in nüfus kaydındaki anne ve baba adının düzeltilmesi talebine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, davanın nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin olmayıp soybağının düzeltilmesine ilişkin olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Aile Mahkemesi ise, uyuşmazlığın soybağı kurulmasıyla ilgili olmayıp nüfus kaydında düzeltim talebine ilişkin olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Somut olayda ... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 20.07.2012 tarihli davanamesi ile, davalı ...'in nüfus kaydında anne ve baba adının ... ve ... olarak kayıtlı olduğu, bu kişilerin gerçek anne ve baba olmadıkları, gerçek annesinin adının ..., gerçek babasının adının ... olduğu iddiasıyla nüfus kaydının buna göre düzeltilmesi talep edilmiştir....
nın yaşının düzeltimi talep edilmiştir. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1/a bendinde, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen Cumhuriyet Savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılacağı hükme bağlanmıştır. Her ne kadar yaşının düzeltilmesi istenen ...'nın nüfus kayıt sistemindeki yerleşim yeri adresinin "... .../..." olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş ise de nüfus kayıtlarının incelenmesinde bu adresin eski mernis adresi olduğu güncel nüfus kayıtlarına göre yaşının düzeltilmesi istenen ...'nın ikamet adresinin “... ..../....” olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın 5490 sayılı Kanunun 36/1-a maddesi uyarınca ... Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ......
Asliye Hukuk Mahkemesi'nce; " nüfus kaydının düzeltilmesi istenilen davacının annesi Lütfiye Çiçen'in nüfus kayıt örneğinde göre yerleşim yeri adresinin bulunmadığı,Ladik İlçe Jandarma Komutanlığı'nın yazı cevabına ve davacının duruşmasındaki beyanlarına göre, nüfus kaydı düzeltilmek istenen Lütfiye Çiçen'in son yerleşim yeri adresinin Ladik olduğu, eldeki davada kesin yetkili mahkemenin, davacının değil, kaydı düzeltilmesi istenen davacının annesi Lütfiye Çiçen'in yerleşim yerine göre belirleneceği, bu nedenle davanın ilk açıldığı Ladik Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülüp sonuçlandırılması gerektiği, "gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir. 5490 sayılı Kanun’un “Nüfus davaları” başlıklı 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi şöyledir:“Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır...
Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 35/1. maddesi uyarınca ''Kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz. Ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir.'' Kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların değiştirilmesi ile nüfus kayıtlarının düzeltilmesi anlaşılır. Kayıt düzeltilmesi, aile kütüğüne tescil edilmiş, kaydın bir kısmının düzeltilmesi veya değiştirilmesidir. Nüfus kütüklerindeki doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur....
Nüfus kaydının düzeltilmesi davalarında nüfus kaydı düzeltilmesi istenilenin yerleşim yeri mahkemesinin yetkisi itiraza tabi olmayıp kamu düzenine ilişkin kesin yetkidir. Dolayısıyla mahkemece itiraz olup olmadığına bakılmaksızın bu husus resen gözetilir . (bknz. Yargıtay 5. H.D. 2022/16679 E. 2023/3587 K. Sayılı ilamı) Dosya kapsamından, nüfus kaydı düzeltilmesi istenilen T3 Türkiye'de yerleşim yeri adresinin bulunmadığı, 21/01/2003 tarihinde Türk vatandaşlığından çıktığı ve Alman vatandaşı olduğu, netice itibariyle Almanya'da sakin olduğu anlaşılmakla birlikte nüfus kayıt örneğinde de görüleceği üzere Nazimiye AHM 1976/81 E. 1976/34 K....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davada ... 2. Asliye Hukuk ve ... Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, nüfusta anne adının düzeltilmesi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, davanın soybağına ilişkin olup Aile Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Aile Mahkemesi ise, davanın gerçek durumu göstermeyen hatalı nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkin olup soybağının tespitine ilişkin olmadığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Somut olayda davacı, anne ve babasının gayriresmi evliliğinden dünyaya gelmiş olup gerçek annesinin ... olmasına rağmen nüfus kaydında babasının resmi nikahlı eşi ...'...
un sonra evlendikleri, 11/02/1999 tarihinde Nazilli Nüfus Müdürlüğüne bildirimde bulunarak üzerlerine nüfusa kayıt ettirdikleri, ...' un da aslında eşi ...'un torunu olan ... ve ...'u Eskişehir Nüfus Müdürlüğünde20/09/1999 tarihinde nüfusa kendisi ve eşi ...''un üzerine kaydettirdiği, mükerrer nüfusa kaydedilme ve baba adının düzeltilmesi gerektiği, bu nedenle öncelikle Eskişehir Nüfus Müdürlüğündeki kaydın mükerrer ve sonraki kayıt olması nedeniyle iptaline, ... ve ... olarak gözüken çocukların nüfus kayıtlarındaki baba isminin ... olarak değiştirilerek ... nüfusuna kaydedilmelerine, böylece nüfus kaydının gerçeğe uygun olarak düzeltilmesine karar verilmesini talep edilmiştir. Dava bu niteliğiyle bir nesep davası olmayıp, hatalı yapılan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkindir. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36....
Davada davalı idarenin savunması açısından değerlendirme yapıldığında açılan davada öncelikle çözümlenmesi gereken husus, davanın soy bağının veya nüfus kayıtlarının düzeltilmesi davası olup olmadığıdır. TMK'nın 36/1.maddesine göre kişisel durum, bu amaçla tutulan resmi sicil ile belirlenir. Aynı kanunun 39. ve Nüfus Hizmetleri Kanunun 35/1.maddesi uyarınca " Kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz. Ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddi hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir. " Kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların değiştirilmesi ile nüfus kayıtlarının düzeltilmesi anlaşılır. Kayıt düzeltilmesi, aile kütüğüne tescil edilmiş, kaydın bir kısmının düzeltilmesi veya değiştirilmesidir....
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı dava dilekçesinde, "..." olan soyadının "..." olarak düzeltilmesini istemiş, mahkemece, davacının, babasının açtığı soyadı düzeltilmesi davası sonunda verilen karar ile o tarihte ergin olmayan davacının da soyadının değiştirildiği, Nüfus Hizmetleri Yasası'nın 36. maddesinin (b) bendi uyarınca aynı konuda iki dava açamayacağı belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Yasası'nın 36/1-b maddesinde, aynı konuya ilişkin olarak nüfus kaydının düzeltilmesi davasının ancak bir kere açılabileceği, bendin son cümlesinde ise nüfus müdürlüğünün soyadı değişikliğinde eş ve ergin olmayan çocukların soyadını da düzelteceği öngörülmüştür. Dosya içindeki Sarız Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 09.10.1968 gün 1968/121-115 sayılı kararı ve nüfus kaydından, davacının babası ... ...'...
Aynı kanunun 39 uncu ve 5490 sayılı Kanun'un 35 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca, kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiç bir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz, ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir. 6.Kayıt düzeltilmesi, aile kütüğüne işlenmiş kaydın bir kısmının düzeltilmesi veya değiştirilmesidir. Nüfus kütüklerindeki ... olmayan kayıtların düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur. İşte bu noktada, nüfus kütüğünde yer alan ... olmayan kayıtlar, ilgililerince açılacak kayıt düzeltme davası ile gerçek durumuna uygun hale getirilebilir ki, bu dava uygulamada nüfus kaydının düzeltilmesi davası olarak adlandırılmakta olup zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmayan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, her türlü kanıta başvurulabilir (YHGK, 11.02.1998, 2-87/77 sayılı kararı)....
