HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/1898 KARAR NO : 2023/1855 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : İSCEHİSAR ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 06/04/2023 NUMARASI : 2022/454 ESAS 2023/107 KARAR DAVA KONUSU : Nafaka (Yoksulluk Nafakasının Arttırılması (Boşanma Protokolünden Kaynaklanan)) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların boşandıklarını, müvekkiline 2500 TL yoksulluk nafakası bağlandığını nafakanın paranın alım gücünün düşmesi ve geçen zaman nedeni ile yetersiz hale geldiğini davalının mermer işletmesinin olduğunu hali refahta bulunduğunu belirterek nafakanın 15.000 TL ye yükseltilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Somut uyuşmazlıkta; tarafların ekonomik ve sosyal durumlarında boşanma davasından sonra olağanüstü bir değişiklik olduğu iddia ve ispat edilmemiş olup, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, yoksulluk nafakasının niteliği, ekonomik göstergelerdeki olumsuz değişiklikler ve ÜFE artış oranları dikkate alındığında davacı kadın lehine hükmedilen yoksulluk nafakası miktarının fazla olduğu anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca; tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumları, nafakanın niteliği, iki dava tarihi arasındaki endeks artış oranları ve TMK'nun 4. maddesinde vurgulanan "hakkaniyet" ilkesi de dikkate alınarak; yoksulluk nafakasının ÜFE artış oranında artırılmasına karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yoksulluk nafakasının fazladan artışına karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir....
Yoksulluk nafakasının artırılarak ulaştığı miktarın belirlenmesi gerekir, Son nafaka 2016 yılında kesinleştiğine göre davanın açıldığı tarihe kadar (Nisan 2016- Eylül 2022) ÜFE artış oranının % 638 olduğu, aylık 750 TL yoksulluk nafakasının ulaştığı rakamın ise 5.540 TL olduğu belirlenmiştir. Bu miktarın yüksek olduğu nafakanın tarafların sosyo-ekonomik durumlarına ve değişen şartlara uyarlanmasına ihtiyaç bulunduğu belirlenmiştir. Dairemizce yoksulluk nafakasının dava tarihi itibarı ile 2.500 TL olarak belirlenerek her yıl TÜFE oranında artırılmasına karar verilmiştir. Sonuç olarak davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1- b.2 maddesi gereğince kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak yoksulluk nafakasının yeniden belirlenmesine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
TMK. nun 176/4. maddesine göre; tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde iradın arttırılması veya azaltılmasına karar verilebilir.Yukarıda sözü edilen yasal düzenlemeye göre iradın arttırılması veya azaltılması için ya tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin bunu zorunlu kılması gerekmektedir. Bu doğrultuda yerleşen dairemiz uygulamasına göre; nafaka alacaklısı davacının ihtiyaçları ile nafaka yükümlüsü davalının gelir durumunda, nafakanın takdir edildiği tarihe göre olağanüstü bir değişiklik olmadığı takdirde; yoksulluk nafakası TÜİK’in yayınladığı ÜFE oranında artırılmalı ve böylece taraflar arasında önceki nafaka takdirinde sağlanan denge korunmalıdır. Somut olayda; davacı lehine boşanma ilamı ile hüküm altına alınan yoksulluk nafakasının artırılması için1998 yılında açılan davada, davalının evi, arabası ve giyim üzerine bir işyerinin bulunduğunun tespit edilerek değerlendirilmiştir....
Mahkemesinin 2008/150 Esas ve 2008/444 Karar sayılı ilamı ile belirlenen 250,00 TL yoksulluk nafakanın 175,00 TL daha artırılarak 375,00 TL'ye çıkartılmasına, belirlenen yoksulluk nafakasının dava tarihinden itibaren davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, ayrıca tespit edilen yoksulluk nafakasına TUİK' in her yıl belirlediği Tefe-Tüfe oranında artırım uygulanmasına, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, karar verilmiş, hüküm süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmiştir. ...-Dava, yoksulluk nafakasının arttırımı talebine ilişkindir. TMK'nun 175.maddesi "Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Kanunda öngörülen şartlar davacı lehine gerçekleştiği takdirde, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına ve hakkaniyete uygun bir nafakaya hükmedilmesi gerekir."...
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 06/09/2018 NUMARASI : 2017/832 ESAS 2018/659 KARAR DAVA KONUSU : Nafaka (Yoksulluk Nafakasının Arttırılması (Boşanma Protokolünden Kaynaklanan)) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesince yoksulluk nafakasının kaldırılması talebinin reddinin hatalı olduğu, kabul anlamına gelmemekle birlikte yoksulluk nafakasının kaldırılmasa dahi indirilmesi gerektiği, yoksulluk nafakasının kaldırılması talebinin reddine ilişkin vekalet ücretinin yanlış hesaplandığı,davanın kısmen kabulüne karar verildiği halde yargılama giderlerinin tamamının davacı üzerinde bırakılmasının hatalı olduğunu belirterek verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava; davacı adına yoksulluk nafakasının kaldırılması ya da azaltılması ve istirdat talebi ile açılmıştır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ: "Taraflar arasındaki dava anlaşmalı boşanma sonucu kadın yararına bağlanan nafakanın indirilmesine ilşkindir. Davada, anlaşmalı boşanma ile kabul edilen aylık 200- TL yoksulluk nafakasının, davalının yetim maaşı alması nedeniyle kaldırılması, olmazsa azaltılması istenilmiştir. Bilindiği üzere, TMK.mad.176/lV hükmüne göre: “Tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde iradın arttırılması veya azaltılmasına karar verilebilir.” Aynı şekilde 331.madde uyarınca; “durumun değişmesi halinde hakim, istem üzerine nafaka miktarını yeniden belirler veya nafakayı kaldırır.” Somut olayda, taraflar anlaşmalı olarak 10/09/2015 tarihinde boşanmış ve onaylanan anlaşma gereğince aylık 600- TL yoksulluk nafakası verilmesi kararlaştırılmış, aradan yaklaşık 2 yıl geçtikten sonra işbu nafakanın kaldırılması olmazsa azaltılması istemiyle dava açılmıştır. Kadının babası tarafların boşanma davası tarihinden önce 2009 yılında ölmüştür....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava yoksulluk nafakasının artırımı istemine ilişkindir. Tüm dosya kapsamından tarafların Konya 4. Aile Mahkemesinin 2005/967 Esas- 2006/1014 Karar sayılı kararı ile boşandıkları, boşanmanın 31.05.2007 tarihinde kesinleştiği, cari yoksulluk nafakasının boşanma ilamı ile belirlendiği anlaşılmaktadır. TMK.nun 176/4.maddesine göre; tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde iradın arttırılması veya azaltılmasına karar verilebilir. Yukarıda sözü edilen yasal düzenlemeye göre iradın arttırılması veya azaltılması için ya tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin bunu zorunlu kılması gerekmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemes DAVA TÜRÜ : Yoksulluk Nafakasının Kaldırılması-Aksi Halde Azaltılması-Anlaşmalı Boşanma Davasındaki Protokol Hükmünün Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından; yoksulluk nafakasının kaldırılması talebinin reddi, yoksulluk nafakasının miktarı ile protokol maddesinin kaldırılması talebi hakkında hüküm kurulmaması yönünden, davalı tarafından ise; yoksulluk nafakasının miktarı ve azaltılması yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı dava dilekçesinde, yoksulluk nafakasının kaldırılması,aksi halde azaltılması ve anlaşmalı boşanma davasındaki protokol hükmünün kaldırılması taleplerinde bulunmuştur. Bu isteklerin her biri ayrı ayrı harca tabidir....