ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2016/397 ESAS 2022/425 KARAR DAVA KONUSU : Mera, Yaylak Ve Kışlağa İlişkin Davalar (Tapu İptali Ve Mera Olarak Sınırlandırma) KARAR : Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Davacı Vekili tarafından İstinaf yoluyla incelenmesi istenilmekle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı Vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; Sivas İli, Merkez İlçesi, Eskiapardı Köyü, Öz mevkiinde bulunan 113 Ada, 220 Parsel sayılı taşınmaz kadastro çalışmaları sonucunda davalılar ve davalıların murisleri adına senetsizden tespit ve tescil edildiğini, bu tespit ve tescil işleminin hatalı olduğun, mahallinde yapılan incelemede de, dava konusu taşınmaz ve etrafındaki diğer taşınmazların, eski göl yerinin kurutulması sonucunda oluşan mera vasfındaki yerlerden olduğunu, kadastroca şahıslar adına tespit görmüş ise de taşınmaz-ların...
Mera komisyonunun tespit ve tahdidi yapılan mera, yaylak veya kışlağı hangi ölçüler dairesinde hangi köy yada belediyeye münferiden veya müştereken tahsisinde ne gibi kurallara uyması gerektiği ise 4342 sayılı Mera Kanununun 11 ve 12. maddelerinde gösterilmiştir. Özellikle yasanın 11/2. maddesinde … köy veya belediyenin münferiden veya müştereken yararlanacağı mera, yaylak ve kışlak ihtiyacının belirlenmesinde bu alanların karakter ve otlatmak kapasite bitkisel ve hayvansal gelişme ve otlatılacak hayvan miktarının dikkate alınacağı hesaplamada bir büyükbaş hayvan birimi için verilmesi gereken mera, yaylak ve kışlak alanı üzerinde o yerdeki çiftçi ailelerinin otlatma hakkı bulunduğu hükmüne yer verilmiştir....
Daha sonra 4342 sayılı Kanuna göre 2000 yılında yapılıp 28.12.2001 – 28.01.2002 tarihleri arasında ilan edilerek kesinleşen mera, yaylak ve kışlakların tespit ve tahdidi çalışması ile 2009 yılında yapılıp 19.06.2009 tarihinde Valilik tarafından onaylanıp 15.07.2009 – 13.08.2009 tarihleri arasında ilan edilen ve açılan dava nedeniyle kesinleşmeyen mera, yaylak, kışlak ve çayırların tahsisi çalışması vardır. Çekişmeli taşınmazlar bu tahsis çalışmasında ... Köyü'ne tahsis edilmiştir....
Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan mera yaylak ve kışlaklar, özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zamanaşımı uygulanmaz, sınırları daraltılamaz (Mera Kanunu m.3-4) 31.5.1965 tarihli ve 4/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile “...tek başına bir köye ait bulunan mera, yaylak ve kışlakların tümünün veya bir parçasının bir başka köy sınırı içine alınmış olması halinde, sınır değişikliğinin ikinci köye bir yararlanma hakkı sağlamayacağı ve ilk köyün eskiden olduğu gibi bu yerlerden tek başına yararlanacağı...”öngörülmüş olup, bu karar 4342 sayılı Mera Kanununun 29. maddesi ile de yasa hükmü haline gelmiştir. Böylece, bir köy ya da belediye sınırları içinde kalan mera, yaylak ve kışlaklar üzerinde bir başka köy veya belediyenin de intifa hakkı olabileceği kabul edilmiş, idari sınırların aidiyetin belirlenmesinde önemi olmadığı vurgulanmıştır. İdari sınırlar sadece yetkili mahkemenin saptanmasında önem arz eder....
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışla olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir” hükmü getirilmiştir....
İlk Derece Mahkemesince; mahallinde yapılan keşif ve gözlem, mahalli ve komşu köy mahalli bilirkişiler ile tespit bilirkişi beyanları, 1984, 1994, 2002 ve 2011 yıllarına ait hava fotoğrafları ile bilirkişi raporlarının birlikte değerlendirilmesinden; dava konusu taşınmazda herhangi bir imar-ihya faaliyetinin bulunmadığı, tespit maliki lehine zilyetlik şartlarının oluşmadığı, taşınmazın kadim mera olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu 249 ada 6 parsel sayılı taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile; mera vasfı ile sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilmiştir....
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir” şeklinde düzenlemeler yapılmıştır....
Az önce söylendiği üzere, bu komisyonun görevi mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tahsis işlemlerini yapmaktır. Dolayısı ile, mera uyuşmazlıklarında husumet yararına tahsis işlemi yapılan köy veya köyler ile Belediyelere düşer. Kısaca, mera komisyonlarına ve Tarım Bakanlığına uygulamadan dolayı husumet düşmeyeceğinden, ... aleyhine açılan dava da bu nedenle reddedilmelidir. Mahkemece, değinilen hususun gözetilmemesi doğru olmamış, hükmün bu nedenle bozulmasına karar verilmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 24.02.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Davaya konu İl Mera Komisyonunun 06.10.2006 tarih ve 370 sayılı kararında öncesi Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazın özelliğinden ötürü 4342 sayılı Mera Kanunun 5. maddesinden yararlanılarak mera kapsamı içine alındığı ve dava dışı Yukarı Burnaz Köyüne kışlak olarak tahsis edildiği görülmektedir. Gerçekten 4342 sayılı Mera Kanununun amaç başlıklı 1. maddesi hükmüne göre kanunun amacı; daha önce çeşitli kanunlarda tahsis edilmiş veya kadimden beri kullanılmakta olan mera, yaylak, kışlak ve kamuya ait otlak ve çayırların tespiti tahdidi ile köy veya belediye tüzel kişileri adına tahsislerinin yapılması, kullandırılması bakım ve ıslahı yapılarak verimliliklerin artırılması ve sürdürülmesidir. Yasanın 3. maddesi I bendinde yapılan tanıma göre tahsis çayır, mera, yaylak ve kışlakların kullanımlarının verimlilik ve sosyal adalet ilkelerine uygun şekilde düzenlenerek münferiden ya da müştereken yararlanmak üzere bir veya birkaç köy ya da belediye'ye bırakılmasını ifade eder....
Dava, 4342 sayılı Mera Kanunu'nun 9 ve 12. maddeleri uyarınca yapılan mera tespit ve tahsis işleminin iptaline yöneliktir. Anılan Yasa'nın 13/3. maddesinde tahsis kararlarına karşı 30 günlük askı ilan süresi içinde Asliye Hukuk Mahkemesine, kadastro yapılan yerlerde ise Kadastro Mahkemesi'ne dava açılabileceği düzenlenmiştir. ... Köyü'nde bulunan dava konusu yaylak, İl Mera Komisyonu tarafından 4342 sayılı Mera Kanunu'nun kapsamında tespit, tahdit ve tahsis işlemleri yapılarak 20 nolu parsel olarak adlandırılmış, yargılama sırasında 20 nolu parsel kadastro çalışmasına konu olarak 101 ada 62 nolu yaylak parseline dönüşmüştür....
