Davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun “Prime esas ücretler” başlığını taşıyan 77. maddesinin 1. fıkrası ile 5510 sayılı Kanunun “Prime esas kazançlar” başlıklı 80. maddesinin birinci fıkrasında, sigortalıların prime esas kazançlarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır....
O halde prime esas kazancın tespitinde, bordroyu senet kabul etmeyen hükümleri yok sayarak, sigortalıdan prime esas kazancın tespitinde senetle ispat kuralını aramak isabetli değildir. Zira karşı tarafın düzenlemesine bağlı belgeyi, davacı sigortalıdan beklemek hayatın olağan akışına da uygun değildir. 13. İşçilik alacakları davasında ücrete ilişkin tespitin, prime esas kazanç tespiti davasında dikkate alınması sorunu; Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez. Ancak bu işçi ile işveren arasında kesinleşmiş ve tahsil edildiğinde anılan ücret, fazla mesai, tatil ücret alacakları gibi alacaklarda sigorta primi kesintisi yapılarak kuruma ödeneceğinden, bir anlamda prime esas kazanç dolaylı olarak belirlenmiş olacaktır. Dolayısı ile unsur etkisi yaratarak kuvvetli(ciddi) delil niteliğinde kabul edilmesi kaçınılmazdır....
İşyerinden 1 gün 30,00 TL (brüt 900 TL) prime esas kazançla; 31/10/2012-06/11/2012 tarihleri arasında ... sicil numaralı ... Elekt San ..Tic.AŞ.işyerinden 7 gün 36,67 TL (brüt 1100 TL) prime esas kazanç ile çalışmasının bildirildiği, dönem bordroları celbedilerek tanıkların dinlendiği, talep edilen ücret bordrolarının davalı işveren tarafından dosyaya sunulmadığı, emsal ücret araştırması yapıldığı anlaşılmaktadır. Hizmet tespitine yönelik davalarda davacı işçinin çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı ... Kurumuna (Devredilen SSK) davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Davanın niteliği gereği çalışma olgusunun her türlü delille ispatlanabilmesine karşılık, ücretin ispatında bu denli serbestlik söz konusu değildir....
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, Bölge Adliye Mahkemesi’nce verilen hükmün 1. bendinde yazılı bulunan “prime esas kazançla davalı nezdinde çalıştığının tespitine,” sözcüklerinin silinerek yerine, “Kuruma bildirilen prime esas kazanca ilave olarak bildirilmesi gerektiğinin tespitine” yazılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 13/04/2021 günü oybirliği ile karar verildi....
Hukuk Dairesi'nin 06.12.2018 gün ve 2016/13591 esas, 2018/10335 karar sayılı ilamı) Dava dilekçesinin talep sonucu (b) ve (c) bendindeki talepler yönünden ise eldeki prime esas kazanç davasının sonuçlanıp kesinleşmesine göre husumet kuruma yöneltilmelidir. Diğer bir deyişle prime esas kazanç davası sonuçlanıp kesinleştikten sonra ancak fark maaş talebi ve bağlanacak yeni maaş kurumdan talep edilebilir. O halde dava dilekçesinde talep edilen fark maaş ve yeni maaşın tespiti istemleri eldeki davadan tefrik edilerek, prime esas kazancın tespiti davasının sonuçlanıp kesinleşmesinden sonra bu talepler hakkında bir değerlendirme yapılması gerekirken, bu talepler açısından usulüne uygun açılmış bir dava bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına ilişkin verilen hüküm doğru olmamıştır....
esas kazancın tespitinde gerçek ücretin esas alınması gerektiğini, davalı işverne tarafından ödenmesi gereken primlerin belirlenebilmesi amacıyla prime esas kazancın tespitinde gerçek ücretin esas alınması gerektiğini, davacının nakliyat firmalarında çaılşıp prime esas ücretin asgari ücretten olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, emsal ücret araştırmasının yapılarak davacının sigorta priminin tespit edilmesi gerektiğini belirterek müvekkilinin davalıya ait işyerinde yatırılan primlerin gerçek ücret hesabı yapılarak tespiti ile açılan davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: Prime esas kazanç tutarının tespiti davasının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77 ve 5510 sayılı Kanunun 80. maddesidir. Bu kapsamda davacı işçinin, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı ...’na davalı işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Gerçek ücret; sigortalının kıdemi, yaptığı işin özelliği ve niteliğine göre ödenmesi gereken ücrettir. Hizmet akdinin tarafları görünüşte bir ücret belirlemiş olabilirler, ancak bu ücret tarafların aralarında kararlaştırdıkları gerçek ücret olmayabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ Uyuşmazlık prime esas kazancın tespiti ve alacak talebine ilişkin olup daha önce Yargıtay 10. Hukuk Dairesi tarafından verilen 15.06.2010 tarih ve 2008/20130 Esas 2010/8753 Karar sayılı bozma kararı bulunmasına göre kararın temyizen incelenmesi Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin görev alanı içerisine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle dosyanın Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'ne GÖNDERİLMESİNE, 16.10.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, çalışma süresi ve prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalılardan ..... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ Y A R G I T A Y K A R A R I Uyuşmazlık Sosyal Güvenlik Kurumu aleyhinde prime esas kazancın tespiti isteğine ilişkin olup kararın temyizen incelenmesi Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'nin görev alanı içerisine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle dosyanın Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'ne GÖNDERİLMESİNE, 03.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
