"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi -menfi tespit -alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, davacı ile davalı ...Ş arasında düzenlenen finansal kiralama sözleşmesi ve finansal kiralama tadil sözleşmesi gereğince davalı satıcı tarafından finansal kiralama sözleşmesine konu baskı makinasının teslim edilmediği iddiasına dayalı finansal kiralama sözleşmesinin feshi, sözleşmeye konu sigorta poliçesinin iptali, davacı tarafından ödenen kira bedelinin tahsili ve finansal kiralama sözleşmesi gereğince bakiye kira bedelleri nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ilişkindir. Davalılar, davanın reddini savunmuştur....

Mahkemece davacının davalı ...’den aldığı kömürlerin ayıplı çıkması üzerine davacının durumu davalı ...’ye bildirdiği ve davalı ...’nin kömürleri değiştirmeyi taahhüt ettiği halde bunu yerine getirmediği, davacının çek bedelini ödememesinin sözleşmenin feshi anlamına geldiği, davacının 700.00 YTL’nin ödendiğini ispat için davalı ...’ye yemin teklifinde bulunduğu, davalının tebligata rağmen hazır bulunmadığı, bu miktarın anılan davalıya ödendiğinin kesinleştiği, ancak davacının diğer davalı ...’nın kötüniyetli olduğunu kanıtlayamadığı,davacının alınan tedbir kararıyla davalı ...’nın alacağını geç ulaşmasına neden olduğu gerekçesiyle davacının davalı ...’e karşı açtığı menfi tespit davasının kabulüne, davacının davaya konu çekten dolayı davalı ...’ye borçlu olmadığının tespitine, kömürlerin davalı ......

Bu nedenlerle, dava tarihi itibariyle sözleşmeye konu arsa değeri ve yapı değerinin tespit edilerek belirlenecek bu değer üzerinden noksan harcın tamamlattırılması gerekmektedir. 2)HMK'nun 297/2. maddesi uyarınca, hükmün sonuç kısmında gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin taleplerden her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. Davacı vekili dava dilekçesi ile, sözleşmenin feshi ve menfi zararlarının tazmini taleplerinin yanısıra, sözleşmenin tapuya şerh edilmiş olması halinde, şerhin kaldırılmasına karar verilmesini de talep etmiştir. Tapudaki sözleşme şerhinin kaldırılması talebi hakkında mahkemece olumlu veya olumsuz karar verilmemesi, belirtilen yasal düzenlemeye uygun düşmemektedir. 3)Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hüküm tesisine yeterli bulunmamaktadır....

Eldeki davada akdin feshi sonucu yeniden ihale yapılmasından doğan zararın ödenmesi istenildiğinden bu zarar, menfi (olumsuz) zarardır. Mahkemece akdin feshinde davacı haklı bulunmuş, davalı temyiz etmedeğinden ve davacı yararına usuli kazanılmış hak oluşmakla fesih konusunun kesinleştiği kabul edilerek davacının zarar istemi incelenmiştir. Hükme dayanak bilirkişi raporunda, davacının menfi zararı en uygun teklifin tutarıyla davalının sözleşme bedelleri arasındaki farkların toplamıyla hesaplanmıştır. Oysa bu hesap biçimi az yukarda değinilen menfi (olumsuz) zarar hesabına uygun değildir....

HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda; Somut olayda, dosya kapsamına göre; mahkemenin, sözleşmenin feshinde davalı iş sahibinin kusurlu ve haksız olduğunun kabulüne ilişkin saptaması doğru ise de; sözleşmenin haksız feshi nedeniyle yüklenicinin uğradığı kâr mahrumiyeti alacağının, sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK'nın 408. maddesindeki kesinti yöntemine uygun ve denetime elverişli biçimde hesaplandığından söz edilemez. Türk Borçlar Kanunu 112. maddesine göre, borç hiç veya gereği gibi ifa edilmezse borçlu, kendisine hiçbir kusurun yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe, alacaklının bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür. Düzenleme kapsamına göre tazminat istenebilmesi için alacaklının zarara uğramış olması gerektiğinden, uğranılmış bir zarar karşılığı olmayan miktara tazminat olarak hükmedilemez. Burada zarar kapsamı net ve gerçek zarar olarak düzenlenmiştir....

HD 12.06.2017 gün ve 2017/121 Esas 2017/2508 Karar sayılı kararı) Davacı yüklenici, menfi zarar kapsamında yapıp da ödenmeyen iş bedeli, noter masrafı, damga vergisi, teminat mektubu için yapılan masraf, faiz ve komisyonları, sözleşmenin imzası için gerekli sigorta poliçesi masrafı, karar pulu bedeli ve Kamu İhale Kurumu payını isteyebilir. (15. HD 16.09.2020 gün ve 2020/1557 Esas 2020/2455 Karar sayılı kararı) Bu durumda mahkemece davacının menfi zarar kapsamında olan damga vergisi ve karar pulu bedelinin isteyebileceği gözetilerek istenilen kalemlere ilişkin sözleşmenin feshedildiği tarihten sonra sözleşmenin hükmünden yararlanılmayan kısmına tekabül eden miktar belirlenip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir. VI. KARAR Açıklanan sebeple; 1....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, kat karşılığı inşaat yapımı sözleşmesinin feshi ve gecikme tazminatı istemleriyle açılmış, mahkemece ıslah da dikkate alınarak davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı yüklenici vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Kat karşılığı inşaat yapımına ilişkin sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmiştir....

İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, davacı ile davalı kurum arasında imzalanan sözleşmenin "Geri alım" başlıklı 22. maddesinin 3. bendinde; "Sözleşmenin herhangi bir nedenle feshedilmesi halinde faydalanıcı, sözleşmenin feshi tarihine kadar kendisine ödenmiş tutarı, TKDK tarafından yapılan tebligatta belirtilen süre içerisinde TKDK'nın banka hesabına (hesaplarına) geri ödeyeceğini kabul eder" şeklinde hükmün mevcut olduğu, davalı İdare tarafından, kamulaştırma kararı nedeniyle projenin gerçekleştirilmesinin mümkün olmaması ve tarım ve kırsal kalkınma desteğinin kullandırılma amacının da ortadan kalkması gerekçesiyle sözleşmenin feshedildiği, davacının sözleşmenin 22.3 maddesinde sözleşmenin feshi halinde faydalanıcının kendisine ödenen tutarı geri ödeyeceğini sözleşmeyi imzalamak suretiyle kabul ettiği, idarece bu hükme istinaden sözleşme feshedilerek davacıya ödenen bedelin iadesi konusunda borç bildirim belgesi gönderildiği, idarenin davacı faydalanıcıdan sözleşmenin...

Sözleşmenin feshinden sonra mahallinde yapılan durum tespit tutanağı ile işin %17,53'lük kısmının tamamlandığı tespit edilmiştir. Sözleşmenin haklı nedenle feshi nedeniyle Borçlar Kanunu'nun 125/3 maddesine göre menfi zararını isteyebilir. Sözleşmenin feshinden sonra davacı tarafından işin dava dışı şirkete ihale edildiği anlaşılmıştır. Bilirkişi kurulunun kök ve ek raporlarına göre; 2 ihale arasındaki farktan dolayı davacı iş sahibinin menfi zararı 4.465.765,52 TL'dir....

verdiklerinin iadesi gerektiğini ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile yükleniciye devredilen 52 ada ... no'lu parselin .../... hissenin tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini, sözleşmenin feshi nedeniyle uğranılan zararların karşılığı olmak üzere, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ....000,00 TL’nin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, ıslah yoluyla uyuşmazlığın hakemde çözümlenmesi gerektiğini belirterek, görevsizlik kararı verilmesini istemiştir....