İddianın ileri sürülüş biçimine ve dosya kapsamına göre; dava, vasiyetnamenin iptali olmazsa tenkis istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı davacılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Buna göre, eldeki davanın terditli dava olarak açıldığı, asli talebin vasiyetnamenin iptali, fer'i talebin ise tenkis istemine ilişkin olduğu, 6100 sayılı HMK'nın 111/2....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tapu iptali -tescil ve tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... 'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve miras payları oranında tescil olmazsa tenkis isteğine ilişkindir. Davacılar, ortak mirasbırakanları ...'in kendilerinden mal kaçırmak amacıyla ve muvazaalı olarak 42 parsel sayılı taşınmazdaki payını davalı oğlunu temlik ettiğini, taşınmazın daha sonra iki kez imar uygulaması görerek imar parsellerinin oluştuğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında tescilini olmazsa tenkis istemişler yargılama sırasında davacılardan ... ve ... davadan feragat etmişlerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen davada; Davacı, miras bırakan annesinin 8140 ada 16 parsel 4 bağımsız bölüm nolu taşınmazını 20.6.2008 tarihinde ve satış suretiyle dava dışı oğlundan olma torunu davalıya temlik ettiğini, yapılan işlemin kendisini mirastan mahrum bırakma amaçlı ve muvazaalı olduğunu, akit tarihinde miras bırakanın 87 yaşında olup melekelerinin yeterince çalışmadığını ve kulaklarının iyi duymadığını, oğlunun yönlendirmesiyle taşınmaz üzerinde mevcut ipoteğin kaldırılması zannı ile satış işlemini gerçekleştirdiğini ileri sürerek, tapu iptali ve miras payı oranında tescil, olmazsa tenkis isteğinde bulunmuştur. Davalı, çekişme konusu taşınmazın satışının gerçek olup, işlemde muvazaa bulunmadığını, davacının da bilgisi dahilinde yapılan satıştan hissesine düşen kısmı aldığını belirterek, davanın reddini savunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacı, ortak miras bırakanları olan babaannesi ...'ın, çekişme konusu 1397 ada, 180 parselde yer alan (6) nolu bağımsız bölümü, diğer mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla ve muvazaalı olarak kızı olan davalıya satış yolu ile devrettiğini ileri sürerek, miras payı oranında tapu iptali ve tescil olmazsa tenkise karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar Dairece “Dava muris muvazaası hukukusal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil olmazsa tenkis isteğine ilişkindir. Miras bırakan maliki olduğu dava konusu 180 parselde bulunan (6)nolu bağımsız bölümü satış yolu ile kızı olan davalıya temlik etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL OLMAZSA TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, ortak miras bırakan ...'ün çekişme konusu 2 parça taşınmazını, mirasçıdan mal kaçırma amacıyla ve muvazaalı olarak davalı kızına temlik ettiğini ileri sürerek, miras payları oranında tapu iptal ve tescil, olmazsa tenkis isteğinde bulunmuşlardır. Davalı, miras barıkanın bakıma ihtiyacının olması nedeniyle çekişmeli taşınmazlarını ölünceye kadar bakma akdiyle devrettiğini, muvazaalı işlem yapılmadığını, bakım borcunu yerine getirdiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, iddianın kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil olmazsa, tenkis talebine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTAL,TESCİL,TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacı, miras bırakan eşi ... ...'nın 1207 ada 16,17,21 ve 22 parsel sayılı taşınmazlarını kendisinden mal kaçırmak amacıyla muvazaalı olarak ilk eşinden olan kızları davalılara satış suretiyle devrettiğini ileri sürerek, payı oranında iptal ve tescil olmazsa tenkis isteminde bulunmuş, yargılama sırasında ölümü ile mirasçıları davaya devam etmişler ve tenkis isteklerinden vazgeçmişlerdir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Davanın reddine ilişkin olarak verilen karar Dairece " miras bırakanın yaptığı temliklerin muvazaalı olduğu ve davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği" belirtilerek bozulmuş olup, mahkemece bozmaya uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalılar vekili süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...’in raporu okundu, düşüncesi alındı....
Mahkemece açılan tenkis davasının süresinde olduğu; davalı tarafın, muris tarafından denkleştirme yapıldığına ilişkin iddiasını kanıtlayamadığı, muris tarafından davacı tarafa miras payını denkleştirme amacıyla yapılan herhangi bir tasarrufun bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Davacı taraf, muris tarafından yapılan satışların gerçekte satış değil hibe olduğunu iddia etmiş, davalı taraf ise temliklerin satış yoluyla gerçekleştiğini belirtmiştir. Mahkemece tarafların ileri sürdükleri bu iddialar değerlendirilmeksizin, muvazaa iddiası konusunda herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmaksızın, yalnızca hukukçu bilirkişiden alınan rapor ile yetinilmiştir. Ayrıca sabit tenkis oranının hesaplanması sırasında murisin temlik dışı terekesine dahil olan 3667 parselin değeri dikkate alınmamış; murisin temlik dışı terekesi, muris tarafından davalı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Davacılar davalılarla ortak miras bırakanları olan anneleri ...'nun maliki olduğu Tire, ... köyü, 361 sayılı parseldeki 1/2 hissesini 10.06.2004 tarihinde satarak satışdan elde edilen parayı davalı olan çocuklarına verdiğini bu nedenle saklı paylarının ihlal edildiğini belirterek tenkis talebinde bulunmuşlar, ancak 18.07.2005 tarihli dilekçeleri ile davalarını Türk Medeni Kanunu'nun 669. Maddesinde yer alan "mirasta denkleştirme" davası olarak ıslah etmişlerdir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda dava mirasta denkleştirme davası olarak görülerek karara bağlanmış olup, verilen bu karar temyiz edilmiş olmakla inceleme görevi Yargıtay 2. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Bu nedenle dosyanın Yargıtay Yüksek 2.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 02.07.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Somut olayda, yargılama sırasında ıslah ile davacılar muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil olmazsa tenkise isteğinde bulunmuşlardır. Ne varki, mahkemece muris muvazası hukuksal nedene dayalı tapu iptal ve tescil isteği bakımından bir inceleme ve değerlendirme yapılmış değildir. Bilindiği üzere,uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir....
