Davacı kiracı menfi tespit davasında, 14.10.2009 tarihli icra takibinin dayanağı senetlerin kira karşılığı olarak verildiğini, bundan ayrı olarak Şubat/2008-Aralık/2009 dönemi için kira sözleşmesine dayalı takip yapıldığını, her iki icra takibine konu edilen ayların mükerrer tahsilata yol açtığını, takibe konu senetlerin de ödenmek suretiyle bedelsiz kaldığını belirterek menfi tespit isteminde bulunmuştur. Davalı kiralayan ise, senetlerin kira karşılığı alınmadığını belirtmiş ise de senetleri hangi nedenle elinde bulundurduğunu açıklamamıştır. Menfi tespit istemine konu senetlerde “nakden” ibaresi bulunmamaktadır. Bu durum karşısında mahkemece senetlerin hangi hukuki ilişki nedeniyle elinde olduğu davalıdan sorularak ve bu yolda taraf delilleri toplanıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm verilmesi doğru değildir....
Somut olayda, davalı kiralayan 20.5.2008 başlangıç-23.4.2009 bitiş tarihli kira sözleşmesine dayalı olarak 18.6.2010 tarihinde davacı kiracı hakkında 7000,00 TL'si 2009 yılı bakiye kira alacağı, 8.000,00 TL'si de 2010 yılı kira alacağı olmak üzere 15.000,00 TL kira alacağı,256.65 TL vergi ve 652.00 TL faiz olmak üzere takip yaptığı, davacı kiracı hakkındaki takibin kesinleştiği, davacının 7.000,00 TL'lik borcu kabul ettiği, 22.8.2010 tarihinde de 19.350.31 TL'lik kira borcunu 1.10.2010-1.4.2012 tarihleri arasında ödemeyi taahhüt ettiği, daha sonra 10.12.2010 tarihinde eldeki dava ile 20.5.2008 tarihli kira sözleşmesinin feshi ile borçlu olmadığının tespitini talep ettiği anlaşılamaktadır. Kira sözleşmesine dayalı her türlü tahliye, akdin feshi yahut tesbit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davalara Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılacağından, uyuşmazlığın İstanbul 15....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit Uyuşmazlık, kiracı tarafından kira sözleşmesine dayalı olarak açılan menfi tespit istemine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 13. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 12.01.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
talep edilmediğinin ortada olduğunu, ayrıca mahkemece davanın yanlış tanımlandığını, dava, kambiyo senedi nedeniyle menfi tespit istimine ilişkindir denildiğini, ancak davanın kira sözleşmesine dayalı menfi tespit davası olduğunu, mahkemece ödemeye ilişkin beyanlar, dekontlar ve tahliye tarihi dikkate alınmadan eksik inceleme ve araştırmaya dayalı hüküm verildiğini, mahkemece kiralanın tahliye edildiği tarih baz alınarak gerekirse bilirkişi marifetiyle kiralanın tahliye tarihi, ödeme dekontları göz önüne alınmak suretiyle davacının ne kadar borcunun olduğunun tespiti gerekirken eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak karar verildiğini,taraflar arasındaki kira sözleşmesinde ödemelerin aylık olarak yapılacağı kararlaştırılmış olmasına karşın dava konusu icra takibine 1 yıllık kira bedelinin konu edilmesi hatalı olup yerel mahkemece takibin iptaline karar verilmesi gerekirken hatalı olarak davanın reddine karar verildiğini, ayrıca davalı tarafın haksız ve mesnetsiz şekilde kira sözleşmesine...
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe; Eldeki dava kambiyo senetlerine dayalı menfi tespit davasıdır. Kambiyo senetleri kural olarak mutlak ticari davaya vücut verirler. Ancak kira sözleşmesine dayalı davaların Sulh Hukuk Mahkemeleri'nde görüleceğine dair özel hüküm bundan müstesnadır. Davacı senetlerin kira sözleşmesi kapsamında verildiğini iddia etmiş, davalı da cevabında bunu doğrulamıştır. Bu halde senetlerin kira ilişki kapsamında verildiği ve uyuşmazlığın kira sözleşmesi kapsamında çözüleceği görülmekle görevsizlik kararı verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit ve talebin iptali istemine ilişkin davada ... 1. Sulh Hukuk ve 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kira sözleşmesinin iptali ile birlikte açılan menfi tespit ve icra takibinin iptali istemine ilişkindir. H.Y.U.Y.nın 8/II-1. maddesine göre kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tespit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları sulh hukuk mahkemesi görevi kapsamındadır. Somut olayda; taraflar arasında kira sözleşmesi bulunduğu, bu sözleşmeye dayalı olarak dava açıldığı anlaşılmakla, değerine bakmaksızın uyuşmazlığın sulh hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince ... 1....
Dava yanlar arasında düzenlenen operatörsüz makine kira sözleşmesine dayalı olarak kira bedeline ilişkin düzenlenen faturalar nedeniyle menfi tespit talebine ilişkindir. 6100 sayılı HMK 4/1-a maddesi uyarınca kira ilişkisinden doğan tüm uyuşmazlıkları konu alan davaların Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerekir. Somut uyuşmazlık operatörsüz makine kira sözleşmesine dayalı olarak kira bedeli için düzenlenen faturalar nedeniyle menfi tespit talebine ilişkin olduğundan uyuşmazlığın çözüm yerinin kira ilişkisinden kaynaklanan bütün dava ve işlerde görevli mahkeme olan ... Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu sonuç ve kanaatine varılmış görevin HMK 114/1-c maddesi uyarınca dava şartı olması nedeni ile HMK 115/2 maddesi uyarınca tensiben aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen menfi tespit davasında ... Asliye ve ... Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Asliye hukuk mahkemesince, davanın, kira ilişkisinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh hukuk mahkemesi tarafından ise, taraflar arasında kira ilişkisi kurulmadığı, kira sözleşmesinin davalının babası ile davacılar arasında yapıldığı, davalı tarafından ödenen vergi borçlarından davacıların sorumlu olacağı gerekçesiyle, davalılar aleyhine icra takibi başlatıldığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 28/11/2023 NUMARASI: 2023/525 2023/961 DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) Taraflar arasındaki davada İstanbul Anadolu 20. Sulh Hukuk Mahkemesi ile İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. İstanbul Anadolu 20. Sulh Hukuk Mahkemesince, "...Davacı dava dilekçesinde her ne kadar taraflar arasında bir araç kiralama sözleşmesi olduğundan bahisle menfi tespit davası açmış ise de, uyuşmazlığın temelinin kambiyo senedine dayandığı görülmektedir....
Sulh Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 18/07/2013 NUMARASI : 2012/1241-2013/698 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece, istemin reddine karar verilmesi üzerine karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
