"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Mirasın hükmen reddi ... ile ... Vergi Dairesi Başkanlığı aralarındaki mirasın hükmen reddi davasının kabulüne dair ... 10. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 07.03.2013 gün ve 661/92 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına, Mahkeme hükmünün TMK'nun 605/2 maddesi gereğince miras bırakanının ödeme aczi nedeniyle mirasın hükmen reddi (borca batıklığının tespiti) olarak anlaşılmasının gerekmesine göre, yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar tarafından, davalı aleyhine 24/06/2015 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; mahkemenin yetkisizliğine dair verilen 26/06/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: KARAR Dava, mirasın hükmen reddi isteğine ilişkindir. Davacılar vekili, 22.10.2009 tarihinde ölen mirasbırakan Yılmaz Kaplan’ın terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, davalıya tebligat yapılmaksızın dosya üzerinden mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, terekenin borca batık olduğunun tespiti hukuksal nedenine dayalı olarak TMK'nun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi davasıdır....
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve taktirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre davalı vekilinin yerinde olmayan öteki temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün esasının ONANMASINA, Ancak Yerel Mahkeme kararının yargılama gideri ve vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazlarına gelince; dava, terekenin borca batık olduğunun tespiti hukuksal nedenine dayalı olarak TMK'nun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi davasıdır. Mirasın hükmen reddi davaları tespit davası niteliğinde olup maktu harç ve vekalet ücretine tabidir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı istinaf dilekçesinde özetle talebinin mirasın hükmen reddi olduğunu, murisin Garanti bankasına ve QNB Finansbank'a kredi borçlarının olduğunu terekenin borca batıklığının tespitini talep ettiğini ileri sürmüştür. GEREKÇE: Dava, mirasın reddi istemine ilişkindir. Çanakkale Sulh Hukuk Mahkemesince; davaya mirasın gerçek reddi hükümleri çerçevesinde bakıldığı ve buna göre davanın sonuçlandırıldığı anlaşılmış ise de, davacının talebinin mirasın hükmen reddine karar verilmesi olduğu görülmektedir. Dava dilekçesinde açıkça "mirasın hükmen reddine karar verilmesi isteğimizin arzıdır" şeklinde ibareye yer verildikten sonra, terekenin borca batık olduğu , bankalardan kredi çekildiği bu sebeple murisin terekesinin borca batık olduğu açıkça belirtilmiş, hatta borç miktarı dahi açıklanmıştır. Ancak davacı taraf davayı Sulh hukuk mahkemesine açmış, ve alacaklıları davalı olarak göstermemiştir. Ancak bu durum davanın niteliğini değiştirmez....
İSTİNAF SEBEPLERİ:Davacı istinaf dilekçesinde özetle; dava dilekçemde her ne kadar dava dilekçe içeriğinden mirasın hükmen reddini talep ettiği görülmüşse de davasını yasal süresi içinde mirasın gerçek reddi olarak açtığını ve sehven dilekçe içeriğinde hükmen reddi olarak yazdığını, ancak dilekçede mirası kayıtsız ve şartsız reddettiğinin anlaşıldığın, verilen görevsizlik kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava dilekçesinde kelime hatası nedeniyle davanın mirasın hükmen reddi davası olarak nitelendirilmesinin mağduriyetine sebep olacağını, açılan mirasın gerçek reddi davasının kabul edilmesini, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 26.05.2011 gününde birleştirilen davacılar tarafından davalı aleyhine 13.06.2011 tarihinde verilen dilekçeler ile asıl davada mirasın reddinin iptali, birleştirilen davada mirasın hükmen reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; birleştirilen davada mirasın hükmen reddi davasının reddine, mirasın reddinin iptali konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına dair verilen 13.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar-birleştirilen davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Asıl dava, mirasın hükmen reddinin iptali; birleştirilen dava, mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir....
Uyuşmazlık, mirasın hükmen reddi istemine dair dava da davalı alacaklının borçlulardan talep ettiği alacağın kesinleşmiş olmasının gerekip gerekmediği ve buna bağlı olarak alacağın tahsili için Gerede Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/64 Esas üzerinden açılmış olan davanın mirasın hükmen reddi için açılan eldeki davada HMK'nın 165. maddesi uyarınca bekletici mesele yapılıp yapılamayacağı noktasında toplanmaktadır. Bir davadaki ana sorun, talep sonucu hakkında karar verilebilmesi için çözülmesi gereken sorunlara ön sorun denir. Bu ön sorunlar çözülmedikçe, asıl sorun yani dava hükme bağlanamaz. Başka bir deyişle, asıl davanın karara bağlanabilmesi için ön sorunun çözülmesi gerekir. Somut olayda, davalı alacaklı .. tarafından .....
Türk Medenî Kanununun 605/1. maddesinde "gerçek ret", 605/2. maddesinde ise "hükmen ret" düzenlenmiştir. TMK'nın 605/1. maddesi uyarınca miras ancak üç ay içinde reddolunabilir (TMK m. 606). Bu dava hasımsız açılabilir. Görevli mahkeme ise sulh hukuk mahkemesidir. Hükmen ret ise süreye tâbi değildir. Hükmen ret istemli davada terekenin borcu, terekenin alacaklılarının kimliği konusunda açıklama yaptırılarak davanın alacaklılara yöneltilmesi, taraflara delil bildirme olanağı sağlanması, terekenin aktif ve pasifinin belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Somut olayda davacılar, davayı hasımsız olarak ve dava değeri belirtilmeksizin, murisin borçlarından dolayı terekenin borça batık olduğunu ve mirasını kayıtsız ve şartsız reddedildiğini ileri sürerek, Türk Medenî Kanununun 605/2. madesi gereğince hükmen ret isteminde bulunmuştur....
Asliye Hukuk ve Çarşamba Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, "Davanın mirasın hükmen reddi davası olduğu ve sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu" gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise, "Davanın hasımlı olarak görülmesi gereken mirasın hükmen reddi davası olup görevli ve yetkili mahkemenin, asliye hukuk mahkemesi olduğundan bahisle" görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Somut olayda; dava Türk Medenî Kanununun 605/2. maddesine dayalı mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir....
TMK'nun 605/2. maddesi uyarınca açılacak terekenin hükmen reddi (borca batıklığın tespiti) davası tereke alacaklısı hasım gösterilmesi suretiyle hasımlı (çekişmeli) olarak görülebilecek bir davadır. Olayları açıklama hukuki olarak niteleme hakime aittir. (HMK.m. 33). Hakim bu nitelemeyi yaparken; gerekirse taraflardan (davacıdan) açıklama yapmasını talep edebilir (HMK. m. 31). Mahkemece, davacıların mirasın kayıtsız şartsız reddini (TMK. md. 605/1) mi, yoksa hükmen reddi (TMK. md. 605/2) mi, talep ettiklerinin açıklattırılıp, sonucuna göre talebin nitelenip karar verilmesi gerekirken; sadece dava dilekçesinde kullanılan sözcüklere itibar edilip, talebin mirasın hükmen maddi olarak kabul edilmesi ve buna bağlı olarak görevsizlik kararı verilmesi kanımca hatalıdır. Bu nedenlerle bozma kararı verilmesi gerektiğini düşünüyorum. 01.10.2014...
