Nişanın bozulması nedeniyle iadesi istenen bir nişan hediyesinin mutad sayılabilmesi, o hediyelerin yöresel örf ve adete günün ekonomik koşulları itibariyle fahiş olmayan miktarda bulunmasına bağlıdır ki, fahişlik olgusu da daha çok tarafların mali ve sosyal durumlarıyla ölçülmek gerekir. Yerleşik Yargıtay uygulamasında, altın ve ziynet eşyaları, mutad hediye kapsamında olmayıp iadesi gereken hediyeler olarak değerlendirilmektedir. Mahkemece bu ilkeler ışığında tarafların delilleri toplanarak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekiren, aksi yazılı düşüncelerle maddi tazminat istemine ilişkin davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 28/05/2021 NUMARASI : 2020/121 ESAS 2021/283 KARAR DAVA KONUSU : Tazminat (Nişanın Bozulması Nedeniyle Tazminat Ve Hediyelerin Geri Verilmesi) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi; Davacı erkek dava dilekçesinde özetle; oğlu Mehmet Süslü ile davalı kadının 21.12.2019 tarihinde nişanlandıklarını, sonrasında nişanın bozulduğunu, nişanın bozulmasından sonra Akşehir'e giderek ziynetleri istediği halde iade etmediğini tüm bu nedenlerle ziynetlerin aynen iadesini, olmadığı takdirde 5500 TL'nin davalıdan alınmasını talep etmiştir....
Karar düzeltme istemi üzerine yeniden yapılan incelemede; Temyize konu uyuşmazlık, asıl dava yönünden nişan hediyelerinin iadesi istemine ilişkindir. TMK'nun 122.maddesi; "Nişanlılık evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların, diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir" hükmüne amirdir. Davacı taraf, nişanda davalı-karşı davacıya hediye edilen ziynet eşyalarının, nişanın bozulması sebebiyle iadesi isteminde bulunmuş, mahkemece, altınların davalı-karşı davacı tarafça davacı- karşı davalıya iade edilmiş olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, Dairemizin 25.05.2016 tarih, 2015/13654 E., 2016/8150 K. Sayılı ilamı ile, ziynet eşyalarının davacı tarafça değil davacının annesi tarafından takılmış olduğundan, bu altınların iadesinin davacı tarafça istemeyeceği gerekçesiyle davanın reddi gerektiği açıklanmıştır....
Uyuşmazlık ve hüküm * nişanın bozulması nedenine dayanan manevi tazminat ile eşya ve ziynet iadesi istemine ilişkin olup, inceleme görevi Yargıtay * 3. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Dosyanın görevli Yargıtay * 3. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 12.02.2008 (Salı)...
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu edilen telefonun nişan hediyesi olarak değil, nişandan çok sonra davacı tarafından müvekkiline doğum gününde doğum günü hediyesi olarak verildiğini, nişanın davacı tarafından nedensiz şekilde sona erdirildiğini, müvekkilinin bu durum nedeniyle psikolojik olarak çok etkilendiğini, psikolojik destek dahi aldığını, dava konusu ziynet eşyalarının müvekkili tarafından düğün-sünnet, özel günlerde ve akraba ziyaretlerinde belirli süre takıldığını, düğün tarihi belirleme aşaması geldiğinde davacının ailesinin ziynet eşyalarını istediğini düğünde yeniden takılana kadar götürmesi gerektiğini ifade ettiğini, müvekkilinin kıyafetler ve nişan yüzüğü hariç tüm ziynet eşyalarını davacıya teslim ettiğini, davacı tarafından kısa bir süre sonra hiçbir sebep olmadan nişanın atıldığını, davacının müvekkilinden cep telefonu, nişan yüzüğü ve kıyafetleri de istemesi üzerine müvekkilinin küçük düşürülmeyi ve kandırılmayı hazmedemeyerek kıyafetleri ve nişan yüzüğünü...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :AİLE MAHKEMESİ Dava dilekçesinde nişanın bozulması nedeniyle ziynet eşyalarının iadesi olmadığı takdirde bedeli karşılığı olan 6.180 TL nın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 302,50 TL bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, 7.6.2010 günü oybirliğiyle karar verildi....
Kural olarak, anılan madde hükmüne göre, nişanın bozulması sebebiyle hediyelerin geri alınması istemine dair davalarda kusur aranmaz. Mutad dışı hediyeler ise aynen iade edilir. Aynen iade mümkün değil ise, karşılığı olan bedel sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri verilir. Yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre de, nişan yüzüğü dışındaki altın ve ziynet eşyası mutat hediye kapsamında olmayıp iadesi gereken hediyeler olarak değerlendirilmektedir. Dosya kapsamından; davalılar vekilinin 06.06.2012 havale tarihli dilekçesinde, davalı nişanlı ...'a takılan ... set takımı, bir adet kol saati, alyans, bir adet tek taş yüzük, bir adet kolye ve 2 adet çeyrek altının mutad hediyelerden sayılıp iadesinin gerekmediğini belirterek bu altınların davalıda bulunduğunu ve davacı tarafa iade edilmediğini kabul ettikleri anlaşılmaktadır....
Nişanın bozulması nedeniyle mutad dışı hediyelerin geri alınmasına ilişkin davalarda kusur aranmaz. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları mutad dışı hediye olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle nişanın bozulması nedeniyle nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların diğer nişanlıya vermiş oldukları ziynet eşyaları verenler tarafından geri istenebilir. Hediyelerin verildiği ve iade edilmediği hususu her türlü delille de ispat edilebilir. Diğer taraftan, TMK.nun 6. maddesi hükmü uyarınca; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan herbiri hakkını dayandırdığı olguların varlığını kanıtlamakla yükümlüdür. Gerek doktrinde; gerek Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere, ispat yükü hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kimseye düşer....
Davalı - davacı T3 ve davalı T4 vekili süresinde sunduğu 20/03/2019 tarihli istinaf başvuru dilekçesinde; davacı tarafça takılmayan ziynetlerin iadesinin talep edilmesinin hakkaniyete ve hukuka aykırı olduğunu, bu nedenle ilk derece mahkemesince ziynetlerin iadesine dair verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı T4 hakkında asıl davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesine rağmen davalı T4 lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: Asıl dava; nişanın bozulması nedeniyle hediyelerin iadesi, nişanın bozulması sebebiyle maddi (TMK madde 120) ve manevi tazminat (TMK madde 121) istemlerine, birleşen dava; nişanın bozulması sebebiyle manevi tazminat (TMK madde 121) istemine ilişkindir....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, nişanın bozulması sebebiyle tazminat ve ziynet eşyası alacağı isteğine ilişkindir. 4787 sayılı Aile Mahkemeleri'nin Kuruluş Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 5133 sayılı Kanunla değişik 4.maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun'nun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere Aile Hukuku'ndan (TMK'nun m.118- 395) kaynaklanan bütün davaların Aile Mahkemesi'nde bakılacağını hükme bağlamıştır. Yukarıda açıklandığı gibi; uyuşmazlık nişanın bozulması nedeniyle tazminat ve ziynet alacağı davası niteliğinde olup; görevli mahkeme aile mahkemesidir. Durum böyle iken mahkemece tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda bildirdikleri tüm deliller toplanarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmesi isabetsiz olmuştur. Açıklanan nedenle, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
