Kısaca, taraflar 318 sayılı parselde elbirliği ile maliktir. Türk Medeni Kanununun 701-703. maddeleri arasında düzenlenen elbirliği mülkiyeti şu şekilde tanımlanmaktadır; “kanun ve kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyeti elbirliği mülkiyetidir. Bu mülkiyette ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı ortaklığa giren malların tamamını yaygındır.” Görülüyor ki, elbirliği ortaklığı tüzel kişiliği olmayan bir ortaklıktır. Mal üzerinde ortakların doğrudan doğruya hakları yoktur. Mülkiyetin sahibi tüzel kişiliği bulunmayan ortaklık yani ortakların bütünüdür. Elbirliği mülkiyetinde mülkiyet, elbirliği ortaklarına ait olduğundan çekişme konusu taşınmazda hem davacı hem de davalı elbirliği maliki olarak belli bir yer kullandıklarından elbirliği ortakları arasında açılan men’i müdahale davasının değinilen bu sebeple dinlenme olanağı bulunmamaktadır....
Mahkemece, ortaklığın giderilmesi davasında soyadı bulunmayan kayıt malikleri için kayyım atanmak üzere dava açılarak taraf teşkili sağlanıp bu şekilde davanın görülmesi gerektiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Tapuda kayıt düzeltilmesi davasını, tapu maliki ile mirasçıları açabilir. Bunun yanı sıra 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanununun 702. maddesinin son fıkrası gereğince ortaklardan her birinin topluluğa giren hakların korunmasını sağlayabileceği ve bu korumadan bütün ortakların yararlanabileceği öngörüldüğünden elbirliği mülkiyetinde, ortaklardan her hangi biri de tek başına tapuda miras bırakanla ilgili olarak düzeltme isteyebilir. Ayrıca bu davaların, bir başka dava nedeniyle verilen yetkiye dayanılarak açılması da mümkündür. Böyle bir yetki verildiğinde yetkiye dayanarak dava açan kişinin aktif dava ehliyeti vardır....
Bunun yanı sıra 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanununun 702. maddesinin son fıkrası gereğince ortaklardan her birinin topluluğa giren hakların korunmasını sağlayabileceği ve bu korumadan bütün ortakların yararlanabileceği öngörüldüğünden elbirliği mülkiyetinde, ortaklardan her hangi biri de tek başına tapuda miras bırakanla ilgili olarak düzeltme isteyebilir. Ayrıca bu davaların, bir başka dava nedeniyle verilen yetkiye dayanılarak açılması da mümkündür. Böyle bir yetki verildiğinde yetkiye dayanarak dava açan kişinin aktif dava ehliyeti vardır. Somut olayda, davacı ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/688 Esas sayılı dosyasında görülen ortaklığın giderilmesi davasının yargılaması sırasında verilen yetkiye dayanarak dava açtığından aktif dava ehliyeti vardır. Bu nedenle tarafların delilleri değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddi doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Ortaklığın giderilmesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı ortaklığın giderilmesi davasına dair karar, bir kısım davalılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava bir adet taşınmazın paydaşlığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece satış suretiyle paydaşlığın giderilmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Paydaşlığın(ortaklığın) giderilmesi davaları paylı ve elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi mallarda paydaşlar veya ortaklar arasındaki hukuki ilişkiyi sona erdiren, birlikte mülkiyetten ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır....
Davalılar vekili, dava konusu taşınmazlarla ilgili davalı borçlu ... tarafından aynı mahkemenin 2009/847 Esas sayılı dosyasıyla açılmış bir ortaklığın giderilmesi davası bulunduğunu belirterek derdestlik itirazında bulunmuş; ayrıca muris tarafından düzenlenen vasiyetnamelerin tenfizi istemiyle müvekkillerince açılmış olan davaların bekletici mesele yapılması gerektiğini savunmuştur. Mahkemece, dava konusu taşınmazlarla ilgili yine ortaklığın giderilmesi istemiyle aynı mahkemede açılan derdest davaların bulunmakta olup en eski tarihli davanın 2009/847 Esas sayılı dosyasında görülmekte olduğu gerekçe gösterilerek, davanın derdestlik nedeniyle reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Borçlu ortağın alacaklısı, İcra Hakimliğinden İİK’nın 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak, elbirliği mülkiyetine konu ve borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir....
T.C.Yargıtay 14.Hukuk Dairesi Esas No: 2016/1859 Karar No: 2016/8436 Somut olayda; davacı vekili tarafından murise ait Ziraat Bankası'nda bulunan 3 adet hesaptaki parada ortaklığın mirasçılar arasında aynen taksim yolu ile giderilmesine karar verilmesinin talep edildiği, mahkemece davanın kabulü ile hesapta bulunan para üzerindeki elbirliği mülkiyetin paylı mülkiyete dönüştürülmesi, müracaat halinde taraflara payları oranında ödenmesine, hesap üzerindeki ortaklığın bu şekilde giderilmesine karar verildiği, yapılan değerlendirmede; taraf teşkilinin sağlandığı, davanın ortaklığın giderilmesi davası olarak açıldığı, dava konusunun hesaplardaki para olup aynen taksim veya satış suretiyle ortaklığının giderilmesi söz konusu olabilecek bir taşınmaz gibi düşünülemeyeceği, dolayısıyla hesaplardaki para yönünden ortaklığın giderilmesi mümkün olmadığından davanın reddi gerektiği anlaşılmıştır....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2020/709 ESAS 2021/815 KARAR DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Paylı Mülkiyette) KARAR : Taraflar arasında görülen Ortaklığın Giderilmesi davası sonucu ilk derece mahkemesince verilen hükme yönelik davalı vekili tarafından süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı dava dilekçesinde özetle; Düzce İli, Merkez İlçesi Hamidiye Mah. 48 Ada 71 Parselde bulunan taşınmazda 1/2 hisse ile elbirliği malik olduklarını, halihazırda davacının söz konusu taşınmazdan elbirliği mülkiyet sebebiyle faydalandığını, tarafların dava konusu taşınmazın üzerindeki ortaklığın giderilmesi hususunda anlaşmaya varamadıklarını, işbu ortaklığın giderilmesi davasını açma zorunluluğu oluştuğunu, bu nedenlerle ortaklığın öncelikle aynen taksim, mümkün değilse satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 26/01/2021 NUMARASI : 2020/406 ESAS 2021/118 KARAR DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Elbirliği Mülkiyetinde (Sözleşmeden Doğan)) KARAR : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalıların murisi Demir Kıvrak'ın 18/5/2018'de vefat ettiğini, müvekkili ve davalıların dava konusu Balıkesir İli, Karesi İlçesi, Alihikmetpaşa Mah., 7908 ada, 14 parsel ve Balıkesir İli, Karesi İlçesi, Karakol Mah., 408 parsel sayılı taşınmazlarda elbirliği mülkiyeti ile malik olduklarını, mirasçıların rızai taksim hususunda anlaşamadıklarını, bu nedenle taşınmazlardaki ortaklığın aynen taksimini, mümkün olmaması halinde satış yoluyla ortaklığın giderilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
GEREKÇE: Dava, ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi üzerine davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. 6100 sayılı HMK'nun 355. maddesi gereğince; istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak, Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları paylı ve elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi mallarda paydaşlar veya ortaklar arasındaki hukuki ilişkiyi sona erdiren, birlikte mülkiyetten ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Somut dosyada, üzerindeki ortaklığın giderilmesi istenen taşınmazın tarla vasfında olduğu ve yüzölçümü ve paydaş sayısına göre aynen taksiminin mümkün olmayacağı bilirkişi raporları ile sabittir....
Hükmü, davalılardan ... ve ..., davanın ilk olarak ortaklığın giderilmesi istemi ile açıldığını daha sonra ıslah ile elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi istemine dayanıldığını, bunun yasaya ve içtihatlara aykırı olduğunu belirterek temyiz etmişlerdir. Islah ile ortaklığın giderilmesi davası elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi davasına dönüştürülebilir. Ayrıca davacı, davalıların katılmadığı ön inceleme duruşmasında davasını elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi davasına dönüştürme isteğini belirtmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 139. maddesine göre ön inceleme duruşmasına gelen taraf, gelmeyen diğer tarafın muvafakati olmadan iddia ve savunmasını genişletebilir yahut değiştirebilir....
