Mahkemece iddia, savunma toplanan delillere göre davanın tasarrufun iptali istemine ilişkin olduğu, satış işleminin boşanma davası devam ederken yapılmış olması, tapudaki satış bedelleri ve tanıkların bedele ilişkin beyanları göz önünde bulundurulduğunda davalı ...'nin yatırım amaçlı her iki taşınmazı aldığı yönündeki beyanına ve davalı ...'nin zor durumda olduğu için taşınmazların sattığına ilişkin beyanına itibar edilemeyeceği, ...'nin boşanma davası devam ederken bütün malvarlığını devrettiği, istihkak ve tasarrufun iptali davalarının devam ettiği gözönüne alındığında davacının davasının sabit olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne dava konusu tasarrufların iptaline karar verilmiş; hüküm, davalılar ... ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. Dava Türk Borçlar Kanununun 19.maddesi gereğince muvazaa hukuksal sebebine dayalı temlik işleminin iptali istemine ilişkindir....
TARİHİ : 12/01/2021 NUMARASI : 2020/330 ESAS ARA KARAR DAVA KONUSU : Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı) KARAR : Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan TBK 19 maddesi gereğince muvazaa hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkin davada ilk derece mahkemesince verilen ara karara davalı T3 vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş olmakla, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; TARAF İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Bursa ili Kestel ilçesi Şevketiye mahallesi 105 ada, 101 nolu parselde bulunan taşınmazın müvekkilinin annesi Ayşe Aslan tarafından kendisine verilmek istendiğini ancak, müvekkilinin tapuya gidememesi nedeniyle daha sonra müvekkilini devredilmek üzere eşi olan davalı Abdülfettah adına devredildiğini, Abdülfettah tarafından müvekkili aleyhine boşanma davası açılmasından sonra mal kaçırmak amacıyla taşınmazın muvazaalı olarak diğer davalı Mehmet'e devredildiğini belirterek tasarrufun...
Yukarıda belirtilen yasa maddeleri ve emsal içtihatlar doğrultusunda yapılan değerlendirmede; Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, namı müstear, muvazaa ve kanuna karşı hile iddiasıyla tüzel kişilik perdesinin kaldırılması teorisine dayalı açılmış olan TBK 19 maddesi kapsamındaki iptal davası niteliğinde olduğu, davanın TBK 19 ve İİK 277 vd....
(eski 18) maddesine dayalı danışık (muvazaa) iddiasına dayalı tasarrrufun iptali istemine ilişkindir. Davacı, çekişme konusu taşınmazların dava dışı miras bırakan (borçlu) tarafından davalıya temlik edildiği, bu işlemin alacaklıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olarak yapıldığını ileri sürerek tasarrufların iptaline karar verilmesini istemektedir. BK'nun 19.maddesine dayalı olarak muvazaa nedeniyle tasarrufun iptaline ilişkin açılan bu davada, borçlunun veya mirasçılarının hukukunun etkileneceği açıktır. İptali istenilen tasarruf işlemlerini yapan borçlu ...'ın davadan önce 20.03.2010 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır. Bu durumda borçlu ... mirasçılarının davaya dahil edilerek yargılamaya devam edilmesi gerekirken, bu yön gözden kaçırılarak yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir. 2-Bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmisene gerek görülmemiştir....
Mahkeme ile Yüksek Daire arasında ki uyuşmazlığın konusu davanın niteliği itibari ile TBK’nın 19. maddesinde yer alan muvazaa hukuksal nedenine göre açılan iptal davası mı yoksa sıra cetvelinin iptali davası mı olduğu, buradan varılacak sonuca göre borçlu ...'...
Şti. arasındaki ilişkinin senede bağlandığı bu kapsamda ticari risk kapsamında bulunduğu ve senet borcunun ödenmemesine karşı muvazaa iddiası ile tasarrufun iptali isteminin yasaya uygun olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekilinin dava dilekçesindeki açıklamalarından davacı alacağının sonuçsuz bırakılmasına yönelik olarak yapılmış satış işlemlerinin muvazaa nedenine dayalı olarak iptalinin istediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle davacının açtı- ğı alacak davasının sonucunun beklenmesi ve B.K 18. madde kapsamında inceleme yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi yerine yanılgılı değerlendirme ile davanın reddi doğru değildir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 25.03.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Hukuk Dairesinin 03/05/2016 tarih, 2016/2431 E. ve 2016/5353 K. sayılı kararında ise " davacının davasını özellikle BK'nın 18.maddesine dayalı olarak açtığını bildirmesi ve dava açma hakkını muvazaa yönünde tercih etmiş olması karşısında mahkemece davanın BK.nun 18.maddesindeki (Yeni TBK'nın 19.maddesi) genel muvazaaya dayalı tapu iptal ve tescil istemi doğrultusunda değerlendirilmesi, iptal kararı verilmesi halinde İİK' nın 283/1 maddesinin kıyas yoluyla uygulanması, tarafların iddia, savunma ve delillerinin bu yönde incelenip sonuçlandırılması gerekir." şeklinde karar verilerek TBK'nın 19. maddesi uyarınca açılan muvazaa hukuksal olgusuna dayalı tasarrufun iptali davalarında İİK' nın 283/1 maddesinin kıyas yoluyla uygulanacağı kabul edilmiştir. 7- Somut uyuşmazlıkta dava, TBK'nın 19. maddesi gereğince açılmış muvazaa hukuksal nedenine dayalı olarak şahsi nitelikte ve borçlunun tasarruflarına yönelik tasarrufun iptali istemine ilişkin olduğuna göre, açılan dava TTK'nın 4/1. maddesi...
Sayılı dosyası ile açılan takipler bulunduğunu, davalı T6'in muvazaalı olarak alacaklılardan mal kaçırmak kastıyla 34 XX 424 plakalı aracı davalı T4' e devrettiğini belirterek tasarrufun TBK 19. Maddesine dayalı olarak iptali talep edilmiştir. Davalılar davanın reddine karar verilemesini talep etmişlerdir. İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından istinaf edilmiştir. Dava, TBK'nun 19. maddesi gereğince açılmış muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal istemine ilişkindir. TBK.'nun 19. maddesi kapsamında açılan iptal davalarının ön koşulu, iptali istenen tasarruftan önce doğmuş bir alacağın bulunmasıdır. Kural olarak 3. kişiler, danışıklı işlem nedeniyle hakları zarara uğratıldığı takdirde tek taraflı veya çok taraflı olan bu hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilir. Çünkü danışıklı bir hukuki işlem ile 3. kişilere zarar verilmesi onlara karşı işlenmiş bir haksız eylem niteliğindedir....
Dava BK'nun 19.maddesine dayalı olarak muvazaalı işlemin iptaline ilişkindir. 1-Davalı...... temsilcisi 03.07.2015 tarihli dilekçe ile temyizden feragat ettiğinden anılan davalının temyiz dilekçesinin feragat vazgeçme nedeni ile reddine karar vermek gerekmiştir. 2-Mahkemece, dava İİK'nun 277.maddesine dayalı tasarrufun iptali davası olarak nitelendirilmiştir. Oysa davacının dava dilekçesindeki açıklamaları karşısında bu niteleme doğru olmamıştır. Dava, muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal istemine ilişkindir. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere göre ortakları arasında organik bağ bulunan şirketler arasındaki taşınmaz üzerindeki fabrika ile birlkte devrinin muvazaalı olduğunun anlaşılmış bulunması nedeni ile sonucu itibari ile kararın usul ve yasaya uygun bulunması nedeni ile davalı Bismil Un Gıda San. Ltd. Şti vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanunun uygun bulunan hükmün ONANMASINA 15.3.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan delillere göre dava konusu taşınmazın evvelce davacı adına kayıtlı olmadığı, dolayısıyla 3.kişi adına olan tapu kaydının iptali ile başka bir 3.kişi adına tapu iptali tescil istemesi için dava ve taraf ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın HMK'nun 114/1/d ve 115/2 maddeler gereğince dava şartı yokluğunundan reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... adına velayeten ... tarafından temyiz edilmiştir. ../.. .... Dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre dava niteliği itibarıyla TBK 19.maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davasıdır....
