Dosya kapsamına, iddianın ileri sürülüş biçimine göre uyuşmazlığın miras bırakan .... ölüm tarihindeki terekesinin borca batık olması nedeniyle mirasın hükmen reddine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. TMK'nın 605/2. maddesi hükmüne dayanılarak istekte bulunulabilmesi için de terekenin açıkça borca batık olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. Davanın kabulüne karar verilmiş ise de mahkemece yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir....
Ancak, tereke borca batık olmasına rağmen Türk Medeni Kanununun 610/2 maddesinde açıklandığı şekilde tereke işlemlerine karışan, tereke mallarını gizleyen veya kendine maleden mirasçı, mirası reddedemez. Ayrıca Türk Medeni Kanununun Velayet Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması da zorunludur. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. SGK müdürlüğüne, kolluk kuvvetine, tapu müdürlüğüne banka şubelerine, vergi dairesine müzekkereler yazılarak cevabi yazılar dosya arasına alınmıştır....
YANIT: Davalı Vakıfbank avukatı tarafından istinafa verilen yanıt dilekçesinde özetle, terekenin aktifinin pasifinin fazla olduğunu, ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğunu, istinaf talebinin redde karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında HMK'nın 355. maddesi uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda; Dava, TMK'nın 605/2.maddesinde yer alan mirasın hükmen reddi (terekenin borca batık olduğunun tespiti) isteğine ilişkindir. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2)....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, terekenin borca batık olduğunun tespiti hukuksal nedenine dayalı olarak TMK'nun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Mahkemece yukarıda özetlenen gerekçe dahilinde davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekili tarafından süresi dahilinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 605. maddesinin 2. Fıkrası “Ölümü halinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır.” hükmüne amirdir. Bu hüküm bir karinedir. Mirasın hükmen reddi bir süreye tabi olmayıp, mirasçılar, alacaklılara karşı açacakları tespit davası ile terekenin borca batık olduğunun tespitini her zaman isteyebilecekleri gibi, mirasçılara karşı açılacak davada defi olarak da her zaman terekenin borca batık olduğu ileri sürülebilirler. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir....
Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir Hükmen ret koşulları gerçekleştiğinde mahkemece murisin ölüm tarihinde terekenin borca batık olduğunun tespiti ile yetinilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde davacıların murisin borçlarından dolayı tereke alacaklılarına karşı şahsen sorumlu olmadıklarının tespitine karar verilmesi doğru görülmemiş ise de bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK'nın 438/7 maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/18 Esas sayılı dosyası 12.01.2016 tarihinde açılmış olup, müteveffanın ölüm tarihi 29.04.2017 tarihi olduğunu, bu davaya ilişkin dava dilekçesi müvekkillerine 03.08.2018 tarihinde tebliğ edilmiş olup, müvekkillerin terekenin borca batık olduğuna bu şekilde vakıf olduklarını bildirerek terekenin borca batık olduğunun tespitine ve mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep etmiştir. İstanbul 11. Sulh Hukuk Mahkemesi 28/02/2019 tarih, 2018/936 Esas 2019/302 Karar sayılı ilamı ile dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine, mahkemenin görevsizliğine karar verilmiştir....
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin murisin ölüm tarihinde borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının ölüm tarihi esas alınarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi, mirasçının mirası kabul anlamına gelen davranışlarda bulunup bulunmadığının araştırılması gerekir. Somut olayda; mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 23/09/2011 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12/04/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Sosyal Güvenlik Kurumu vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddi istemlerine ilişkindir. Davacılar vekili, 13.09.2009 tarihinde ölen ...’in terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, TMK'nın 605/2. maddesi uyarınca mirasın hükmen reddine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir....
Taraflar arasındaki mirasın hükmen reddi davasında yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne dair verilen yukarıda esas ve karar sayıları yazılı hükmün Bölge Adliye Mahkemesince incelenmesi davalı SGK Başkanlığı (Temsilen SGK Kayseri İl Müdürlüğü) vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla davalının istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olmak üzere dosya esas bakımından incelendiğinde; Dava, TMK'nın 605/2. maddesinde yer alan mirasın hükmen reddi (terekenin borca batık olduğunun tespiti) isteğine ilişkindir. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Bu maddeye dayanan talepler süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının da bir önemi bulunmamaktadır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 02.12.2010 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 22.01.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, terekenin borca batık olduğunun tespiti hukuksal nedenine dayalı olarak TMK'nun 605/2 maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi davasıdır. Davacı vekili, müvekkilinin annesinin sağlığında ortak olduğu bir şirketin davalı kuruma olan borçları nedeniyle müvekkiline ödeme emri tebliğ edildiğini, ancak murisin terekesi borca batık şekilde vefat ettiğini belirterek mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, davaya konu borcun ödendiğini belirterek davanın reddini savunmuştur....
