Hükmü, davalı Hazine ile Belediye temyiz etmiştir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-4342 Sayılı Mera Kanununun 3.maddesi (e) bendinde yaylak; çiftçilerin hayvanları ile birlikte yaz mevsimini geçirmeleri, hayvanlarını otlatmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yerler olarak tanımlanmıştır. Yasanın 4.maddesinin ilk fıkrasında yaylakların kullanma (yararlanma) hakkının bir veya birden çok köy veya belediyeye ait olduğu kabul edilmiştir. Hangi nitelikteki taşınmazların mera, yaylak ve kışlak olarak köylere veya belediyelere tahsis edileceği yasanın 5.maddesinde gösterilmiş bulunmaktadır. Kuşkusuz, Mera Kanununa göre bir yerin yaylak olarak tahdit ve tahsis işlemini yapacak kuruluş mera komisyonlarıdır....
Taşınmazlara ilişkin olarak 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen anlamda mera komisyonu tahsis kararı mevcut olmayıp, kadastro çalışmaları sırasında 13.03.2006 tarihli ve 17 sayılı İspir Kadastro Komisyonu kararına istinaden tespit yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle mahkemece davacı köyün kadimlik iddiası ve buna ilişkin delilleri incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, dava konusu taşınmazlara ilişkin tahsis kararı varmış gibi değerlendirme yapılarak hüküm kurulmuş olması doğru olmamıştır. Ayrıca, Tapu Sicil Müdürlüğünün dosya içerisindeki 13.05.2008 tarihli yazısından İspir Kadastro Mahkemesinin 2006/189-190 ve 191 Esas numaralarında dava konusu taşınmazlara ilişkin kadastro tespitine itiraz davalarının derdest olduğu anlaşılmaktadır. Bu davalar nedeniyle taşınmazların mülkiyeti (mera niteliği) dava konusu olduğundan, kadastro tespitine itiraz davalarının sonucu beklenilmeden yazılı şekilde hüküm tesisi de doğru görülmemiştir....
Mera, bir veya birden fazla köy veya kasaba halkına bağımsız veya birlikte tahsis edilmiş ya da kadimden beri hayvan otlatmak amacıyla kullanılan, hak sahiplerinin üzerinde intifa hakkı olan arazi parçasıdır. Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan mera, yaylak ve kışlaklar özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zamanaşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz (4342 sayılı Mera Kanunu m.3,4). 31.05.1965 tarihli ve 4/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ile “...tek başına bir köye ait bulunan mera, yaylak ve kışlakların tümünün veya bir parçasının bir başka köy sınırı içine alınmış olması halinde, sınır değişikliğinin ikinci köye bir yararlanma hakkı sağlamayacağı ve ilk köyün eskiden olduğu gibi bu yerlerden tek başına yararlanacağı” öngörülmüş olup, bu karar 4342 sayılı Mera Kanununun 29. maddesi ile de yasa hükmü haline gelmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/460 KARAR NO : 2023/668 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 14/09/2022 NUMARASI : 2022/8 ESAS - 2022/103 KARAR DAVA KONUSU : Mera, Yaylak Ve Kışlağa İlişkin Davalar KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle, 101 ada 145 parsel sayılı mer'a vasıflı taşınmazın Gölören mahallesi ve Yoncalık mahallesi'nin ortak kullanımına tahsis edilmiş ilgili kısmının, kesinleşmiş mahkeme ilamları doğrultusunda, sadece Yoncalık mahallesi sakinlerinin kullanımına tahsis edilmesine yönelik dava açtıklarını, 101 Ada 145 parsel sayılı mer'a vasıflı taşınmazın Gölören mahallesi ve Yoncalık mahallesi'nin ortak kullanımına tahsis edilmiş ilgili kısmının, kesinleşmiş mahkeme ilamları doğrultusunda, sadece yoncalık mahallesi sakinlerinin kullanımına tahsis edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Mera, bir veya birden fazla köy ve kasaba halkına, bağımsız veya birlikte tahsis edilmiş yada kadimden beri hayvan otlatmak amacıyla kullanılan, hak sahiplerinin üzerinde intifa hakkı olan arazi parçasıdır. Devletin hüküm ve tasarrufu altına olan mera, yaylak ve kışlaklar, özel mülkiyete geçirilmez, amacı dışında kullanılamaz, zamanaşımı uygulanmaz, sınırları daraltılamaz. (Mera Kanunu m.3-4) Burada öncelikle belirtmek gerekir ki, çekişme konusu 1423 parsel sayılı taşınmazın mera olduğu konusunda taraf köyler arasında bir uyuşmazlık bulunmadığı gibi, yerinde yapılan keşifler sonucunda düzenlenen ziraatçıbilirkişi raporlarında da mera olduğu belirtilmiştir....
yapılan kadastro tespitinin hatalı ve hukuka aykırı olduğunu, dava konusu taşınmazların kadim mera olduğunu, ayrıca davalının dava konusu taşınmazlar üzerinde zilyedliğinin, kullanımının bulunmadığını, davalı lehine TMK'nın 713. maddesinde belirtilen zilyetlikle kazanıma ilişkin şartlar gerçekleşmemesine rağmen hukuka aykırı olarak davalı adına tescil işleminin yapıldığını ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kaydının iptali ile mera vasfıyla sınırlandırılmasına ve mera özel siciline yazılmasına karar verilmesini talep edilmiştir....
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir....
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir....
Komisyonun henüz görevine başlamadığı yerlerde, evvelce çeşitli kanunlar uyarınca yapılmış olan tahsislere ve teessüs etmiş teamüllere göre; mera, yaylak ve kışlakların köy veya belediye halkı tarafından kullanılmasına devam olunur. Mera, yaylak ve kışlaklar; özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zaman aşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz ... Umuma ait çayır ve otlak yerlerinin kullanılmasında ve bunlardan faydalanılmasında mera yaylak ve kışlaklara ilişkin hükümler uygulanır.” 4342 sayılı Mera Kanununun yukarıda belirtilen maddeleri uyarınca; dava konusu taşınmaz “çayır” olarak sınırlandığına göre, mülkiyeti Hazineye ve kullanma hakkı da taşınmazın bulunduğu Havuz Belediyesine ait olduğundan davalı ... Başkanlığının kullanma hakkı sahibi sıfatıyla davalı safında yer alması gerekir.Mahkemenin davalı ... Başkanlığına karşı açılan davanın dava şartı yokluğundan reddine ilişkin hüküm bölümü açıklanan nedenle doğru görülmemiştir....
Daha sonra 4342 Sayılı Yasaya göre 2000 yılında yapılıp 28.12.2001 – 28.01.2002 tarihleri arasında ilan edilerek kesinleşen mera, yaylak ve kışlakların tespit ve tahdidi çalışması ile 2009 yılında yapılıp 19.06.2009 tarihinde Valilik tarafından onaylanıp 15.07.2009 – 13.08.2009 tarihleri arasında ilan edilen ve açılan dava nedeniyle kesinleşmeyen Mera, Yaylak, Kışlak ve Çayırların Tahsisi çalışması vardır. Çekişmeli taşınmazlar bu tahsis çalışmasında ... Köyü'ne tahsis edilmiştir....
