Mirasta denkleştirme mirasçıların murisin sağlığında muristen karşılıksız olarak aldığı mal ve kıymetlerin geri alınarak miras taksiminde tereke içerisinde yer almasıdır. TMK’nın 669. maddesi gereğince “Yasal mirasçılar, mirasbırakandan miras paylarına mahsuben elde ettikleri sağlararası karşılıksız kazandırmaları, denleştirmeyi sağlamak için terekeye geri vermekle birbirlerine karşı yükümlüdürler. Murisin sağlığında karşılıksız olarak yaptığı kazanımı elde eden yasal mirasçılara karşı dava açılabilir. Denkleştirme, denkleştirme anındaki değere göre yapılır. Denkleştirmede sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. Islah olmadıkça ya da terditli dava açılmamışsa kendiliğinden tenkis davasına dönüşmez. Tenkis (indirim) davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (tebberru) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır....
nın çekişme konusu 362 ada 57 parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payını 5.1.1987 tarihinde; çekişme konusu 38, 39, 40 ve 41 sayılı parsellerdeki paylarını ise 10.9.1992 tarihinde davalı oğluna satış suretiyle temlik ettiğini, ancak yapılan işlemlerin diğer mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu, 38, 39, 40 ve 41 sayılı parsellerin taksim ve ifraz görüp, 1878 sayılı parselin davalı adına tescil edildiğini ileri sürerek, tapu iptali ve miras bırakan adına tescil, olmazsa tenkis isteklerinde bulunmuşlardır. Davalı, mirasbırakanın denkleştirme amacıyla hareket ettiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Tapu iptal ve tescil davasının reddine, tenkis davasının kabulüne ilişkin olarak verilen ilk karar Dairece; “... Somut olayda, elbirliği ( iştirak) halinde mülkiyet söz konusu olup, dava dışı ortak bulunmaktadır....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, hukuki ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan babası ...’ın, 654 ada 7 parsel sayılı taşınmazdaki 5/16 payını davalı torunu ...’e satış suretiyle temlik ettiğini, temlikin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, çekişmeli payın tapusunun iptali ile miras payı oranında adına tescilini, olmadığı takdirde tenkisini istemiş, yargılama sırasında ıslah suretiyle, devir tarihinde mirasbırakanın fiil ehliyetine haiz olmadığını, öncelikle ehliyetsizlik yönünden araştırma yapılması gerektiğini belirtmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : MİRAS PAYININ TAHSİLİ-TENKİS Taraflar arasında görülen miras payının tahsili ve tenkis davası sonunda, yerel mahkemenin yetkisizliğine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı taşınmaz bedelinin pay oranında tahsili, olmazsa tenkis istemine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan annesi ...’in kayden maliki olduğu 2323 parsel sayılı taşınmazdaki ¼ payını mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla, muvazaalı olarak davalı kızına satış suretiyle temlik ettiğini ileri sürerek öncelikle miras payına isabet eden bedelin, mümkün olmazsa denkleştirme veya tenkis sonucu tespit edilecek bedelin tahsilini istemiştir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ile tescil, olmazsa terekeye iade, o da olmazsa tenkis istemine ilişkindir. 3.2. İlgili Hukuk 3.2.1. Uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nispi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir....
'nün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Davacı, mirasbırakan ... tarafından 412 ada 4, 5 ve 11, 177 parsel ile 122 ada 2 parsel sayılı taşınmazların satış bedeli ödenerek davalı adına tescil edildiğini, işlemin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı muvazaalı olduğunu, mirasbırakanın davalı eşine yapılan bağış nedeniyle bu işlemlerin tenkise tabi olduğunu, mirasbırakanın işlettiği kuyumcu dükkanında bulunan altınlar ve kıymetli eşyaların davalı tarafından alındığını ileri sürerek evlilik birliği içerisinde edinilen ve davalı adına kayıtlı bulunan taşınmazların tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına kayıt ve tescile, olmazsa tenkis isteminin kabulü ile saklı payını aşan 20.000-TL ile kuyumculuk işletmesindeki malların davalı tarafından alınması nedeniyle miras payı oranında 5.000-TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir....
Somut olayda, her ne kadar İlk Derece Mahkemesince tenkis isteği yönünden bir yıllık hak düşürücü sürenin geçmiş olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; davacı vekilinin muris muvazaasına dayalı tapu iptali-tescil ve marka hakkından kaynaklı alacak isteğiyle dava açtığı, aşamada sunduğu 07.06.2018 tarihli dilekçesi ile dava dilekçesini tamamen ıslah ettiğini bildirerek tapu iptali-tescil, mümkün olmadığı takdirde tenkis ve marka hakkından kaynaklı alacak talebinde bulunduğu anlaşılmakta olup, ilk dava tarihinin 06.06.2012 olduğu, mirasbırakanın ise 06.06.2011 tarihinde öldüğü gözetildiğinde TMK’nın 571. maddesi uyarınca tenkis isteği bakımından hak düşürücü sürenin geçmediği açıktır....
vekili 11/03/2020 tarihli dilekçesinde, tenkis talebini takip etmediğini bildirmiştir....
DAVA Davacılar dava dilekçelerinde, mirasbırakanları Sami’nin 1277 ada 358 parsel sayılı taşınmazdaki 1 ve 4 numaralı bağımsız bölümlerin 1/2 paylarını mal kaçırma amacıyla muvazaalı olarak davalı kızı Gülçin’e temlik ettiğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline, mümkün olmazsa mirasbırakanın ölüm tarihinden itibaren faizi ile birlikte bedelin tahsiline, o da olmazsa tenkise karar verilmesini istemişlerdir. II....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL- MİRASTA DENKLEŞTİRME-TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, mirasbırakan ...'ın maliki olduğu 1616 ada 4, 7, 8, 9 ve 10 parsel sayılı taşınmazları mirasçılardan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olarak davalılara devrettiğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tescile, olmazsa mirasta denkleştirme yapılmasını, olmazsa tenkise karar verilmesini istemişlerdir. Davalılar, taşınmaz bedellerinin hem para hemde emek ile ödendiğini, muvazaanın söz konusu olmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır. İlk Derece Mahkemesince, temliğin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince de davalıların istinaf başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Karar, davalılar tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hâkimi ...'nün raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü....
