Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır(TMK 722, 724, 729 m.ler). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir. Somut olayda; dosyanın içeriğine, toplanan delillere göre, dava konusu muhdesatların davacı tarafından meydana getirildiği sabit olmuştur....
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir....
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 13.08.2018 tarihinde verilen dilekçeyle harici satıma dayalı tapu iptal ve tescil, ikinci kademede muhdesat aidiyetinin tespiti talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın muhdesat aidiyetinin tespiti talebi yönünden kabulüne dair verilen 18.09.2019 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davacı vekili tarafından talep edilmiştir. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat aidiyetinin tespiti ve alacak Davacı-birleşen dosya davalısı ... ile davalı-birleşen dosya davacısı ... aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti ve alacak davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 18.07.2013 gün ve 234/452 sayılı hükmün ...'ca incelenmesi davacı-birleşen dosya davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK'nun 440/I maddeleri gereğince ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat aidiyetinin tespiti ... ile ..., ... ve ... aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 28.....2012 gün ve 1020/425 sayılı hükmün ...'ca incelenmesi davacı vekili ve davalı ... vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/.... (HMK m.297/ç) ve HUMK'nun 440/I maddeleri gereğince ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat aidiyetinin tespiti ... ile ... ve müşterekleri aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 18.10.2012 gün ve 468/466 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı ile davalı ... vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat aidiyetinin tespiti ... ve ... Bölge Müdürlüğü ve Gürçay Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kabulüne dair Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 19.06.2013 gün ve 958/1022 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılar Hazine vekili ve ... Genel Müdürlüğü vekilleri tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....
Ancak; 1-Taşınmazın dosya kapsamına ve bilirkişi raporunda yazılı özelliklerine göre objektif değer artırıcı unsur uygulanamayacağı gözetilmeden, gelir metoduna göre belirlenen değere, objektif artış uygulanarak fazla bedel tespiti, 2-Taşınmaz üzerinde bulunan fıstıkların tamamı, aidiyetinin tespitine karar verilen davalılara ait olduğundan tam pay üzerinden muhdesat bedelinin tespiti yerine, dava dışı Hazineye ait pay çıkartılmak suretiyle muhdesat bedeli yönünden aza karar verilmesi, Doğru görülmemiştir. Davacı idare ve davalılardan ... vd. vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U....nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ... vd.'den peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 03.12.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir. Somut olaya gelince, dava konusu 6, 8 ve 9 parsel sayılı taşınmazlarla ilgili olarak ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/155 Esas sayılı dosyasında muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açıldığı, yapılan yargılama sonucunda mahkemece davanın kabulüne karar verildiği ve verilen kararın 21/05/2012 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Ancak, muhdesatın aidiyetinin tespitine ilişkin dosya içeriği incelendiğinde hükme esas alınan bilirkişi raporuyla tespit edilen muhdesat sayısı ve cinsinin temyize konu eldeki dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda tespit edilenden farklı olmasına rağmen aradaki çelişki giderilmeden oranlama yapılarak karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir....
Dava; muhdesat aidiyetinin tespiti istemine yönelik olup, davacı tarafın temyiz istemine konu ettiği muhdesat olarak ağaç ve yapıların keşfen belirlenen "dava tarihi itibariyle değeri 83.875,00 TL" olup bu miktar Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi olan 2023 yılı itibari ile kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL’nin altında kalmaktadır. KARAR Açıklanan sebeple; Davacı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE, Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 05.06.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi....
