"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin uyarlanması davasının bozmaya uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 19.3.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Tarih ve numarası yukarıda yazılı hükmün incelenmesi sırasında Özel Daireler arasında meydana gelen görev uyuşmazlığının giderilmesi istenilmekle, 2797 sayılı Yasa uyarınca toplanan Başkanlar Kurulu'nca dairelerin görevsizlik kararlarıyla dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü: Dava, sözleşmenin uyarlanması istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın bu niteliği itibariyle hükmün temyiz inceleme görevi 3.Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : 3.Hukuk Dairesinin görevsizlik kararının KALDIRILMASINA, dosyanın bu daireye gönderilmesine 03.10.2012 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Sözleşmenin ifası sırasında hal ve şartların değişmesi durumunda, doğruluk ve dürüstlük kuralı gereği sözleşmenin ve ifanın yeni koşullara uyarlanması gerekliyse, ahde vefa ilkesinin aksine sözleşme yeni hal ve şartlara göre değiştirilecektir. Bu duruma “sözleşmenin değişen şartlara uyarlanması” ilkesi denmektedir.. İmkânsızlık kavramından farklı olan aşırı ifa güçlüğüne dayanan uyarlama isteminin temeli, Türk Medenî Kanununun 2 nci maddesinde öngörülen dürüstlük kurallarıdır.” İşlem temelinden anlaşılması gereken “sözleşmenin asıl içeriğine dahil olmamakla birlikte sözleşmenin kurulması aşamasında ortaya çıkan ve işlem iradesinin dayanağı olan belirli koşulların varlığına veya gelecekte ortaya çıkmalarına ilişkin ortak tasavvurlar” dır. Bu tasavvurların konusunu sözleşmenin kurulması aşamasında mevcut ve sözleşme kurulduktan sonra gerçekleşen bazı hal ve şartlar oluşturur. Taraflar işlem iradelerini bu tasavvurlar üzerine inşa etmiş bulunmalıdır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2023/32 Esas KARAR NO:2023/212 DAVA:Sözleşmenin Uyarlanması DAVA TARİHİ:26/05/2022 KARAR TARİHİ:22/03/2023 Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin Uyarlanması davasının yapılan açık yargılamasının sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; davacı şirket ile davalı idare arasında 27.01.2022 tarihinde Atık Taşıma Hizmet Alımı Sözleşmesi akdedildiğini, davacının yüklenici konumunda olduğunu, davacı şirketin 09.03.2022 tarihinde davalı idareye başvurarak sözleşmenin imza tarihinde akaryakıtın litresinin 14,27 TL olduğunu, 09.03.2022 tarihi itibariyle litre fiyatının 22,87 TL'ye ulaşarak verilen fiyatın %100 oranına artmış olduğunu, bu durumun böyle devam etmesi halinde firmanın büyük zarar ederek işi sürdüremeyeceğinin öngörüldüğünü, işbu sebeplerle sözleşmenin 10. maddesinde yer alan mücbir sebepler doğrultusunda yakıt fiyat farkının kendisine verilmesini talep ettiğini, davalı idarenin ise davacı şirkete...
, gerek demir farkı gerekse de m2 aşımı için davalı taraf ile görüşme talebinde bulunulmuş ise de bu talep davalı tarafından kabul edilmediğini, sözleşmenin uyarlanması ile müvekkili tarafından karşılanan demir farkı bedelinin şimdilik 100,000,00-TLsinin bilirkişi marifetiyle hesaplanarak davalı taraftan tahsilini talep ve dava etmiştir....
Türk hukukunda da öteden beri TMK' nun 2 ve 4. maddesinden de esinlenilerek, hem sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması ( Clausula Rebus Sic Stantibus) ilkesi, hem de İşlem Temelinin Çökmesi Kuramı uygulanmak suretiyle, uyarlanma davalarının görülebilir olduğu benimsenmiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :...Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, uygulama projeleri ile mahal listelerinde ve pursantaj listesi ile yaklaşık maliyet cetvelinde bulunmayan yeni bir imalât olan fore kazıklı ankrajlı betonarme istinat iksa imalâtı yapılmasının zorunlu olduğunun sonradan ortaya çıkması nedeniyle sözleşmenin yeni koşullara uyarlanması ve ek iş süresi kadar sürenin iş bitim süresine eklenmesi istemine ilişkindir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO :2023/12 Esas KARAR NO : 2023/292 DAVA:Eser sözleşmesinin uyarlanması DAVA TARİHİ:05/01/2023 KARAR TARİHİ:10/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan Eser Sözleşmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile ... Satış A.Ş. arasında 28.06.2021 tarihli “... Okul Binası Yapımı” konulu sözleşme imzalandığı, sonraki tarihlerde 12.01.2022 tarihinde sözleşmenin tarafı olan ......
Bu boşluk, sözleşmenin anlamına ve taraf iradelerine önem verilerek yorum ile ve dürüstlük kuralına uygun olarak doldurulur (TMK md. 1). Bu yönteme o sözleşmenin yorum yoluyla düzeltilmesi veya değişen hal ve şartlara uyarlanması denilir. Uyarlama daha çok ve önemli ölçüde uzun ve sürekli borç ilişkilerinde söz konusu olur.Sözleşmeye bağlılık ve saygı esastır. Her talep vukuunda sözleşmeyi değişen hal ve şartlara uydurmak mümkün değildir. Aksi halde özel hukuk sistemimizde geçerli olan “irade özgürlüğü”, “sözleşme serbestliği” ve “sözleşmeye bağlılık” ilkelerinden sapma tehlikesi ortaya çıkar. Sözleşmeye müdahale (uyarlama) müessesesi, istisnai, tali (ikinci derecede) ve yardımcı niteliktedir.Sözleşmeye müdahale için, gerekli olan esaslara gelince; Sözleşme kurulduktan sonra ifası sırasında ortaya çıkan olaylar olağanüstü ve objektif nitelikte olmalıdır....
Sözleşmenin yeni durumlara uyarlanması yapılırken önce sözleşmede, daha sonra kanunda bu hususta intibak (uyarlama) hükümlerinin bulunup bulunmadığına bakılır. Sözleşmede ve kanunda hüküm bulunmadığı takdirde sözleşmenin değişen hal ve şartlara uydurulmasının gerekip gerekmeyeceği incelenir. Bazen de sözleşmede olumlu ve olumsuz intibak (uyarlama) kaydı bulunmakla beraber, bu kayda dayanılarak sözleşmenin kayıtla birlikte aynen uygulanmasını talep etmek TMK. nun 2/2 maddesi hükmü anlamında hakkın kötüye kullanılması manasına gelebilir. Böyle bir durumda sözleşmedeki intibak kaydına rağmen edimler arasında aşırı bir isabetsizlik çıkmışsa uyarlama yine yapılmalıdır. İşlem temelinin çöküşüne ilişkin uyuşmazlıkların giderilmesinde kaynak olarak TMK.nun 1, 2 ve 4.maddelerinden yararlanılacaktır. İşlem temelinin çöktüğünün dikkate alınması dürüstlük kuralının gereğidir. Diğer bir anlatımla durumun değişmesi halinde sözleşmede ısrar etmek dürüstlük kuralına aykırı bir tutum olur....
