ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2022/612 ESAS (DERDEST DOSYANIN İSTINAFI) DAVA KONUSU : Mera, Yaylak Ve Kışlağa İlişkin Davalar (Mera Tespit Komisyonu Kararının İptali) KARAR : Yukarıda esas ve karar numarası yazılı ilk derece mahkemesinin kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: A-TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Karameşe Köyü Kadim bir köy olduğunu hayvan sayısı ve diğer ihtiyaçları nedeniyle meraya ihtiyaç duyulduğunu, müvekkilinin köy sınırlarında olan 109 ada 40 parsel de kadimden beri müvekkil köy tarafından kullanıldığını ve ihtiyaç duyulduğunu, bu meranın Kırköy Belediyesine ait olduğundan bahisle davalıya tahsis edilmesine ilişkin Muş İl Mera Komisyonunun Tahsise ilişkin kararının iptaline ve meranın hali hazırda davacı köy sakinleri kullanımında olması nedeniyle dava sonuna kadar davalının kullanımının durdurulması konusunda ihtiyati...
Aynı Kanunun 6.maddesinde; mera yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tahsisinin Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca (Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı) yapılacağı ifade edilmiştir. Mera, Yaylak ve Kışlakların Korunması kenar başlıklı 19.maddesinde ise; muhtarlar ve belediye başkanlarının, mera yaylak ve kışlakların ve sınır işaretlerinin korunmasından ve ayrıca tahsis amacına göre en iyi şekilde kullanılmasının sağlanmasından sorumlu olduğu belirtildikten sonra maddenin son fıkrasında; Muhtarlar ve belediye başkanlarının, mera, yaylak ve kışlaklara tecavüz olduğu takdirde durumu derhal Bakanlık il veya ilçe müdürlüklerine, il ve ilçe müdürlükleri de valilik veya kaymakamlığa bildirmekle yükümlü olduğunu, bu makamlarca 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkındaki Kanun veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75.maddesi uyarınca gerekli işlemin yapılması gerektiği açıklanmıştır....
Başka bir ifade ile köy ve belediyelerin eski hale getirme masraflarını, Hazinenin de ot bedelinin tahsilini talep etmesine olanak yoktur. 4342 sayılı Mera Kanununun .... maddesinde mera, yaylak ve kışlakların hukuki durumu belirlenmiş, .... maddede mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis edilecek yerler sayılmış, .... maddede ise mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahsis ve tahdit işlemlerinin ... ve ... Bakanlığınca yapılacağı belirtilerek komisyonun kurulma ve çalışma şekli hükme bağlanmıştır. Anılan yasanın .../... maddesinde meraların devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunduğu ve bunlardan yararlanma hakkının bir veya birden çok köy veya belediyeye ait olabileceği hüküm altına alınmış olduğundan, devletin hüküm ve tasarrufu altında olan meralar hakkında Hazinenin mülkün sahibi olması sıfatıyla dava açma hakkının varlığını kabul etmek gerekir. Mera Kanununun .... maddesinde mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahsis ve tahdidinin ... ve ......
Nitekim, dava konusu yapılan 09.10.2009 tarihli ve 39 sayılı Mera Komisyon Kararıyla 499 ada 87 sayılı parsel yaylak tahdit kapsamına alınmış ve bu niteliğiyle davalı belediyeye tahsis edilmiştir. Dosyada yer alan diğer bilgi ve belgelerden; çekişme konusu taşınmazın kadastro işlemi sonucu özel mülk olarak belirlenmesine karşı davalılardan Hazine’nin itiraz ettiği, aynı yer mahkemesinin 2005/409 - 2006/1637 esas ve karar sayılı davada yaylak iddiasında bulunarak dava açtığı, davanın kabulü üzerine Dairemiz bozma ilamında davanın reddine karar verilmesi belirtildiği anlaşılmış olmasına rağmen dosyada yargılamanın bundan sonrasına ilişkin bilgi bulunmadığından, mahkeme hükmünün kesinleşip kesinleşmediğinin anlaşılamadığı görülmektedir. Burada çekişmenin mahiyeti gereği kesin hüküm kavramı üzerinde durulması gerekmektedir. Hukuki istikrar toplumun huzur ve güveni için zorunludur....
Nitekim, dava konusu yapılan 09.10.2009 tarihli ve 39 sayılı Mera Komisyon Kararıyla 508 ada 5 sayılı parsel yaylak tahdit kapsamına alınmış ve bu niteliğiyle davalı belediyeye tahsis edilmiştir. Dosyada yer alan diğer bilgi ve belgelerden; çekişme konusu taşınmazın kadastro işlemi sonucu özel mülk olarak belirlenmesine karşı davalılardan Hazine’nin itiraz ettiği, aynı yer mahkemesinin 2005/437 - 2006/1651 esas ve karar sayılı davada yaylak iddiasında bulunarak dava açtığı, davanın kabulü üzerine Dairemiz bozma ilamında davanın reddine karar verilmesi belirtildiği anlaşılmış olmasına rağmen dosyada yargılamanın bundan sonrasına ilişkin bilgi bulunmadığından, mahkeme hükmünün kesinleşip kesinleşmediğinin anlaşılamadığı görülmektedir. Burada çekişmenin mahiyeti gereği kesin hüküm kavramı üzerinde durulması gerekmektedir. Hukuki istikrar toplumun huzur ve güveni için zorunludur....
Meradan yararlanma hakkı olan köy ve belediyeler mera olarak sınırlandırılmada, yoksun kaldıkları yararlanma nedeniyle haksız elatmanın kaldırılmasını, hayvanlarının yararlanamaması sebebiyle ot bedelini, mülkiyet hakkı sahibi olan Hazine ise, mera olarak sınırlandırılmasını, haksız elatmanın giderilmesini ve bunun dışında 4342 sayılı Mera Kanununun 4/4 maddesine dayanarak meralarda meydana gelen tahribat sebebiyle eski hale getirme masraflarının tahsilini haksız eylem sahibinden isteyebilir. 4342 sayılı Mera Kanununun 4. maddesinde mera, yaylak ve kışlakların hukuki durumu belirlenmiş, 5. maddede mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis edilecek yerler sayılmış, 6. maddede ise mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahsis ve tahdit işlemlerinin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca yapılacağı belirtilerek komisyonun kurulma ve çalışma şekli hükme bağlanmıştır....
Başka bir ifade ile köy ve belediyelerin eski hale getirme masraflarını, Hazinenin de ot bedelinin tahsilini talep etmesine olanak yoktur. 4342 sayılı Mera Kanununun 4. maddesinde mera, yaylak ve kışlakların hukuki durumu belirlenmiş, 5. maddede mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis edilecek yerler sayılmış, 6. maddede ise mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahsis ve tahdit işlemlerinin GıdaTarım ve Hayvancılık Bakanlığınca yapılacağı belirtilerek komisyonun kurulma ve çalışma şekli hükme bağlanmıştır. Anılan yasanın 4/1 maddesinde meraların devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunduğu ve bunlardan yararlanma hakkının bir veya birden çok köy veya belediyeye ait olabileceği hüküm altına alınmış olduğundan, devletin hüküm ve tasarrufu altında olan meralar hakkında Hazinenin mülkün sahibi olması sıfatıyla dava açma hakkının varlığını kabul etmek gerekir....
Başka bir ifade ile köy ve belediyelerin eski hale getirme masraflarını, Hazinenin de ot bedelinin tahsilini talep etmesine olanak yoktur. 4342 sayılı Mera Kanununun 4. maddesinde mera, yaylak ve kışlakların hukuki durumu belirlenmiş, 5. maddede mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis edilecek yerler sayılmış, 6. maddede ise mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahsis ve tahdit işlemlerinin GıdaTarım ve Hayvancılık Bakanlığınca yapılacağı belirtilerek komisyonun kurulma ve çalışma şekli hükme bağlanmıştır. Anılan yasanın 4/1 maddesinde meraların devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunduğu ve bunlardan yararlanma hakkının bir veya birden çok köy veya belediyeye ait olabileceği hüküm altına alınmış olduğundan, devletin hüküm ve tasarrufu altında olan meralar hakkında Hazinenin mülkün sahibi olması sıfatıyla dava açma hakkının varlığını kabul etmek gerekir....
Orman Bakanlığı, orman içi, orman kenarı ve orman üst sınırı mera, yaylak, kışlak ve otlakların koruma, bakım ve ıslahı konusunda kanunlar ile verilen görevi yapmaya devam eder." hükmü ile Orman Kanunu'nun 22. maddesinde yer alan "Tarım ve Orman Bakanlığı, Devlet ormanları içindeki ağaçsız otlak, yaylak ve kışlakların tanzim ve ıslahı hususunda gerekli tedbirleri alır." hükmü birlikte incelenip değerlendirildiğinde, yalnızca Mera Kanunu'nda yer alan düzenlemelerden yola çıkılarak, davalı idarenin dava konusu Yönetmeliği çıkarma yetkisinin bulunmadığının veya yapılan düzenlemelerin Mera Kanunu'na aykırı olacağının kabulüne de olanak bulunmadığı; davalı idareye hem Mera Kanunu hem de Orman Kanunu'ndan kaynaklı görev, yetki ve sorumluluklar yüklenildiği; Öte yandan, Yönetmeliğin "Amaç" başlıklı 1. maddesi ile "Kapsam" başlıklı 2. maddesi birlikte ele alındığında, düzenlemenin Devlet ormanlarındaki yayla alanlarının ve bu alanlardaki her türlü bina ve tesisin tespitine ilişkin olduğu, bu...
Hükmü, davalı ... ile Belediye temyiz etmiştir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-4342 Sayılı Mera Kanununun 3.maddesi (e) bendinde yaylak; çiftçilerin hayvanları ile birlikte yaz mevsimini geçirmeleri, hayvanlarını otlatmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yerler olarak tanımlanmıştır. Yasanın 4.maddesinin ilk fıkrasında yaylakların kullanma (yararlanma) hakkının bir veya birden çok köy veya belediyeye ait olduğu kabul edilmiştir. Hangi nitelikteki taşınmazların mera, yaylak ve kışlak olarak köylere veya belediyelere tahsis edileceği yasanın 5.maddesinde gösterilmiş bulunmaktadır. Kuşkusuz, Mera Kanununa göre bir yerin yaylak olarak tahdit ve tahsis işlemini yapacak kuruluş mera komisyonlarıdır....
