Menfi tespit davasında arabulucuya başvurunun zorunlu olup olmamasının incelenmesinde; öncelikle menfi tespit davasıyla ilgili genel bir açıklama yapılmasına ve ilgili yasa düzenlemelerin irdelenmesinde yarar vardır. Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. Menfi tespit davası 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitidir. Başka bir deyişle hukuki bir yarar bulunması koşuluyla sonuçta alacak-borç ilişkisi doğuracak bir durumun olmadığının tespiti amaçlanır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2018/18 Esas KARAR NO: 2022/179 DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan), İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ: 04/01/2018 KARAR TARİHİ: 03/03/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan), İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı ile dava dışı ----arasında ----- satma işlemleri gerçekleştiği, karşılığında senet düzenlendiği, esasen------ adresinde bile olmadığı,----diye bir kurumunda olmadığı, müvekkilim bu güne kadar ödemeler yaptığı, üm bu işlemlerin senetleri alan şirketin adresi olan --- yapıldığı, .müvekkilinin daha sonra bu sözleşmeden----- iptal ettik diyen şirketin bu kez senetleri davalı şirkete ciro ettiği, durumun davalı firmanın avukatına aktarılmış ise de cebri icraya devam edildiği, Davalı firmanın --- tutarındaki, senetleri-------- sayılı dosyasından işleme koyduğu...
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Davalı sigorta şirketince davacı aleyhine ... .. İcra Müdürlüğü'nün 2013/5086 Esas sayılı dosyası ile ilamsız takip, ... .. İcra Müdürlüğünün 2014/58 Esas sayılı dosyası ile de ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatıldığı, esas hakkında başlatılan takibe yapılan itiraz üzerine takibin durduğu, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takipte ise davacıya ödeme emrinin tebliğ edilemediği anlaşılmaktadır. Borçlunun, hakkında henüz icra takibi başlamadan önce de yapılabilecek olası bir takibi düşünerek, kendisini bir borçla tehdit eden kimseye karşı “böyle bir borcu bulunmadığının saptanması” için dahi menfi tespit davası açabileceği kabul edilmişken, hakkında yürümekte olan bir icra takibi olan borçlunun bu davayı açmasında hukuki yararının bulunduğunda hiç kuşku olmadığı gibi, böyle bir davayı açmasına da hiçbir hukuki engel bulunmamaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2020/642 Esas KARAR NO: 2022/68 Karar DAVA: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ: 10/12/2020 KARAR TARİHİ: 27/01/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafça müvekkil aleyhine----- dosyası ile başlatılan kambiyo senetlerine özgü icra takibine geçildiği yapılan takibin açıkça usule aykırı olduğu gibi davalı tarafından başlatılan söz konusu icra takibine konu alacakların kısmi olarak, kesinlikle hiç bir hukuki dayanağı olmadığı, müvekkilin bu miktarda borcu bulunmadığı, şöyle ki; söz konusu senetin ---tanzim tarihli ve ---- vade tarihli senet olduğu, alacaklıya senet konusu borcun kısmi olarak ödendiği, hatta alacaklıya belgelendirmiş olduğumuz ---dışında --- elden ödeme yapıldığı, ancak buna ilişkin elimizde belge bulunmadığı için ispat edemediklerini, ---- tarihinde...
İcra Müdürlüğünün 2018/... esas sayılı dosyasının dayanağı olan alacakla ilgili olarak borçlandırıcı nitelikte sözleşmesel bir ilişkisinin bulunmadığını, sadece olmadığını iddia eden borçlunun menfi tespit davası açma hak ve yetkisinin bulunmadığını, bu nedenlerle davanın reddini ve ayrı ayrı %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER: -ATK ... İhtisas Dairesinin 05/11/2021 tarih ... sayılı raporu, -.... İcra Müdürlüğü'nün 2018/... Esas sayılı takip dosyası, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Yapılan yargılama, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, kambiyo senetlerinden kaynaklanan menfi tespit davasına ilişkindir. ... İcra Müdürlüğü'nün 2018/......
Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitine yöneliktir....
Menfi tespit davasında arabulucuya başvurunun zorunlu olup olmamasının incelenmesinde; öncelikle menfi tespit davasıyla ilgili genel bir açıklama yapılmasına ve ilgili yasa düzenlemelerin irdelenmesinde yarar vardır. Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. Menfi tespit davası 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitidir. Başka bir deyişle hukuki bir yarar bulunması koşuluyla sonuçta alacak-borç ilişkisi doğuracak bir durumun olmadığının tespiti amaçlanır....
Mahkemece, davalı tarafından başlatılan icra takibinin davacının itirazı sonucu durduğu, takibe devam edilebilmesi için davalının itirazın kaldırılması ya da itirazın iptali davası açması ve olumlu sonuç alması gerektiği, bu haliyle davacının dava açmakta hukuki menfaati bulunmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. İİK’nun 72.maddesi uyarınca, borçlu icra takibinden önce veya takipten sonra borçlu olmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Dava konusu icra takibinin itiraz üzerine durdurulmuş olması, itirazın iptali davası açılmadıkça borçlunun menfi tespit davası açmasına engel oluşturmaz. Somut olayda bu davanın açıldığı tarihte alacaklı tarafından açılmış bir itirazın iptali davası bulunmadığına göre davacının dava açmakta hukuki yararı mevcuttur. Mahkemece bu yönler bakımından yanılgılı değerlendirme sonucu davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddi isabetsizdir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2018/1026 Esas KARAR NO:2021/311 DAVA:Menfi Tespit (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ:06/11/2018 KARAR TARİHİ:13/04/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davalı tarafından ... Cihaz Kampanya Taahhütnamesine dayalı olarak davacı aleyhine ...İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, davalı tarafından icra takibine konu edilen sözleşmenin davacı ile hiçbir alakası olmadığını, davalının, taraflar arasında var olmayan bir sözleşmeye dayalı olarak davacı aleyhine icra takibi başlattığını, konu hakkında ......
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, davalı banka tarafından müvekkili aleyhine başlatılan icra takibine konu 22.07.2009 vade tarihli, 300.000.TL bedelli bono üzerindeki imzanın müvekkiline ait olmadığını, icra takibinden önce davalı tarafından gönderilen ihtarnameye cevap olarak hiçbir borcun olmadığının yazılı olarak belirtildiğini, buna rağmen müvekkil aleyhine icra takibi başlatıldığını belirterek, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı taraf, davaya cevap vermemiştir....
