İhtiyati tedbir, geçici hukuki koruma görünümlerinin temelini oluştur ve hükmün kesinleşmesine kadar, dava konusuna, hukuki koruma sağlayarak olası verilecek hükmün infazının kolaylaştırmasını amaç edinir. Mevzuatımızda ihtiyati tedbirlerler hakkında genel düzenleme HMK'nın 389 ve 399 maddeleri arasında yapılmış olup özel kanunlarda da benzer düzenlemeler bulunmaktadır. Dosyamız konusu, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında, icra takibinin durumuna ilişkin ihtiyati tedbir 72/3 maddesinde düzenlenmiş olup "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir" hükmünü getirmiştir....
Dosya kapsamından ihtiyati tedbir karar tarihi tibariyle davacı aleyhine davaya konu çeke dayalı olarak yapılan bir takip bulunmadığının anlaşılmasına göre henüz icra takibi yokken icra takibi yapılmasının engellenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesinde davacının hukuki yararı bulunmamaktadır. Keza, kanunun lafzından açıkça anlaşıldığı üzere icra takibinden önce menfi tespit davası açılması halinde takip yapılmasının önlenmesine değil, ancak takip yapılması halinde bu takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Bir başka ifade ile menfi tespit davasının açılmasından sonra davacı hakkında bir takip yapılması halinde, talep üzerine mahkemece menfi tespit davasının takipden önce açıldığı ve tedbire ilişkin diğer şartların varlığı da gözetilrek takibin durudurulmasına karar verebilir....
Dosya kapsamından ihtiyati tedbir karar tarihi tibariyle davacı aleyhine davaya konu çeke dayalı olarak yapılan bir takip bulunmadığının anlaşılmasına göre henüz icra takibi yokken icra takibi yapılmasının engellenmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesinde davacının hukuki yararı bulunmamaktadır. Keza, kanunun lafzından açıkça anlaşıldığı üzere icra takibinden önce menfi tespit davası açılması halinde takip yapılmasının önlenmesine değil, ancak takip yapılması halinde bu takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilebilir. Bir başka ifade ile menfi tespit davasının açılmasından sonra davacı hakkında bir takip yapılması halinde, talep üzerine mahkemece menfi tespit davasının takipden önce açıldığı ve tedbire ilişkin diğer şartların varlığı da gözetilrek takibin durudurulmasına karar verebilir....
Dosyamız konusu, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında, icra takibinin durumuna ilişkin ihtiyati tedbir 72/3 maddesinde düzenlenmiş olup "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir" hükmünü getirmiştir. Yukarıdaki emredici kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında; mahkemenin ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar veremeyeceğini, ancak gecikmeden doğan zararın karşılanması ve alacağın %15'den aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesinin istenebileceğini hüküm altına almıştır....
nun 72.maddesinde borçlunun icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabileceği, içra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulamayacağı, ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere götüreceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebileceği, dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararının kalkacağı, buna dair hükmün kesinleşmesi halinde alacaklı ihtiyati tedbir dolayısıyla alacağını geç almaktan doğan zararlarını teminattan alacağı, alacaklının uğradığı zararın aynı davada takdir olunarak karara bağlanacağı bu zararın herhalde yüzde yirmiden aşağı tayin edilemeyeceği bildirilmiştir. Davalı işçiye İİK'dan kaynaklanan tazminatın ödenip ödenmeyeceği konularında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır....
Kiracının açmış olduğu menfi tespit davasında kira borcu olmadığını ispat ederek icra takibinde kesinleşen alacaktan kurtulması ve buna dayanarak alınan tahliye kararını etkisiz bırakması mümkündür. Ancak, açılan menfi tespit davasında icra hukuk mahkemesinin tahliye kararının infazının ihtiyati tedbir ile durdurulabilmesi için davacı - kiracının borcu olmadığı hakkında somut deliller sunması ve mahkemece davacının haklılığının yaklaşık olarak ispat edildiği ve borcun bulunmadığı hususunda kuvvetli bir kanaat oluşması gerekir. Öte yandan, henüz icra hukuk mahkemesince tahliye kararı verilmemiş ise, bu mahkemede yapılan yargılamayı etkileyecek ve baştan hükümsüz kılacak şekilde ihtiyati tedbir kararı verilemez. Ancak icra hukuk mahkemesince tahliyeye karar verilip bu kararın kesinleşmesi halinde, menfi tespit davasında toplanan delil durumu göz önünde bulundurularak ihtiyati tedbir kararı verilebilir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı ihtiyati tedbir isteminin reddine dair kararın temyizen tetkiki davacı ... vekilince talep edilmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla temyiz dilekçesi ile dosyadaki tüm belgeler okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Aleyhine ihtiyati tedbir istenilen ... 320.000,00 TL bedelli bonoya dayanarak ... 2. İcra Müdürlüğü'nün 2012/8515 sayılı takip dosyası ile ... aleyhine icra takibi başlatmıştır. İcra takibinin başlatılma tarihi 16.04.2012'dir. Bu takibin başlatılmasından önce ... tarafından 04.04.2012 tarihinde menfi tespit davası açılmıştır. Menfi tespit davası açılması nedeniyle ... vekili 04.04.2012 tarihli dilekçe ile ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması isteminde bulunmuştur....
Talep, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararına itiraza ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesi hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Mahkemece, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında, teminat mukabilinde haczedilen paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmiştir. İİK’nın 72. maddesinde; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
Tekstil Ltd.Şti, ... vekili, ihtiyati hacze konu senetlerle ilgili açılan menfi tespit davasında tedbir kararı alındığını, ihtiyati tedbir nedeniyle ihtiyati haciz kararı verilemeyeceğini ileri sürerek ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece ihtiyati hacze konu senetler yönünden ihtiyati tedbir kararı verildiği, bu nedenle ihtiyati hacze konu yapılamayacağı gerekçesiyle ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmiş, karar alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Menfi tespit davasında verilen ihtiyati tedbir kararı ihtiyati haciz kararı alınmasına engel olmadığından (11.H.D. 14.11.1990, 4400/11560), mahkemece ihtiyati haczin kaldırılması talebinin reddi gerekirken, yazılı gerekçeyle kabulünde isabet görülmemiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 19.1.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 15/09/2020 NUMARASI : 2017/301 ESAS (ARA KARAR) DAVA KONUSU : Menfi Tespit KARAR : GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 18/11/2020 Taraflar arasında görülmekte olan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir istemine ilişkin talebin dosya üzerinden yapılan incelemesi sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı ihtiyati tedbir talebinin reddine yönelik olarak verilen hükme karşı ihtiyati tedbir talep eden davacı vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. TALEP İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 23/11/2004 tarihli kredi sözleşmesindeki kefaletinin hak düşürücü süre nedeniyle sona erdiğini, bu nedenle anılan sözleşmeye istinaden başlatılan Ankara 24....
