracı davalı ...'a iade etmekle teslim borcunu ifa etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, davalı yüklenici Boytaş A.Ş. ile davacı alıcı arasında imzalanan satım sözleşmesi nedeniyle ödenen bedelin ve cazai şartın tahsiline ilişkindir. Emsal dosyaların temyiz incelemesi 13.Hukuk Dairesince yapılmıştır. (26.06.2012 tarih, 2012/11999-16700, 16.03.2012 tarih, 2012/6182-6797, 01.06.2012 tarih, 2012/10653-14227 K., 01.06.2012 tarih, 2012/10676-14228 K. vd.) Davanın sözleşmeden kaynaklanması ve sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan bir alacağın bulunmamasına göre dosyanın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Uyuşmazlık sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacağa ilişkindir. Taraflar arasında kira sözleşmesi bulunmamasına göre kararın temyiz incelemesi dairemizin görevi dışındadır. Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesi ile görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığı'na gönderilmesine, 21/09/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkememizce davacı tarafın arabuluculuk merkezine verdiği başvuru dilekçesinin incelenmesinde, uyuşmazlık konusu olarak taraflar arasında düzenlenen gayrimenkul alım satım sözleşmesi ve bu sözleşme kapsamında davalıya teslim edildiği ileri sürülen 289.000,00 TL, 329.000,00 TL ve 183.000,00 TL'lik çek ve alacaklar toplam miktarı olan 810.000,00 TL'nin gösterildiği anlaşıldığından birleşen dava yönünden zorunlu arabuluculuk dava şartı noksanlığının bulunmadığı kanaatine varılmıştır. TBK 82.maddesi gereğince sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı dava hakkı, öğrenmeden itibaren 2 yıl ve her halükarda zenginleşmeden itibaren 10 yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrayacaktır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Dava, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Taraflar arasında kira ilişkisi bulunmamaktadır. Görev uyuşmazlığı Hakimin nitelemesine göre belirlenir. Mahkeme davayı sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davası olarak nitelemiştir. Bu davaların temyiz inceleme görevi dairemize ait olmayıp Yargıtay 3.Hukuk Dairesine aittir. Dosyanın incelenmek üzere Yargıtay 3. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 25.11.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/197 Esas KARAR NO : 2022/490 DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 23/03/2021 KARAR TARİHİ : 02/06/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile aralarında ----ilişkin sözleşme görüşmesi yapıldığını, aracın ---- teslim edileceği ve bedelinin 550.000 TL olduğu hususunda müvekkiline şifahi bilgi verildiğini, bu amaçla davalı tarafa--- ödeme yapıldığını, davalının ---- araç bedeli olarak 660.000 TL talep ettiğini, bu nedenle müvekkilinin araç alımından vazgeçtiğini, davalı tarafın buna rağmen ödenen bedelden 15.000 TL kesinti yaparak sadece 15.000 TL iade ettiğini belirterek, davalının iade etmediği 15.000 TL'nin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Eser Sözleşmesi K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık geçersiz sözleşme ilişkisi bulunan sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak isteğine ilişkin bulunduğuna göre, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (13.) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 21.09.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, dava konusu taleplerin sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak ve sözleşmede belirlenen cezai şart alacağına ilişkin olduğu, sebepsiz zenginleşme nedeniyle açılacak davalarda HMK md.6 uyarınca genel yetki kuralı geçerli olup, davalıların davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğu, cezai şart alacağı talebinde ise HMK md.10'a göre TBK md.89 uyarınca alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğu, davalıların davanın açıldığı tarihteki yerleşim yerindeki mahkeme olan Mersin mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir....
Bu durumda, davacının geçersiz araç satış sözleşmesi yaptığı ve ödemede bulunduğu davalı ... haricindeki diğer davalılar yönünden mahkemece kurulan hükümde bir isabetsizlik görülmemiştir. . Ancak, davacı ile davalı ... arasında düzenlenen araç alım-satım sözleşmesi noterde yapılmadığı, haricen yapıldığı için davacıya mülkiyet hakkı devrini sağlamaz ise de taraflar arasında geçersiz de olsa sözleşmeden kaynaklanan alacak söz konusu olduğuna göre davada TBK'nun 82.(BK'nun 66.) maddesinde açıklanan zamanaşımı süreleri değil, TBK'nun 146.(BK'nun 125) maddesinde düzenlenen "Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabidir." hükmü gereğince ... yıllık zamanaşımı süresi uygulanmalıdır....
