Miras bırakanın iradesinin denkleştirmeye (iadeye) tabi olup olmadığının ispatı şekle tabi değildir, her türlü delille ispatlanabilir. İade edilecek mal varlığı yönünden seçim hakkı davalınındır; ister aynen iade eder, isterse bedelini öder. Miras payının aşan kısmının davalıda kalması miras bırakanın iradesinden anlaşılıyorsa, aşan kısım için iade istenemez. Denkleştirme, denkleştirme anındaki değere göre yapılır. Denkleştirmede sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. Islah olmadıkça ya da terditli dava açılmamışsa kendiliğinden tenkis davasına dönüşmez. Somut olaya gelince; davacı, muris babası ...’den geriye kalan büyükbaş hayvanın 24 adet olduğunu belirtmişse de, murisinin ölmeden önce bu sayıda hayvanın maliki olduğunu kanıtlayamamıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil, Elden çıkartılmış ise Bedel, Olmazsa Tenkis, Ecrimisil istemine ilişkindir. Bilindiği üzere; uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tenkis davası sonunda, yerel mahkemece asıl davanın, kabulüne ilişkin olarak verilen karar taraflarca yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Asıl dava, tenkis; birleştirilen dava, denkleştirme isteklerine ilişkindir. Davacı, ortak mirasbırakanları ...'nin kayden maliki olduğu .. .ada. ..parseldeki ...nolu bağımsız bölümü davalı ....'...
No:6 Sultanbeyli/İstanbul adresinde kain taşınmaz da aynı şekilde bedelsiz olarak oğlu T4'e devredildiğini, miras bırakan tarafından eşi T5 (Eğer) ve T4'e miras paylarına mahsuben yapılan karşılıksız kazandırmaların denkleştirmeye tabi olduğunu, dolayısıyla zilyetlik devri yapılan gayrimenkullerin ve pazar tezgahlarının tereke iadesinin zorunlu olduğunun açık olduğunu, miras bırakan tarafından alt soya ve eşe yapılan bu kazandırmaların denkleştirmeye tabi olduğunu tekrarla, talebin kabul görmemesi müvekkillerinin saklı paylı miras hissesi oranında tasarrufların tenkisinin gerektiğini, yukarıda yapılan işlemlerin tamamının miras bırakanın çocukları arasında yapmış olduğu ayrım neticesinde müvekkillerinin saklı paylı miras hissesini ihlal saikiyle yapıldığının kabulünün zorunlu olduğunu, dava konusu Mecidiye Mahallesi Ağrı Cad....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tapu iptali, tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece asıl ve birleştirilen davaların reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla, Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Asıl dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve miras payı oranında tescil, olmadığı takdirde tenkis; birleştirilen dava ise mirasta denkleştirme, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, mirasta denkleştirme terditli tenkis istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 669 ve 505 inci maddeleri. 2. Mirasta iadenin konusu bakımından, genel olarak üç şart aranır. Birincisi, karşılıksız bir kazandırıcı işlem bulunmasıdır. İkincisi, bu işlemin miras bırakan tarafından ve miras bırakanın malvarlığından yapılmış olması ve sonuçlarının miras bırakanın sağlığında meydana gelmiş olmasıdır. Üçüncüsü ise, karşılıksız kazandırıcı işlemin mirasçının miras hakkına mahsuben yapılmış olmasıdır (İmre Zahit-Erman Hasan, Miras Hukuku, Der Yayınları, İstanbul, 2016, s.524). 3....
Miras bırakanın iradesinin denkleştirmeye (iadeye) tabi olup olmadığının ispatı şekle tabi değildir, her türlü delille ispatlanabilir. İade edilecek mal varlığı yönünden seçim hakkı davalınındır; ister aynen iade eder, isterse bedelini öder. Miras payının aşan kısmının davalıda kalması miras bırakanın iradesinden anlaşılıyorsa, aşan kısım için iade istenemez. Denkleştirme, denkleştirme anındaki değere göre yapılır. Denkleştirmede sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. Islah olmadıkça ya da terditli dava açılmamışsa kendiliğinden tenkis davasına dönüşmez. Ayrıca, TMK nun 669 maddesi uyarınca mirasta denkleştirmeye ilişkin davanın mirasın paylaşılması tamamlanana kadar açılması mümkün bulunmaktadır. Başka bir anlatımla mirasta denkleştirme isteği, mirasın paylaşılmadığı süre boyunca ileri sürülebilir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 13/01/2020 NUMARASI : 2015/443 ESAS, 2020/28 KARAR DAVA KONUSU : Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil, Mirastan Hukukundan Kaynaklı Denkleştirme, Olmazsa Tenkis KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
Öyleyse somut olayda, mülkiyeti miras bırakana ait olmayan davaya konu taşınmaz hakkında anılan İçtihadı Birleştirme Kararının uygulama olanağının bulunmadığı açıktır. Ne var ki, davada terditli olarak tenkis isteğinde de bulunulduğuna göre, koşullarının varlığı halinde tenkis hükümlerinin uygulanması gerektiği tartışmasızdır. Bilindiği üzere, mirasçılık ve mirasın geçişi miras bırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir (4722 s. Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun m. 17). Miras bırakan 1.1.2002 tarihinden önce ölmüşse 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi hükümlerinin, 1.1.2002 tarihinden sonra ölmüşse 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) ilgili hükümleri uygulanır. Tenkis (indirim) davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (bağış) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır....
Bu durumda miras bırakan tarafından yapılan temlikin mal kaçırma amaçlı olduğu iddiasının kanıtlandığı söylenemez. Muris muvazaası davasının reddine karar verilmesi doğru olmuştur. Ayrıca terditli tenkis talebinin değerlendirilmesinde, murisin temliki saklı payı ihlal kastı ile yapıldığı ispatlanmadığından tenkis talebinin de reddine karar verilmesi gerekmektedir. TMK 669. Ve 671. Maddeleri dikkate alındığında mirasta denkleştirme davalarında, sadece yasal mirasçı aleyhine denkleştirme talebinde bulunulabilir. yasal mirasçı olmayanlara yapılan kazandırma ise denkleştirmeye tabi değildir. Böylece davalı mirasçı olmadığına göre TMK'nun 669 ila 675 maddeleri arasında düzenlenen (mirasta iade) mirasta denkleştirme hükümlerinin de uygulanamayacağı denkleştirme talebinin şartları oluşmadığından reddi gerekmektedir. Bu nedenlerle ilk derece mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin kararda usul ve yasaya aykırı bir yön yoktur....