ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 02/03/2022 NUMARASI: 2022/188 2022/218 DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) Taraflar arasındaki davada Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi ile Bakırköy 6. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Bakırköy 6. Sulh Hukuk Mahkemesince, "... Somut olayda, davacı tarafça kira sözleşmesinin teminatı olarak verildiği öne sürülerek dava açılmış ise de davacı ile davalı arasında kira sözleşmesi bulunmadığı gibi davacının kefil olarak imzaladığı dosya içerisinde bulunan kira sözleşmesinde de davalı taraf değildir. Mahkememiz 3....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin davalı ve eşine ait meskeni 1997 yılında kiralayıp, 20.05.2002 tarihinde kiralananı boşaltıp, kira ilişkisinden kaynaklı hiçbir borcu kalmadığına dair yazı almasına rağmen kira başlangıcında kira borcuna karşılık verilen ve bedelsiz kalan senedi takibe koyduğunu iddia ederek borçlu olmadıklarının tespiti ile davalının tazminata mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevabında, davacı tarafın iddiasını yazılı belge ile kanıtlaması gerektiğini savunarak davanın reddi ile lehlerine tazminata hükmolunmasını istemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu kanaatiyle karşı görevsizlik kararı verildiği, her iki mahkeme arasında görev uyuşmazlığının doğduğu, sorunun merci tayini yoluyla çözülebileceği tespit edilmiştir. Delillerin Değerlendirilmesi İle Hukuki Sebepler ve Gerekçe: Dava, menfi tespit (kira sözleşmesinden kaynaklanan) davasıdır. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK'nun 4/1- a maddesinde, Sulh Hukuk Mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanun'una göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görürler, hükmüne yer verilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu kanaatiyle karşı görevsizlik kararı verildiği, her iki mahkeme arasında görev uyuşmazlığının doğduğu, sorunun merci tayini yoluyla çözülebileceği tespit edilmiştir. Delillerin Değerlendirilmesi İle Hukuki Sebepler ve Gerekçe: Dava, menfi tespit (kira sözleşmesinden kaynaklanan) davasıdır. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK'nun 4/1- a maddesinde, Sulh Hukuk Mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanun'una göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görürler, hükmüne yer verilmiştir....
Asliye Hukuk, Ankara Batı 2.Sulh Hukuk ve Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Ankara Batı 1.Asliye Hukuk Mahkemesince; taraflar arasındaki uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Ankara Batı 2.Sulh Mahkemesi ise; kambiyo senedinden kaynaklanan uyuşmazlıkta asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesi ise; uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir....
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Ana Dava ve birleşen dava; davacının icra takibine konu ettiği kira sözleşmesinden kaynaklanan kira bedeli alacağının davalı tarafından geç ödenmesi nedeniyle faiz ile karşılanamayan zararın (munzam zarar) tahsiline dair açılan alacak davasıdır. Y. 3 HD. 25/01/2021 T. 2020/5000 E. 2021/381 K. Sayılı ilamı; "Dava, başlatılan takibe İcra Tetkik Mercii nezdinde yapılan itirazlar ve açılan menfi tespit davası nedeniyle alacağın tahsilinde gecikildiği iddiasına dayalı, alacağın güncellenmesi isteğine ilişkin olup, dava dilekçesinde dava munzan zarar olgusuna dayandırılmış, bilahare denkleştirici adalet ilkesinden hareketle talepte bulunulmuştur . Bilindiği üzere, munzam zarar, borçlu temerrüde düşmeden borcunu ödemiş olsaydı, alacaklının malvarlığının kazanacağı durum ile temerrüd sonucunda ortaya çıkan ve oluşan durum arasındaki farktır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmesi üzerine hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, dava dilekçesinde, davacının 2010 yılında davalıdan araç kiraladığını, aracı teslim alırken bir adet boş senet imzalayıp verdiğini, kiralama süresi dolduktan sonra davacının aracı iade edip, kira bedelini de ödediğini, davalının da senedi yırtıp, attım dediğini ancak davalının aradan üç yıl geçtikten sonra bedelsiz senedi icraya koyduğunu belirterek takibe konu senetten dolayı davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi isteminde bulunmuştur....
Bu anlamda senedin bedelsiz sayılmasında esas alınan husus, temel borç ilişkisinin kendisi değil, bu temel borç ilişkisinden doğan temel alacaktır. Bu itibarla bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası ile maddi hukuk bakımından borcun mevcut olup olmadığının tespiti amaçlanmakta; borçlu olmadığını iddia eden borçluya, genel hükümlere göre bu durumu tespit imkânı verilmektedir....
Somut olayda; uyuşmazlık kira ilişkisinden kaynaklanmakta olup, dava tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK'nın 4/1-a maddesi uyarınca, dava değerine bakılmaksızın davaya bakma görevi Sulh Hukuk Mahkemesi'ne aittir....
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava hukuki niteliği itibariyle ---- plakalı araçların davalı şirketten araç kiralama sözleşmesi kapsamında alınan kambiyo senedi nedeniyle menfi tespit davası ile maddi ve manevi tazminat davası olduğu, Taraflar arasında araç kiralama sözleşmesi konusunda bir ihtilafın bulunmadığı, kambiyo senetlerinin araç kiralama sözleşmesi kapsamında verildiğinin sabit olduğu 6100 sayılı HMK 4. maddesi uyarınca her türlü kira sözleşmelerinden kaynaklanan davalarda görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir....
