"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki muhdesat bedelinin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, muhdesat bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı idare vekilince temyiz edilmiştir. Taşınmaz üzerindeki yapılara resmi birim ......ları esas alınıp, yıpranma payı da düşülerek değer biçilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki muhdesat kamulaştırma bedelinin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: K A R A R - Dava, muhdesat kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Çorum 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/378 esas, 2022/154 karar sayılı dava dosyasında verilen muhdesat aidiyetinin tespiti talebinin kabulüne karşı, davalılar T4 T3 vekili ile davalı T7 tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; muhdesat aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......

Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer (TMK 718 m). 22.12.1995 tarih ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi Eşya Hukuku'nda, muhdesattan, bir arazi üzerinde yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK 722, 724, 729 m.ler). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. ./. Ne var ki; çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde 49.000,00 lira alacağın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili; dava konusu taşınmazda tarafların müşterek malik olduklarını, taşınmazın ortaklığın giderilmesi davası sonucu satıldığını, satış bedeline muhdesat bedelinin de dahil edildiğini belirterek, muhdesat bedelinin davacıya ait olması gerektiğinden bahisle, taşınmaz üzerindeki iki katlı binanın mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespiti ile davalıların hisselerine düşen 49.000,00 TL'nin hisseleri oranında davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilerek; davalı ...'...

Bu genel açıklamalardan somut olaya gelince; Dosya içeriğinden, dava konusu taşınmaz üzerinde iki adet bina olduğu, bu binalardan iki katlı olanın davacıya, diğerinin ise davalıya ait olduğu, davalı tarafından muhdesat iddiasında bulunulduğu, davacının davalının muhdesat iddiasını kabul ettiği, ayrıca davalı tarafından açılan muhdesatın aidiyetinin tespiti davası sonucunda taşınmaz üzerinde bulunan tek katlı binanın ve sekiz adet ağacın davalıya ait olduğuna karar verildiği anlaşılmıştır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda yanılgılı olarak, muhdesat ve arzın değerleri toplamı tespit edilip, taşınmaz üzerindeki binaların değerleri toplamı ikiye bölünmek suretiyle bulunan değerler ile davalıya ait ağaçların değerleri dikkate alınarak muhdesat oranlaması yapılmıştır. Oysa ki muhdesat oranı, muhdesatların ve arzın toplam değerine, taraflara ait her bir muhdesatın kattığı değer yüzdelik oran kurulmak suretiyle belirlenmelidir....

Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etme ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir. Somut olaya gelince; dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan ev ve limon ağaçlarıyla ilgili olarak davalı ... tarafından ...2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/291 Esas sayılı dosyasıyla muhdesatın aidiyetinin tespiti istemiyle dava açıldığı anlaşılmakta ise de davanın sonuçlanıp sonuçlanmadığı bilinmemektedir. Bu durumda mahkemece, muhdesatın aidiyetinin tespitine ilişkin davanın bekletici mesele yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken anılan davanın sonuçlanması beklenilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ...'...

Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etme ve ona satış bedelinden pay verme mümkün değildir. Paydaş olmayan muhdesat sahibi veya mirasçıları ancak paydaşlar aleyhine sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak tazminat yahut alacak davası açabilir. Somut olaya gelince, dava konusu taşınmazın tapu kaydında " krokide A harfi ile gösterilen bina ... evlatları ... ve ...'e aittir" şeklinde muhdesat şerhi bulunmaktadır. ... dava konusu taşınmazda paydaş olarak maliktir. Ancak muhdesat sahiplerinden .... taşınmazın paydaşı değildir. Yukarıda da açıklandığı üzere taşınmazda paydaş ya da ortak olmayan muhdesat sahibi üçüncü kişiye satış bedelinden pay verilmesi mümkün olmadığından yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir....

Ancak; 1-Arsa niteliğindeki taşınmaz üzerinde bulunan ağaç sayısına göre taşınmaz kapama karışık meyve bahçesi kabul edilip meyve geliri esas alınarak değeri biçildikten ve zemine ekilebilecek münavebe ürünlerinin net gelirine göre biçilen değer düşüldükten sonra, muhdesat bedelinin tespiti gerekirken, kalan ekonomik ömürdeki meyve bedeli yöntemine göre değer biçilmesi, Kabule göre de, 2-Dava dilekçesinde toplam 10 elma ve kayısı ağacının bedelinin talep edildiği, keşifte dinlenen tanık beyanlarına göre de 10 adet kayısı ve elma ağacının kesildiği belirtildiği halde, bilirkişi raporunda 10 kayısı ve 10 elma ağacı bedeline hesaplanması suretiyle fazla bedel tespiti, 3-Davalı idare harçtan muaf olmadığı halde, harçtan muafiyetine karar verilmesi, Doğru görülmemiştir. Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan, hükmün açıklanan nedenlerle HMK 371 md gereği BOZULMASINA, kararın bir örneğinin ...Bölge Adliye Mahkemesi 4....

Bu nitelikteki eşyalar yönünden muhdesat aidiyeti davası açılamayacağı, iyileştirici nitelikteki giderlerden paya düşenden fazlasını ancak koşullarının varlığı halinde Türk Borçlar Kanunu'nun 77 ve devam eden maddeleri hükmüne ve sebepsiz zenginleşme kurallarına göre açılacak eda nitelikli bir alacak davası ile istenebileceği kuşkusuzdur. Eda davası açma hakkının bulunduğu hallerde bu davaya öncü olacak bir tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunduğundan söz edilemez. Hemen belirtmek gerekir ki hukuki yarar dava koşuludur. Somut olaya gelince; mahallinde yapılan keşif sonucunda, dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporlarına göre; aidiyetinin tespiti istenen ve Mahkemece kabulüne karar verilen, kümes (1.52m2) çardak (48 m2) ve tel örgü (12,5 m2) vb. yapılar taşınmazın bütünleyici parçası, dolayısıyla muhdesat niteliğinde değildir....