Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir. Somut olaya gelince, dava konusu 6, 8 ve 9 parsel sayılı taşınmazlarla ilgili olarak ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/155 Esas sayılı dosyasında muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açıldığı, yapılan yargılama sonucunda mahkemece davanın kabulüne karar verildiği ve verilen kararın 21/05/2012 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Ancak, muhdesatın aidiyetinin tespitine ilişkin dosya içeriği incelendiğinde hükme esas alınan bilirkişi raporuyla tespit edilen muhdesat sayısı ve cinsinin temyize konu eldeki dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda tespit edilenden farklı olmasına rağmen aradaki çelişki giderilmeden oranlama yapılarak karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir....
Dava, muhdesat tespiti istemine ilişkindir. Bilindiği üzere, bir davanın görülebilmesi için öncelikle davada taraf teşkilinin sağlanması gereklidir. Öğretide ve uygulamada kararlılık kazanan görüşlere göre; muhdesat aidiyetinin tespiti davalarında, ortaklığın giderilmesi davasının yargılaması sırasında muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğini açıkça kabul edenler dışında kalan ve muhdesatın üzerinde bulunduğu taşınmazda paydaş olan tüm tapu maliklerinin ya da mirasçılarının davada taraf olmaları gerekmektedir. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden, üzerindeki yapıların tespiti istenilen taşınmazın tapuda 3923 ada 2 parsel numarası ile eldeki davanın tarafları ile beraber çok sayıda paydaş adına arsa vasfı ile kayıtlı olup, taşınmazdaki ortaklığın giderilmesi için Kayseri 2. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2005/4 Esas sayılı dosyası üzerinden S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi tarafından diğer paydaşlar aleyhine açılan dava olduğu anlaşılmıştır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/03/2021 NUMARASI : 2020/242 ESAS, 2021/69 KARAR DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki muhdesat aidiyetinin tespiti ve muhdesat bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş, karar, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Davalı idare vekilinin temyiz itirazları bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin olduğundan usul ve yasaya uygun hükmün ONANMASINA, davalı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, 16/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/693 KARAR NO : 2023/798 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : YALVAÇ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 21/09/2021 NUMARASI : 2019/568- 2021/638 DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR : Davacı T1 tarafından davalı T4 ve diğerlerine karşı açılan muhdesat aidiyetinin tespiti davası hakkında kurulan hükmün istinaf incelemesi davalılar T7 T6 ve T5 tarafından ortak imzalı dilekçeyle istenilmekle dosya incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı 10/10/2019 harç tarihli dava dilekçesinde özetle; Isparta İli Gelendost İlçesi Dörtyol Mevkii 48 ada 325 parsel sayılı taşınmazın muris babası Yaşar Yurttaş adına kayıtlı olduğunu, taşınmazın üzerindeki OPET petrol istasyonunun ise tarafınca yapıldığını ve çalıştırıldığını, taşınmaz üzerindeki yapıların tamamının kendisi tarafından yapıldığını, taşınmazın taksimi mümkün olmadığından ortaklığın giderilmesi davası açıldığını ve derdest olduğunu, taşınmazdaki...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/11/2020 NUMARASI : 2019/230 ESAS, 2020/335 KARAR DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davacı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti S.. Ş.. ile A.. A.. ve müşterekleri aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kabulüne dair ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen ... gün ve ... sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı ... vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, ... parselde kayıtlı taşınmazın 437 m2 lik bölümünün ve bu bölüm üzerinde bulunan muhdesatların kendisine ait olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalılar ... ... ile A.. A.. taşınmaz üzerindeki muhdesatların davacı tarafından yapıldığını, mülkiyetinin davacıya ait olduğunu açıklamışlar, davalı A.. Ş.. ise muhdesatların babaları tarafından yaptırıldığını davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR Dava konusu ... parsel sayılı taşınmazın baraj kamulaştırma alanında kalıp kalmadığının ... Bölge Müdürlüğü'nden sorulması, taşınmazın kamulaştırma sahasında kaldığının tespiti halinde yerinin kamulaştırma haritasında işaretlenmesi, onaylı ve okunaklı kamulaştırmaya ilişkin belgelerin getirtilip dosyaya eklenmesi ve ondan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyanın gönderilmesi için dosyanın Yerel Mahkemesi'ne GERİ ÇEVRİLMESİNE, 12.05.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dava, muhdesatın aidiyetinin tespiti isteğine ilişkindir. 1-Bilindiği üzere, bir davanın görülebilmesi için öncelikle davada taraf teşkilinin sağlanması gereklidir. 26.05.2004 gün ve 5177 sayılı Kanun'un 35. maddesi ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 19. maddesine eklenen ek fıkra hükmünde "başkası adına tapulu, sahipsiz ve/veya zilyedi tarafından iktisap edilmemiş yerin kamulaştırmasında binaların asgarî levazım bedeli, ağaçların ise 11. madde çerçevesinde takdir olunan bedeli zilyedine ödenir" denilmektedir. Bu hükümle başkası adına tapulu veya tapusuz bir taşınmazın kamulaştırılması halinde, taşınmazda malik olmayan ancak üzerindeki muhtesatı meydana getiren kişilere muhdesatın kamulaşma bedelinin kendisine verilmesini sağlama amacıyla zilyetliğin tespiti (muhdesatın tespiti) davası açma hakkı tanınmıştır....
Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK 722, 724, 729 m.ler). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. .//.. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir....
