"İçtihat Metni"Aksaray İcra Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Meskeniyet iddiası Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki temyiz eden tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire'ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: KARAR 1- Tarafların iddia ve savunmalarına, dosya içeriğindeki bilgi ve belgelere ve kararın gerekçesine göre borçlu vekilinin temyiz itirazlarının REDDİ gerekmiştir. 2- Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde : Borçlunun meskeniyet iddiası nedeniyle haczedilmezlik şikayeti nedeniyle yaptığı başvuru üzerine alınan bilirkişi raporu doğrultusunda evin 70.000 TL'den az olmayacak şekilde satılıp kalan meblağın alacaklıya ödenmesine dair hüküm tesis edilmiş ise de icra takibine dayanak ilam katkı alacağına ilişkin...
Aile Mahkemesince verilen ihtiyati tedbir kararı ve aile konutu şerhinin davalı eşin taşınmazı rızaen 3. kişilere devrinin önlenmesi için olduğu, icrai satışa engel oluşturmayacağı gerekçesi ile şikayetin reddine karar verilmiş, Dairemizce kararın HMK'nın 353- (1) a) 6) maddesi gereğince kaldırılması üzerine mahkemece meskeniyet şikayetinin kabulüne, haczin kaldırılmasına karar verilmiştir. Dava konusu taşınmazın tapu kaydında 06/05/2016 tarihinde konulmuş aile konutu şerhi bulunmaktadır. İİK'nın 82. maddesinde yer alan haczedilmezlik şikayeti gibi taşınmaz üzerinde aile konutu şerhi bulunduğu iddiasına dayalı haczin kaldırılması şikayeti de, İİK'nın 16/1. maddesi uyarınca yedi günlük süreye tâbi olup, bu süre öğrenme tarihinden başlar. Somut olayda, kıymet takdir raporu davacı eşe 10/02/2021 tarihinde tebliğ edilmiş, 17/03/2021 tarihinde açılan dava ile meskeniyet şikayeti bildirilmiştir....
HD. 24/02/2017 gün ve 2016/29009- 2017/2627 ek. emsal ilamında belirtildiği üzere ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takipte haciz safhası olmadığından, haciz bulunmadığından haczedilmezlik (Meskeniyet) şikayetinde bulunma olanağı olmadığı, Yargıtay HGK 13/12/2017 gün ve 2017/2- 2810 e, 2017/1721 k. emsal ilamında da belirtildiği üzere aile konutu şerhi iradi tasarruflara engel teşkil edip, cebri icra satışlarına engel teşkil etmediği anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiştir....
İİK'nun 82/1. fıkrasının 12. bendinde yer alan meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayeti, İİK'nun 16/1. maddesi uyarınca 7 günlük süreye tabidir. Bu süre öğrenme tarihinden başlar. Somut olayda, haciz sonrasında kıymet takdiri için keşfe gidildiği, 01.06.2021 tarihli keşif tutanağı içeriğine göre borçlunun keşif sırasında hazır olup imzadan imtina ettiği, borçlunun keşif tarihi itibariyle hacizden haberdar olduğu anlaşılmıştır ( Yargıtay 12. HD'nin 22.05.2017 tarihli, 2016/15848 E, 2017/7717 K. sayılı içtihadı). Borçlu tarafından haczin öğrenildiği 01.06.2021 tarihinden itibaren 7 günlük yasal süreden sonra 13.10.2021 tarihinde icra mahkemesine meskeniyet şikayetinde bulunulduğuna göre, mahkemece istemin süre aşımı nedeniyle reddi yerindedir....
Borçlunun daha önce ipotek ettiği taşınmazı hakkında sonradan haczedilmezlik şikayetinde bulunabilmesi için ipoteğin mesken kredisi, esnaf kredisi, zirai kredi gibi zorunlu olarak kurulmuş ipoteklerden olması gerekir. Zira, zorunlu olarak kurulan ipoteğin meskeniyet şikayetine engel teşkil etmeyeceği ilkesi bu ipoteğin sosyal amaçlı olarak verilen kredinin teminatını oluşturmasından kaynaklanmaktadır. Bunun dışında, borçlunun serbest iradesi ile kurduğu ipotekler, adı geçenin, daha sonra bu yerle ilgili olarak meskeniyct iddiasında bulunmasını engeller. Somut olayda; şikayete konu taşınmaz üzerinde, haciz tarihinden önce ... lehine borçlu tarafından konut finansmanı kredisi nedeniyle kurulmuş bir ipoteğin mevcut olduğu görülmekte olup, söz konusu ipoteğin zorunlu ipoteklerden olması ve sosyal amaçlı kredinin teminatını teşkil etmesi karşısında, borçlunun meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinde bulunmasına herhangi bir engel bulunmamaktadır....
Şti., ve T1 aleyhine 1 adet bonoya dayanak toplam 40.551,44 USD alacağın tahsili için örnek 10 ödeme emri düzenlendiği, 28/03/2019 tarihinde tebliğ edildiği, alacaklı vekilinin talebi üzerine şikayete konu taşınmaz üzerine 21/03/2019 tarihinde haciz şerhi konulduğu, bu hacze ilişkin 103 davetiyesinin 23/01/2020 tarihinde borçluya tebliğ edildiği, aynı taşınmaz için alınan kıymet takdir raporunun ise borçluya 10/11/2020 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır. İİK'nun 82/1- 12. maddesi gereğince meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayeti, aynı Kanunun 16/1. maddesine göre 7 günlük süreye tâbidir. Şikayet konusu haciz işlemi, şikayette bulunana tebliğ edilmiş ise süre tebliğ tarihinden, eğer haciz işlemi tebliğ edilmemişse haciz işleminin öğrenilmesinden itibaren başlar. Bu tarihin aksi ancak yazılı belge ile ispatlanabilir....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK'nın 82/1- 12. maddesine dayalı meskeniyet şikayetine ilişkindir. İzmir 17. İcra Müdürlüğünün 2017/1529 Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde, alacaklı davalı tarafından borçlu davacı aleyhine başlatılan ilamsız icra takibinin kesinleşmesi üzerine borçlu adına kayıtlı Manisa İli, Kula İlçesi, Bey Mah., 158 ada 81 parselde kayıtlı 2. kat 3 nolu bağımsız bölüme en son 27/11/2020 tarihinde haciz konulduğu, 103 örnek haciz davetiyesinin borçluya 27/04/2021 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır. İİK'nın 82/1- 12. maddesine dayalı meskeniyet şikayeti, İİK'nın 16/1. maddesi uyarınca yedi günlük süreye tabidir. Bu süre, öğrenme tarihinden itibaren işlemeye başlar. Buna göre süre, şikayete konu hacze ilişkin olarak borçluya tebligat yapılmışsa, tebliğ tarihinden, aksi halde haczi öğrenme tarihinden başlayacaktır....
GEREKÇE: Uyuşmazlık; Adana Gayrimenkul Satış İcra Dairesinin 2021/813 esas sayılı dosyasıyla taşınmaz üzerine konulan haciz neticesinde meskeniyet şikayetine iddiasına ilişkindir. Adana Gayrimenkul Satış İcra Dairesinin 2021/813 esas sayılı dosyası incelendiğinde; alacaklı T2 tarafından borçlu Abdullah Girici hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatıldığı, takibin kesinleşmesi üzerine borçlu adına kayıtlı Adana ili Sarıçam ilçesi Gültepe Mah. 577 Sk. No:6/2 sayılı bölümde kayıtlı taşınmaz üzerine haciz uygulandığı, davacı T1 tarafından haczedilmezlik şikayeti ile dava açıldığı görülmüştür. İİK.'nun 82. maddesinin 1. fıkrasının 12. bendinde; borçlunun haline münasip evinin haczolunamayacağı ifade edilmiştir. Anılan yasal düzenleme uyarınca, meskeniyet şikayeti, yalnızca takip borçlusuna tanınmış bir hak olup, takipte borçlu sıfatı taşımayan kişinin haczin kaldırılmasını istemesi mümkün değildir. 6100 sayılı HMK.114 maddesi uyarınca husumet, dava şartlarındandır....
Meskeniyet şikayeti derdest iken uyuşmazlık konusu taşınmaz icra müdürlüğünce 07/05/2015 tarihinde yapılan 1. açık arttırmada pay değeri alacağa mahsuben 52.000,00 TL bedelle ihale edilmiştir. 14/05/2015 tarihinde meskeniyet şikayeti derdest olduğu halde bundan bahsedilmeden İzmir 3.İcra Hukuk Mahkemesinde ihalenin feshi davası açılmış, 2015/426 E - 2015/447 K sayılı18/06/2015 tarihli kararıyla ihalenin feshi isteminin reddine karar verilmiştir. İhalenin feshi istemi reddedildikten sonra henüz kesinleşmeden davacı borçlunun meskeniyet şikayeti İzmir 2.İcra HM'nin 2015/45 E - 2015/409 K sayılı 28/07/2015 tarihli kararıyla kabul edilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'ne ait olduğu anlaşılmakla ilk derece mahkemesi tarafından açıklanan şikayet ve meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinin tefriki ile ihtiyati hacze ilişkin şikayete yönelik görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle şikayetin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Diğer taraftan, dava dilekçesinde meskeniyet iddiası da bulunmasına rağmen ilk derece mahkemesince bu hususta hiç değerlendirme yapılmadığı ve olumlu olumsuz bir karar verilmediği anlaşılmakla karar, bu yönden de usul ve yasaya aykırı görülmüştür. Mahkemece yapılması gereken, açıklandığı şekilde ihtiyati hacze ilişkin şikayet ve meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinin tefriki ile ihtiyati hacze ilişkin şikayete yönelik görevsizlik kararı verilmesi, meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinin ise mahkemece değerlendirilerek bu konuda bir karar verilmesinden ibarettir....
