Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir. Bu durumda, yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. (Borçlar Kanunun 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacı, miras bırakanının maliki olduğu 652 ada, 20 parsel sayılı taşınmazı oğulları olan davalılara satış suretiyle temlik ettiğini, yapılan işlemin mirasçıdan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, miras payı oranıda tapu iptal ve adına tescile olmazsa tenkise karar verilmesini istemiştir. Davalılar, ile anneleri olan ... 'in mirasçılar arasında denkleştirme yapmak suretiyle lehlerine temliklerde bulunduklarını belirtip, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece,işlemin danışıklı olduğunun ispatlanamadığı, miras bırakanın iradesinin denkleştirme olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil, bu talep kabul edilmediği takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne, davacıların miras payı oranında tapu iptali-tescile karar verilmiş; hüküm, davalı ... ile davaya dahil edilen ... tarafından temyiz edilmiştir. Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir. Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; muris ...'...
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 21/02/2014 gününde verilen dilekçe ile mirasta denkleştirme nedeni ile alacak istenmesi üzerine davanın reddine dair verilen 24/06/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, mirasta denkleştirme nedeni ile alacak isteğine ilişkindir. Davacılar vekili, tarafların mirasbırakanları ...ün sağlıklarında davalıya taşınmazlar hibe ettiklerini belirterek müvekkillerinin mirasta denkleştirme hakkından kaynaklanan alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir. Hükmü, davacılar vekili temyiz etmiştir....
Davanın iptal tescil isteği bakımından reddine, tenkis yönünden ise kabulüne ilişkin olarak verilen karar Dairece; “…. üzerinde bina bulunan arsa bedelinin miras bırakan tarafından 3. kişiye ödenerek davalı adına sicil kaydının oluşturulduğu ileri sürülerek tapu iptal ve tescil olmazsa tenkis isteğiyle eldeki davanın açıldığı, davalıya miras bırakan tarafından bir sicil kaydının devredilmediği gibi arsa bedelinin de miras bırakan tarafından ödendiğinin de kanıtlanamadığı, açıklanan nedenlerden ötürü tenkis hükümlerinin uygulanamayacağının dosya kapsamı ile sabit olduğu, esasen bu olgunun mahkemenin de kabulünde olup arsa yönünden tenkis hükmü kurulmadığı, ancak davalıya ait olan arsaya muris tarafından emek ve para sarfetmek suretiyle bina yapıldığı anlaşılmakla binanın muris Mehmet Nurettin tarafından yapıldığının tespiti ile yetinilmesi ve binadan kaynaklanan davacının varsa kişisel bir hakkının ayrı bir dava ile talep etme imkanının bulunduğunun gözardı edilmek suretiyle bina üzerinden...
DAVA TÜRÜ : MİRASTA DENKLEŞTİRME-TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, mirasbırakan ...'un maliki olduğu 552 ada 1 parsel sayılı taşınmazını oğulları olan davalıların mirasbırakanlarına miras paylarına mahsuben devrettiğini ileri sürerek, denkleştirme yoluyla karşılıksız kazandırmaların terekeye iadesine, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemişlerdir. Bir kısım davalılar, zamanaşımı itirazında bulunup davanın reddini savunmuşlar, diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir. Mahkemece, denkleştirme ve tenkis taleplerinin zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. Karar, davacılar vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, miras bırakanları babaları ...'ın 34 ada 22 parsel sayılı taşınmazdaki 1 nolu bağımsız bölümü diğer mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla ve muvazaalı olarak ikinci eşi olan davalıya satış göstererek devrettiğini ileri sürüp tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini, olmazsa tenkis istemişlerdir. Davalı, dava konusu taşınmazı miras bırakan ile evlenmeden önce gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile satın aldığını, evlendikten sonra da tapuyu devraldığını, miras bırakanın denkleştirme ilkeleri gereği çocuklarına da belirli mallar verdiğini bildirip davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, işlemin danışıklı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ... raporu okundu, düşüncesi alındı....
Miras bırakanın iradesinin denkleştirmeye (iadeye) tabi olup olmadığının ispatı şekle tabi değildir, her türlü delille ispatlanabilir. İade edilecek mal varlığı yönünden seçim hakkı davalınındır; ister aynen iade eder, isterse bedelini öder. Miras payının aşan kısmının davalıda kalması miras bırakanın iradesinden anlaşılıyorsa, aşan kısım için iade istenemez. Denkleştirme, denkleştirme anındaki değere göre yapılır. Denkleştirmede sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. Islah olmadıkça ya da terditli dava açılmamışsa kendiliğinden tenkis davasına dönüşmez. Davacı, kademeli olarak davalılara yapılan temlikle saklı payının zedelendiğini ileri sürerek tenkis talebinde de bulunmuştur. Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, mirasbırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilirler (TMK md 560)....
Eldeki davada miras bırakanın yapmış olduğu temlikin muris muvazaası ile illetli olduğu iddia edilmiş ve davacı mirastan kaynaklanan hakkına yönelik haksız fiil ika edildiğini ileri sürmüş olup, 04.08.1976 tarihli belgede ise, davacı miras hakkından değil, tenkis hakkından feragat ettiğini bildirmiştir. O halde, mahkemece anılan belgenin davacının miras hakkından feragat ettiği şeklindeki değerlendirilmesinin de doğru olduğu da söylenemez. Hal böyle olunca, davacının temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün HUMK'nın 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 05.03.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 11/03/2021 NUMARASI : 2016/307 ESAS, 2021/79 KARAR DAVA KONUSU : Mirasta Denkleştirme, olmazsa Tenkis KARAR : Av. T6 - [16945- 49082- 44840] UETS DAVALILAR : 1- HAVA GÜMÜŞTOP - - Beyazevler Mah. 80054 Sk. No:3- 2 İç Kapı No:08 Çukurova/ ADANA 2- FADİME ZÖHRE GÜMÜŞTOP - - Beyazevler Mah. 80054 Sk. No:3- 2 İç Kapı No:08 Çukurova/ ADANA VEKİLİ : Av. ERTAN YAŞAR - İnönü Cd. Adliye İşhanı Kat:2 No:201 Seyhan/ ADANA DAVANIN KONUSU : Mirasta Denkleştirme, olmazsa Tenkis DAVA TARİHİ : 08/11/2017 DAİRE KARAR TARİHİ : 06/05/2022 KARAR YAZIM TARİHİ : 06/05/2022 Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, asıl dosya davacılar vekili ile davalılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
