Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK mad. 722, 724 ve 729). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın, arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın mülkiyetinin aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin veya aidiyetinin tespitine karar verilmesi gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti ... ile ... aralarındaki muhesat aidiyetinin tespiti davasının kabulüne dair ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen ... gün ve ... sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı ... vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili, dava konusu ... Köyü'nde kain dere yatağında bulunan taşınmazın ...'nın göl tarafında kaldığını, EPDK tarafından kamulaştırma çalışmalarına başlanıldığını açıklayarak dava konusu taşınmaz sınırları içerisinde bulunan ahır ve odunluğun vekil edenine aidiyetinin tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı ... vekili, dava konusu taşınmaz üzerindeki muhdesatların hakkı olmayan yere tecavüz suçunu oluşturduğunu açıklayarak, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur....
Bir kısım davalılar 14.03.2013 tarihli beyan dilekçeleri ile muhdesat iddiasında bulunmuş, davacı Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesinde 03.06.2015 tarihinde 2015/281 E sayılı dosya ile muhdesat aidiyetinin tespiti davası açmıştır. Mahkemece; bilirkişi raporu, tarafların muhdesat iddiası ve açılmış bulunan muhdesat aidiyetinin tespiti davası dikkate alınmaksızın yanılgılı değerlendirmeyle sadece dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiş muhdesat hakkında hüküm tesis edilmemiştir....
Ö.. ve müşterekleri aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Pozantı Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 11.12.2013 gün ve 119/285 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılar N.. Ö.. ve müşterekleri tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacılar vekili, dava konusu 124 ada 61 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatların ve bedellerinin davacılara ait olduğunun tespiti ile yapılacak satışta arsa bedeli ile muhdesat arasında orantının ne olacağının tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalılar M.. K.. ile M.. K.. taşınmaz üzerindeki muhdesatların davacılardan Ahmet'e ait olduğunu kabul ettiklerini bildirmişler, diğer davalılar ise dava konusu edilen yapının kaçak yapılmış olduğundan yıkılmasının gerektiğini açıklayarak davanın reddini savunmuştur....
Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçaların (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortakların) hak iddia etmeleri halinde o paydaşa görevli mahkemede muhdesat aidiyetinin tespiti için dava açmak üzere HMK'nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir. Somut olaya gelince; davalı temyiz dilekçesinde dava konusu 180 ada 2 parsel sayılı taşınmazdaki 3 katlı 5 daireyi kendisinin yaptırdığını, davalı eşinin de hakkı bulunduğunu beyan ederek muhdesat iddiasında bulunmuştur....
Muhtesat tespiti davasının açılmasından önce, davacının muhtesat iddiasının davalı tarafça açıkça kabul edilmemesi nedeniyle muhtesat tespiti davasının açılmasından sonraki bir aşamada, davalı tarafça davacının muhtesat iddiasının kabul edilmesi halinde ise, artık davacının davada hukuki yararının olmadığını söyleme imkanı yoktur....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 01/04/2021 NUMARASI : 2019/330 2021/127 DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki Muhdesat Aidiyetinin Tespiti davası hakkında kurulan hükmün istinaf incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerin babası Arif Kılınç Antalya Keşirler Köyü 2323 numaralı parseldeki taşınmazın tek maliki olduğunu, taşınmazın tamamını eşi Ayşeana Kılınç'a muvazaalı olarak sattığını, Ayşeana'nın ise sonradan bu taşınmazın 1/2 hissesini muvazaalı olarak kardeşi Kazım Gültekin'e devrettiğini, işlemlerin iptali için Antalya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi 2014/251 esas sayılı dosyasında dava açıldığını, taşınmaz Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından kamulaştırılmak istendiğini, bu nedenle Antalya 3....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/2033 KARAR NO : 2022/1498 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : YALVAÇ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 01/06/2021 NUMARASI : 2019/398 2021/456 DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR : Taraflar arasında görülmekte olan Muhdesat Aidiyetinin Tespiti istemine ilişkin açılan dava hakkında kurulan hükmün istinaf incelenmesi başvurucu davacılar vekili ve davalılar vekili tarafından istenilmekle dosya incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri tarafından davalılar aleyhine Yalvaç Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/904 esas sayılı dava dosyası ile ortaklığın giderilmesi davası açıldığını, dava konusu taşınmazın hissedarlarından olması hasebiyle müvekkilleri tarafından kendi adlarına tapuda kayıtlı bulunan taşınmazlara ağaç dikildiğini ve yine müvekkillerinden T2 ve T1 davalılar ile hissedar bulundukları taşınmaz üzerine 2....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 11/02/2020 NUMARASI : 2019/341 ESAS - 2020/80 KARAR DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR : Ceyhan 2....
Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Tespit davası, kendine özgü davalardan olup, dava sonucunda istihsal edilecek ilamın icra ve infaz kabiliyeti bulunmamaktadır. Bunun doğal sonucu olarak da bu davaların uygulama alanı sınırlıdır. Bilindiği üzere, tespit davalarının görülebilmesi için güncel hukuki yararın bulunması (6100 s.lı HMK 106/2 maddesi) ve dava sonuçlanıncaya kadar da güncelliğini kaybetmemesi gerekir. Tespit davaları eda davalarının öncüsüdür. Bu nedenle eda davası açılmasının mümkün olduğu hallerde, tespit davası açılmasında hukuki yararın bulunmadığı kabul edilmektedir. Hukuki yararın bulunması dava şartı olup, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülebileceği gibi, hakim tarafından da re'sen gözetilir. Hukuki yararın bulunmadığının tespiti halinde davanın, dava şartı yokluğu gerekçesiyle usulden reddine karar verilmesi gerekir (HMK 114/1-h, 115 m.)....
