Tarsus 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 24/01/2022 tarih 2022/13 Esas 2022/26 Karar sayılı kararı ile; davacılar, T7 ve Murat Fidanoğlu'nun gerçek anne ve babası olduklarından bahisle nüfus kaydının düzeltilmesi talep edilmiştir....
Kayıt düzeltilmesi, aile kütüğüne işlenmiş kaydın bir kısmının düzeltilmesi veya değiştirilmesidir. Nüfus kütüklerindeki doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur. İşte bu noktada, nüfus kütüğünde yer alan doğru olmayan kayıtlar, ilgilileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından açılacak olan kayıt düzeltme davası ile gerçek durumuna uygun hale getirilebilir ki, bu dava uygulamada nüfus kaydının düzeltilmesi davası olarak adlandırılmakta olup zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmayan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, her türlü kanıta başvurulabilir (YHGK'nin 11.02.1998 tarihli ve 2- 87/77 sayılı kararı). Soybağının reddi davası ile kayıt düzeltme davası, sonuçları (hane dışına çıkarmak) bakımından benzerlik göstermekte ise de, içerik ve yargılama kuralları açısından kendi özel hükümlerine bağlıdır. Soybağının reddinde, kişisel duruma ilişkin nüfus kaydında yer alan bilgi doğru olarak meydana gelmiş ve kütüğe tescil edilmiştir....
Nüfus kaydının düzeltilmesi davasında ise, nüfus kaydının gerçek durumu yansıtmadığı, baştan yanlış olarak kütüğe geçirildiği söz konusudur. (HGK 30.01.2008 gün 2008/2- 36- 47 sayılı kararı) Somut olay yukarıdaki açıklamalar ışığında değerlendirildiğinde davacının isteminin babası Murat Hülür'ün hanesinde annesi olarak tescil edilen Zülali ile babasının dedesi olan Mehmet Özkan'ın nüfus kaydında kardeşi olarak tescil edilen Zülali'nin aynı kişi olduklarının tespiti ile aralarındaki, nüfus kaydına ilişkin bağın kurulmasına yönelik olup, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36. Maddesi kapsamına giren nüfus kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36. Maddesinde düzenlenen nüfus kaydının düzeltilmesi davalarına asliye hukuk mahkemelerinde bakılır. Görev, kamu düzenine ilişkindir. Mahkemece yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir....
Ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir.'' Kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi ile “nüfus kayıtlarının düzeltilmesi” anlaşılır. “Kayıt düzeltilmesi”, aile kütüğüne düşürülmüş nüfus kaydının bir kısmının “düzeltilmesi” veya “değiştirilmesi”dir. Bu davalar kişisel durum sicilinde değişiklik istemi yada yanlış kaydın düzeltilmesi istemi şeklinde olabilir ve her iki halde de davanın niteliği “nüfus kaydının düzeltilmesi"dir....
un nüfus kaydının düzeltilmesini, genetik anne ve babası olan ... ve ... ile soybağının kurulması ve onların nüfus kayıtlarına geçerek nüfus kaydında düzeltim yapılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36. maddesinin 1/a bendine göre nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet Savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılması gerekir. Bu yer mahkemesinin yetkisi itiraza tabi olmayıp kamu düzenine ilişkin kesin yetkidir. Dolayısıyla mahkemece itiraz olup olmadığına bakılmaksızın bu husus mahkemece resen gözetilir. Dosya kapsamından, nüfus kaydının düzeltilmesi istenilen ...'un dava tarihi itibariyle yerleşim yeri adresinin “Nusaybin / Mardin” olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle davanın Nusaybin Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir....
Aile Mahkemesi “5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesi uyarınca nüfus kaydının düzeltilmesine yönelik olan ve Türk Medenî Kanununun 282. ve devamı maddelerinde düzenlenen soybağı kurulmasıyla ilgisi bulunmayan davanın genel hükümlere göre asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği” gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesi, “davacıların çocukları olan Deniz İMRET, Derya İMRET ve Zerya İMRET ile aralarında soybağının kurularak nüfus kaydının düzeltilmesi talebinde bulunduğu, eldeki talebin bu haliyle hem soybağının kurulması hem de nüfus kayıtlarının düzeltilmesi talebini içerdiği, yukarıda zikredilen kanun maddesi emsal Yargıtay kararı ve emsal istinaf kararları dikkate alındığında; mahkememizin bu hususta görevli olmadığı, özel yetkili mahkeme olan Batman Aile Mahkemesinin görevli olduğu” gerekçesiyle karşı görevsizlik kararı vermiştir....
Nüfus kütüklerindeki doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur. İşte bu noktada, nüfus kütüğünde yer alan doğru olmayan kayıtlar, ilgilileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından açılacak olan kayıt düzeltme davası ile gerçek durumuna uygun hale getirilebilir ki, bu dava uygulamada nüfus kaydının düzeltilmesi davası olarak adlandırılmakta olup zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmayan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, her türlü kanıta başvurulabilir (YHGK'nin 11.02.1998 tarihli ve 2- 87/77 sayılı kararı). Soybağının reddi davası ile kayıt düzeltme davası, sonuçları (hane dışına çıkarmak) bakımından benzerlik göstermekte ise de, içerik ve yargılama kuralları açısından kendi özel hükümlerine bağlıdır. Soybağının reddinde, kişisel duruma ilişkin nüfus kaydında yer alan bilgi doğru olarak meydana gelmiş ve kütüğe tescil edilmiştir. Ancak bu doğru daha sonra soybağının reddi davası ile teknik anlamda bir yanlışlığa dönüştürülmüştür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen davada ... 1.Aile Mahkemesi ve ... 1.Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, küçük Zeynep'in, davacı üzerinde olan nüfus kaydının iptali istemine ilişkindir. ... 1.Aile Mahkemesince, davanın, 5490 s. Nüfus Hizmetleri Kanunundan kaynaklanan nüfus kayıtlarının düzeltilmesi davası olduğu ve uyuşmazlığın çözümünde Asliye Hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesi ise, davacının, küçük Zeynep' in kendi kızı olmadığını iddia ettiği ve soybağını reddettiğinden, davanın soybağının reddi davası olduğu ve uyuşmazlığın Aile Mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur ....
Dosyada mevcut nüfus kayıt örneğinden, davacıların annesinin adının ve doğum tarihinin 5490 Sayılı Kanunun 39. maddesine göre Nüfus idaresince re'sen yazıldığı ve adı geçenin 17.01.2010 tarihinde vefat ettiği ve nüfus kaydının kapatıldığı anlaşılmaktadır. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Yasasının 14. maddesinde; "Nüfus kaydının kapatılması; ölüm, gaiplik, Türk vatandaşlığının kaybı, evlenme, boşanma, evlat edinilme, soybağının düzeltilmesi veya reddi gibi olaylar nedeniyle bir kaydın üzerinde işlem yapılamaz hale getirilmesidir. Kaydın kapatılmasına ilişkin sebep ortadan kalktığında veya kaydın yeniden açılmasını gerektirecek yeni bir sebep ortaya çıktığında kayıt yeniden açılır. Kaydın açılmasından sonra kişisel durumda meydana gelmiş olan olaylar kişinin kaydına işlenir." hükmü yer almaktadır....
Hukuk dairesinin yerleşik içtihatlarına göre; soybağının düzeltilmesine ilişkin davalar, tanımanın iptali, soybağının reddi, sonradan evlenme yoluyla kurulan soybağının iptali, babalık tespiti davaları olarak belirtilmiştir. Somut olayda davacı Suriye vatandaşı olduğunu, annesinin Ayyuş Sever olup Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunu, Ayyuş Sever'in annesi olduğunun tespit edilmesini talep etmiştir. Dava, niteliği itibariyle nüfus kaydının düzeltilmesi niteliğinde bulunduğundan ve nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davalar Asliye Hukuk Mahkemelerinin görev alanına giren davalardan olduğundan, Hatay 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar vermek gerekmiştir....
