Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı İcra Hakimliğinden İcra İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Bunun için icra hakiminden yetki belgesi alınması zorunludur. İcra hakiminden yetki belgesi almadan doğrudan doğruya veya yetkisi olmayan icra müdürünün verdiği yetki belgesine dayanılarak dava açılması halinde dava hemen reddedilmeyip davacı tarafa icra hakiminden yetki belgesi almak üzere süre verilmelidir. Elbirliği mülkiyetinde borçlu ortağın alacaklısı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Paylı mülkiyette ise, borçlu paydaşın alacaklısı, borçlunun bağımsız payının haczini ve satışını isteyebileceğinden yetki belgesine dayanarak taşınmazın paydaşlığının giderilmesini istemesi yasa koyucunun amacına uygun değildir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/206 KARAR NO : 2022/565 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ÜNYE SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 11/06/2021 NUMARASI : 2019/1074 E 2021/890 K DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Paylı Mülkiyette) KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacı 18/10/2019 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; Ordu İli Ünye İlçesi Ağudere mahallesi Bulatlı mevkiinde kai 127 ada 13 parsel sayılı taşınmazda davalılar ile ortak mülkiyette olduklarını, dava konusu taşınmazdaki ortaklığın taksim yolu ile giderilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Ünye Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 11/06/2021 tarih 2019/1074 Esas, 2021/890 Karar sayılı ilamıyla davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 06/04/2023 NUMARASI : 2022/2405 E 2023/1059 K DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Paylı Mülkiyette) KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; miras bırakan İsmail Altuncu'dan müvekkili ve diğer davalılara intikal eden Samsun İli İlkadım İlçesi 7481 Ada 1 parselde bulunan taşınmazdaki kat irtifakı olan mesken üzerinde paylı mülkiyete sahip olduklarını, müvekkili ve davalıların taşınmazın paylaşımı hususunda anlaşamadıklarını, bu nedenle ortaklığın satış sureti ile giderilmesine karar verilmesini talep ederek dava açmıştır. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Samsun 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 06/04/2023 tarih 2022/2405 Esas, 2023/1059 Karar sayılı ilamıyla davanın kabulüne karar verilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir. Mülkiyet hakkının hak sahibine sağlamış olduğu yetkilerden biri de mülk üzerinde tasarrufta bulunma yetkisidir. Bir taşınmazın satış yoluyla başkalarına devredilebilmesi mülkiyet hakkının kullanımının en karakteristik görünümlerinden biridir. Mülkiyet hakkı üzerinde tasarrufta bulunma yetkisi paylı mülkiyette paydaşların ortaklığı sona erdirebilmesini de içermektedir. Nitekim Türk Medeni Kanunu'nun 698.maddesi "Hukuki bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteyebilir. Paylaşmayı isteme hakkı, hukuki bir işlemle en çok on yıllık süre ile sınırlandırılabilir. Taşınmazlarda paylı mülkiyetin devamına ilişkin sözleşmeler, resmi şekle bağlıdır ve tapu kütüğüne şerh verilebilir....
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davasını paydaşlardan (ortaklardan) biri veya bir kaçı diğer paydaşlara (ortaklara) karşı açabileceği gibi borçlu ortağın alacaklısı İcra Mahkemesinden İİK'nın 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun elbirliği halinde ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Bu şekilde açılacak davada borçlu ortak dahil tüm ortakların davaya dahil edilmeleri gerekir. Paylı mülkiyette ise, borçlu paydaşın alacaklısı, borçlunun bağımsız payının haczini ve satışını isteyebileceğinden yetki belgesine dayanarak taşınmazın paydaşlığının giderilmesini istemesi yasa koyucunun amacına uygun değildir. (Emsal Yargıtay 14....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22.10.2014 gününde verilen dilekçe ile paylı mülkiyette ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 30.12.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... (... oğlu) tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Davacı vekili, tarafların paylı hisse ile malik oldukları 1376 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın, öncelikle aynen taksim yolu ile, mümkün olmaması halinde satış suretiyle giderilmesini talep etmiştir. Davalı ... oğlu ... ile ... oğlu ... yargılama aşamasında taşınmazın aynen taksimini; davalı ... Yaman ise taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yolu ile giderilmesi yönünde beyanda bulunmuşlardır....
Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur. Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır." düzenlemesini içermektedir. Bu yasal düzenleme uyarınca paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir. Bu nedenle davacının satış suretiyle paylaşma istemesi davalıların aynen paylaşma istemesine engel teşkil etmez. Borçlu ortağın alacaklısı icra hakimliğinden İcra İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak elbirliği mülkiyetine konu ve borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir, paylı mülkiyette ise borçlunun payının satışı mümkün olduğundan ortaklığın giderilmesi davası açamaz....
Somut olaya gelince; dava açıldığı tarihte dava konusu taşınmazda davalı borçlunun elbirliği halinde hissedar olduğu, yargılama sırasında hissesinin paylı mülkiyete çevrildiği, davacının doğrudan borçlunun paylı hissesine karşı icra takibi yapması mümkün hale geldiğinden davacının ortaklığın giderilmesi davası açmakta hukuki yararı kalmamıştır. Bu nedenle davanın sonuç itibariyle reddi doğru olmakla birlikte davanın hukuki yarar yokluğundan reddi gerekirken esastan reddi doğru değildir. 5.3.2. Öte yandan borçlunun taşınmazdaki payı yargılama sırasında paylı mülkiyete çevrildiğinden, dava açıldığı tarih itibariyle dava açmakta hukuki yararı bulunan davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken davalı lehine vekalet ücretine takdir edilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu sebeplerle bozulması gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 12.11.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10.03.2015 günlü hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne davanın niteliği gereği duruşma isteminin reddine karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, İİK'nın 121. maddesi uyarınca alacaklının açmış olduğu ortaklığın giderilmesi davasıdır. Davacı vekili, davalılardan borçlu ...’in borcundan dolayı İİK'nın 121. maddesine dayanarak icra mahkemesinden alınan yetki belgesi uyarınca davalının paylı maliki olduğu eski 978 yeni 125 ada 123 parsel ve eski 977 yeni 125 ada 124 parsel sayılı taşınmazda satış suretiyle ortaklığın giderilmesini istemiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmazın 2B kapsamında olduğunu, ortaklığın giderilmesi davası açılamayacağını, hazinenin harçtan muaf olduğunu, vekalet ücretinin de hatalı olarak iki kez davacıya verildiğini beyanla istinaf yoluna başvurmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece 1 adet taşınmazın satışı suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiştir. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. 6100 sayılı HMK'nın 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur....
