"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 29.07.2004 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil, tescile karar verilmezse alacak istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın davalı ... yönünden ayrılmasına diğer davalılar yönünden reddine dair verilen 09.10.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, yüklenicinin temliki işlemine dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademedeki istek yükleniciye temlik nedeniyle ödenen 134.000 Amerikan Dolarının davalılardan tahsili veya inşaatın devamına izin verilmesi istemlerine ilişkindir. Davalı arsa sahipleri, işin ancak %40 seviyelerine getirildiği aşamada sözleşmenin feshedildiğini, açılan davanın reddini savunmuştur. Diğer davalı yüklenici, savunmada bulunmamıştır....
Bu sona erme arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, kural olarak ani edimli olması nedeniyle, geriye etkili olacağından, arsa sahibi bedel olarak verdiği tapu paylarını, tapu iptâli ve tescili davası açmak suretiyle isteyebilecektir.Geriye etkili feshin en önemli sonucu da; tarafların sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına getirilmeleridir. Feshedilen sözleşme, arsa sahibi ve yüklenici arasındaki sözleşme olup, tasfiyenin bu kişiler arasında yapılması gerekirse de, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, yükleniciye finansman kolaylığı sağlamak üzere, daha inşaat aşamasında tapu devri yapılmakta, yüklenici de devraldığı bu tapuyu, sattığı bağımsız bölüme karşılık üçüncü kişilere temlik etmektedir. Arsa sahibinin sözleşmeyi geriye etkili feshetmesi üzerine, sözleşme sanki hiç yapılmamış gibi, tarafların durumları sözleşme öncesine döneceğinden, yüklenicinin üçüncü kişiye yaptığı temlik de artık sebepsiz kalır....
olduğu payın da yolsuz tescil durumuna düştüğünü ileri sürerek tapu kaydının iptali ile taşınmazın takyidatlardan ari olarak adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
…Ltd.Şti., 12 ve 13 nolu dükkanların davalı ... …A.Ş., 14 nolu dükkanın davalı ..., 15 nolu dükkanın davalı ..., 16 ve 17 nolu dükkanların davalı ... 'e devredildiğini, sözleşmenin geriye etkili feshine bağlı olarak avans mahiyetinde yükleniciye verilen ve yüklenici tarafından diğer davalılara devredilen bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının iptali ile 1/2 oranında müvekkilleri adına tesciline karar verilmesini talep ettiklerini belirterek, müvekkilleri ile davalı yüklenici arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, sözleşmenin geriye etkili feshine bağlı olarak avans mahiyetinde yükleniciye satış yetkisi verilen ve yüklenici tarafından diğer davalılara devredilen ... parselde bulunan zemin kat 8,9,10,11,12 nolu ve birinci kat 13,14,15,16 17 nolu bağımsız bölümlerin davalılar adlarına olan tapu kayıtlarının iptali ile 1/2 oranında müvekkili davacılar adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ......
Noterliğinin 11/12/2019 tarih ve 37085 yevmiye nolu fesih ihtarı gönderildiğini, inşaat sözleşmeleri ve ek sözleşme davacı arsa sahiplerince ve inşaatın seviyesine uygun olarak geriye etkili ve haklı şekilde fesih edildiğini, inşaat sözleşmeleri ile ek sözleşmenin geriye etkili olarak haklı fesih edilmiş olması yani sözleşmeden dönme neticesinde, yüklenici firmanın inşaat sözleşmelerine göre kendisine düşen ek sözleşmeye göre yükleniciye verilmiş olmakla birlikte davalı yüklenicinin tapu devrini yapmış olduğu bağımsız bölümler ile halen kendi adına gözükmekte olan bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının hukuki dayanakları ortadan kalktığını belirterek, davanın asıl dava olan Bursa 15. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/35 E....
teslimi ile tevhit öncesi gibi tapu iptal ve tesciline karar verilmiştir....
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi nedeniyle tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davalı vekili, davacı arsa maliki ile dava dışı yüklenici ......
Buna göre davacının sözleşmenin geriye etkili feshinden sonra tasfiyesini sözleşmenin ileriye etkili feshinde olduğu gibi yapılmasını talep ettiği sonucu ortaya çıkmaktadır....
Somut uyuşmazlıkta; davacı, dava dışı yüklenici ile 12.06.2007 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlediklerini, bu sözleşme uyarınca aynı tarihte yükleniciye satış yetkisi ve vekaletname verdiğini, dava dışı yüklenicinin 07.05.2008 tarihinde 1 numaralı bağımsız bölümü tapuda dava dışı ...’na sattığını, bağımsız bölümü satın alan Vedat’ın 09.05.2008 tarihinde davalı Kooperatiften aldığı borca karşılık taşınmazın tapu kaydına ipotek şerhi koydurduğunu, ne var ki yüklenicinin eseri %24 fiziki seviyede bırakması sebebiyle aleyhine mahkemenin 2010/313 esasında kayıtlı davayı açtığını, sözleşmenin geriye etkili olarak feshedildiğini, mahkemenin 2010/488 esasında kayıtlı davada ise yüklenicinin 1 numaralı bağımsız bölümü devrettiği Vedat aleyhine tapu iptali ve tescil davası açtığını, bu davanın da lehine sonuçlandığını ileri sürerek geriye etkili fesih sebebiyle taşınmazın tapu kaydına işlenen ipotek ve haciz şerhlerinin terkinini talep etmiştir....
Davacıların fesih isteminde haklı olduklarının tespiti halinde; sözleşmenin geriye etkili feshi durumunda hukuki durumun sözleşme öncesi duruma döndürülmesi gerektiğinden davalı yüklenicinin davacı arsa sahibinden avans aldığı 4636 ada 11 ve 4617 ada 17 parseli iade etmesi gerektiği, Yargıtay 15. ve 23....
