Başka bir ifade ile, her iki düzenlemede de esas olarak, kullanılan seçimlik hakkın ortaya çıkaracağı sonucun karşı taraf için orantısızlık yaratması ve durumun bunu haklı göstermemesi gibi özünde Türk Hukuk sisteminin temelini oluşturan hakkaniyet ilkesine dayanmakta olup; somut olayın yapısı ve bu ilkenin uygulanırlığı noktasında takdir hakkını da hakime yüklemiştir. Somut olayda da iadesine hükmedilen araç bedeli ile ayıp nedeniyle doğan değer kaybı dikkate alındığında Mahkemece,davacının seçimlik haklarından bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme hakkını kullanmasının TMK’nin 2 ve TBK’nin 227/4 maddeleri gözetilerek hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olacağından araçtaki ayıp nedeniyle seçimlik hakkından bedel indirimi seçeneğini değerlendirmemesi usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulmasını gerektirir....
Hukuk Dairesi Asıl ve birleşen dava, ticari nitelikteki araç satış sözleşmesinden kaynaklı satılan aracın ayıplı olduğundan bahisle sözleşmeden dönme ve bedel (iade) istemine ilişkindir. Davanın açıklanan niteliğine göre hükmü temyizen inceleme görevi, yürürlükte bulunan işbölümü uyarınca Yargıtay 11. Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 11. Hukuk Dairesine gönderilmesine 01/10/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 22.02.2018 Perşembe günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Avukat ... ile temyiz edilen davalı vekili Avukat ... geldiler, duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, koşullu bağıştan rucu sebebine dayalı tapu iptali-tescil isteğine ilişkindir....
Davacının sözleşmeden dönme talebinin kabulü ile aracın davacı tarafından davalıya teslimine ve davacının ödediği bedelin davalı tarafça iadesine hükmedilmiştir. TBK'nın 227. maddesinde ise satılanın ayıplı olması halinde alıcının seçimlik hakları; "satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkan varsa satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme" olarak belirlenmiştir. TBK 228.maddesinde; "Alıcıya ayıplı olarak devredilmiş olan satılanın ayıptan, beklenmedik hâlden veya mücbir sebepten dolayı yok olması veya ağır biçimde zarara uğraması, alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanmasını engellemez. Bu durumda alıcı, satılandan elinde ne kalmışsa onu geri vermekle yükümlüdür....
------ munzam zararın da dahil edilerek tespitini ve tazminini, müvekkil davacı yan aracın satış bedelini tescil ve teslim tarihi olan ---- tarihinde nakden ve defaten tahsil etmiş olsaydı aldığı parayı kendisini enflasyona karşı korumak için ticari faaliyetine konu işinde kullanacak ya da tasarruf aracına yatıracağını, ayrıca maalesef aracın ithal araç olması dövizde beklenmedik artışların olması sebebi ile aracın satış günündeki değeri ile şimdiki değeri arasında çok yüksek bir değer artışı olmuş olması sebebi ile zararımızın tespit edilerek tazminine, TBK125/ f.3 ve ilgili maddeleri uyarınca sözleşmeden dönme hakkını kullanarak aracın müvekkili şirket adına yeniden tesçil ve teslimi ile bu süre içerisinde tescil ve teslim tarihine kadar davalı/alıcı tarafından aracın kullanılmasından kaynaklı oluşan her türlü maddi zarar vesözleşmenin feshinden dolayı aracın davacı müvekkilce daha yüksek bir bedelle üçüncü şahıslara satışının önlenmesinden doğan zarar da dahil olmak üzere oluşan her...
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; tapu devrinin gerçekleştirildiğini, sözleşmeden dönme isteğinin haksız olduğunu, davacının ödeme durumunu somutlaştırmasının gerektiğini, faiz talebini kabul etmediklerini savunarak haksız davanın reddini, taleplerinin reddedilmesi halinde sözleşmeden dönme nedeniyle tazminat ile davacı adına olan tapu kaydının müvekkili adına yapılması hususunda karar oluşturulmasını istemiştir. Mahkemece yapılan yargılama neticesinde 18/11/2021 tarihli kararla; "(...) taraflar arasında (...)...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama sonunda; satıma konu ve gizli ayıplı aracın trafik kaydına konulan haciz şerhleri, dava dışı alıcı şirketin sözleşmeden dönme beyanı sonrasında konulduğu, sözleşme dönme beyanının geçmişe etkili olarak hukuki sonuç doğuracağı gözetildiğinde terkinleri gerektiği, zira, sözleşmeden dönme nedeni ile aracın satım öncesi mülkiyet durumuna dönülmekte olup sözleşmeden dönme beyanı satım ilişkisini ve buna bağlı olarak da alıcı şirket lehine oluşan mülkiyet hakkını geçmişe etkili olarak ortadan kaldırdığı gerekçesi ile davanın kabulüne, dava konusu 34 XX 818 plakalı aracın trafik kaydına davalılardan Maliye Bakanlığı-Ankara Doğanbey Vergi Dairesi lehine 2014/6722 takip dosyasında konulan 08/05/2014, Doğanbey Vergi Dairesi lehine 006265 no’lu dosyada konulan 09/05/2014 ve 30/05/2016, İstanbul Anadolu 19.İcra Müdürlüğü’nün 2014/25518E....
Noterliği'nin 21/09/2015 tarihli, 27488 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi ile 34 XX 449 plakalı araç davacı tarafından dava dışı Nergis Çetinkaya'dan 30.870,00 TL bedel karşılığında satın alınmıştır. Kartal 10. Noterliği'nin 31/12/2015 tarihli, 13362 yevmiye numaralı vekaletnamesi ile; aracın satış yetkisi araç maliki T1 tarafından Turgut Şahin'e vekaleten verilmiştir. Bu vekaletnameye istinaden de Kartal 10. Noterliği'nin 31/12/2015 tarihli, 49731 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi ile davaya konu araç T1'a vekaleten Turgut Şahin tarafından Ali İhsan Damar adli şahsa 20.000,00 TL karşılığında satış yolu ile devredilmiştir. Davacı, ayıp nedeni ile sözleşmeden dönme ve bedelin iadesini istemektedir. Davalı ise; davacıya 7.000,00 TL ödediğini davanın haksız yere açıldığını iddia etmektedir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 13/10/2022 tarih ve 2021/162 Esas 2022/573 Karar sayılı kararı ile; "Ayıbın öneminin aracın kullanımına ve beklenen faydaya bir etkisinin olmaması, aracın ayıplı ve ayıpsız değeri arasındaki farkın araç bedeli nazara alındığında azlığı yani karşılıklı menfaatler dengesi ile hukukun temel prensibi olan hakkaniyet kuralları değerlendirilerek ayıp nedeni ile hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda sözleşmeden dönmeyi gerektirecek boyutta olmadığı, gizli ayıp niteliğinde olup, davalının iradesinin zararını karşılanması olup, alınan rapor doğrultusunda sözleşmeden dönme koşullarının oluşmadığı, yukarıda belirtilen ilke ve kurallar ışığında denetime ve hüküm kurmaya elverişli olması, dosya münderecatı ile de uyumlu olması nedeniyle sözleşmeden dönme talebini içerir asıl davanın reddi gerekmiş, karşı dava bakımından da dava konusu araçta gizli ayıp olduğu ve oluşan zararının 11.000 TL olup, ödenen 9.000 TL'nin mahsubu ile 2.000TL olup sözleşmenin tarafı...
bulunduğu ve rızasının alındığı hususları ispat edilemediği gibi,mahkemece,araç üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmaksızın,hakem heyeti raporu esas alınarak yanlış değerlendirme ve eksik inceleme ile hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir....
