İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARI: Mahkemece, talep davacı aleyhine başlatılan icra takibinin ihtiyati tedbir yolu ile durdurulması isteğine ilişkin olduğu, davacının takibin tedbiren durdurulması talebinin İİK 72/3. maddesi "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez." uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir....
İcra Müdürlüğünün 2019/5152 sayılı dosyası ile 16/04/2019 tarihinde davacı aleyhine 30.000,00 TL asıl alacak, 176,30 TL işlemiş faiz, 8,82 BSMV olmak üzere toplam 30.185,12 TL alacak için kambiyo senedine özgü cebri icra takibi başlatıldığı; davacının ise borçlu olmadığı gerekçesiyle eldeki davayı açtığı, dava değerinin takip çıkışı tutarı olarak belirlendiği ve ihtiyati tedbir kararı talep ettiği anlaşılmaktadır. 2004 sayılı İİK'nın, " Menfi tesbit ve istirdat davaları" başlıklı 72. maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir....
Davacının takibin durdurulması yolundaki talebi mahkememizin 07.12.2021 tarihli ara kararı ile kabul görmemiş, çoğun içinde azı da vardır ilkesi gereği icra takibinden sonra açılan iş bu menfi tespit davasında %15 teminat mukabilinde icra veznesine yatacak paranın alacaklıya ödenmemesi hususunda tedbir kararı verilmiştir. Her ne kadar davacı yanca satış işlemlerinin durdurulması talep edilmiş ise de yukarıdaki açıklamaların bu talep için cari olduğu, icra takibinden sonra açılmış bir menfi tespit davasında İİK'nın 72/3 amir hükmü gereği icra takibinin ve satış işlemlerinin durdurulmasına karar verilemeyeceği anlaşılmakla talebin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. " gerekçesiyle, davacı vekilinin icra takip dosyasındaki satış işlemlerinin durdurulması yolundaki talebinin reddine, karar vermiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık; bonoya dayalı olarak başlatılan, kambiyo senetlerine mahsus icra takibinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 11. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yargıtay 11. Hukuk Dairesine gönderilmesine 17/03/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) nedeniyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (m.72/6); yani menfi tespit davası (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder (Kuru, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2017, s. 146)....
Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) nedeniyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (m.72/6); yani menfi tespit davası (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder (Kuru, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2017, s. 146)....
ın kazadan kaynaklanan herhangi bir sürekli sakatlığı bulunmadığını, müvekkiline kusur izafe eden kaza tespit tutanağını kabul etmediklerini belirterek .... İcra Müdürlüğü'nün 2013/10535 esas sayılı dosyası ile iddia edilen ve müvekkilinden rücuen tahsili istenen bir borcunun olmadığı konusunda menfi tespit kararı verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece, toplanan delillere göre sigorta şirketinin sigortalısının akde aykırı davranışı sebebiyle dava dışı üçüncü kişiye yaptığı ödemenin rücuen tahsiline ilişkin yaptığı icra takibine karşı davacının bu sebeple sigorta şirketine borçlu olmadığının tespitine ilişkin talep hakkında tüketici mahkemeleri görevli olduğu gerekçesiyle mahkemenin görevsizliğine dair karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir....
İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez'' düzenlemesi bulunmakta olup davacı tarafından takipten önce dava açılmış ise de başlamayan icra takibinin durdurulmasına yada icra takibi yapılmamasına dair tedbir kararı verilemez. Davacı hakkında icra takibi yapılırsa o halde tedbirin kabulü yada yada reddi yönünde karar verilir. Somut olayda ihtiyati tedbir isteyen aleyhine dava tarihinden sonra icra takibi başlatıldığı, dolayısıyla başlatılan icra takibinin menfi tespit davasından sonra başlatılan bir icra takibi olduğundan İİK'nın 72/2. maddesi koşulu gerçekleşmiş olduğu ayrıca dosya kapsamı nazara alındığında HMK'nın 390/3. maddesi hükmü uyarınca da ihtiyati tedbir isteyen davacı tarafın; iş bu davanın esası yönünden haklılığını yaklaşık olarak ispat ettiği anlaşılmakla teminat karşılığında anılan madde hükmündeki ihtiyati tedbire mahkemece karar verilmesi gerekir....
Somut olayda uyuşmazlık davalı tarafından---- hizmet bedeline ilişkin fatura alacakları dışında sunmadığı hizmetleri sunmuş gibi göstererek faiz talebini hizmet bedeli adı altında icra takibine ----- iki adet hizmet bedeli adı altında konu edip etmediği, davalının iki adet -------- hizmet bedeline ilişkin olarak hizmeti sunup bedele hak kazanıp kazanmadığı noktalarında toplandığı görülmektedir. Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez....
Somut olayda uyuşmazlık davalı tarafından---- hizmet bedeline ilişkin fatura alacakları dışında sunmadığı hizmetleri sunmuş gibi göstererek faiz talebini hizmet bedeli adı altında icra takibine ----- iki adet hizmet bedeli adı altında konu edip etmediği, davalının iki adet -------- hizmet bedeline ilişkin olarak hizmeti sunup bedele hak kazanıp kazanmadığı noktalarında toplandığı görülmektedir. Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez....
