Tekstil Ltd.Şti, ... vekili, ihtiyati hacze konu senetlerle ilgili açılan menfi tespit davasında tedbir kararı alındığını, ihtiyati tedbir nedeniyle ihtiyati haciz kararı verilemeyeceğini ileri sürerek ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece ihtiyati hacze konu senetler yönünden ihtiyati tedbir kararı verildiği, bu nedenle ihtiyati hacze konu yapılamayacağı gerekçesiyle ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmiş, karar alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Menfi tespit davasında verilen ihtiyati tedbir kararı ihtiyati haciz kararı alınmasına engel olmadığından (11.H.D. 14.11.1990, 4400/11560), mahkemece ihtiyati haczin kaldırılması talebinin reddi gerekirken, yazılı gerekçeyle kabulünde isabet görülmemiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 19.1.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Esas sayılı takip dosyasında, dava konusu çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibi başlatılmış ve menfi tespit davasında talep edilmesi üzerine mahkemece ihtiyati tedbir kararı verilmiştir. İhtiyati tedbire itiraz eden-davalı vekilince, menfi tespit davası içerisinde verilen ihtiyati tedbirin hukuka aykırı olduğundan bahisle incelemeye konu itirazı yaparak ihtiyati tedbirin kaldırılmasını talep etmiştir. İcra ve İflas Kanunu (İİK)'nun 72/2. Maddesi, icra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir, şeklinde düzenlenmiştir. 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu(HMK)'nun 389/1....
ihtiyati tedbir talebinin bu aşama da reddine" karar verilmiştir....
İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekilinin istinaf sebepleri doğrultusunda dosya içerisindeki bilgi ve belgeler, mahkeme kararının gerekçesi dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesi ile yapılan inceleme sonunda; Menfi tespit davalarında tedbir müessesesi İİK'nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. İİK'nın 72/2. maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin, talep üzerine alacağın % 15'inden az olmamak üzere gösterilecek teminat karşılığında, davaya konu alacağın icra takibine konu edilmemesi hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği düzenlenmiştir. Bu maddenin düzenleniş biçiminden menfi tespit davasına bakan mahkemece mevcut, delil durumu nazara alınarak tedbire karar verilebileceği, delil durumunun değişmesi durumunda verdiği tedbir kararını kaldırabileceği anlaşılmaktadır. Mahkemenin tedbir verip vermemekte takdir hakkı bulunmaktadır....
İHTİYATİ TEDBİR KARARI: Mahkemece 16/07/2021 tarihli ara karar ile; menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir müessesesine ilişkin özel düzenleme bulunmakta olup İİK'nun 72/2. maddesi gereğince icra takibinden önce açılan menfi tespit davalarında icra takibinin durdurulması, İİK'nun 72/3. maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilebileceği gerekçeleriyle davacı vekilinin talebinin kısmen kabulüne, davacı vekili dava dilekçesi ile icra takibinin tedbiren durdurulmasını talep etmiş ise de, İİK'nun 72/3 1. cümlesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden tedbir talebinin reddine, Bakırköy ... İcra Müdürlüğü'nün ......
E. sayılı dosyasından aleyhe icra takibine geçilmiş olup söz konusu icra dosyasında müvekkillerinin borçlu olmadığının tespiti ile takibe konu tüm hacizlerin fekkine ve takibin durdurulmasına, kabul edilmemesi halinde ise icra veznesine yatacak paranın alacaklıya ödenmemesi üzere teminatsız olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise takdir edilecek teminat üzerinden ihtiyati tedbir talebinin kabulü yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.İlk Derece Mahkemesi'nin 23/05/2023 tarih ve 2023/328 Esas sayılı ara kararında; "Dava; İİK 72 maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit davasıdır. İİK 72 maddesinde "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir....
Karara karşı davalı tarafça itiraz edilmesi üzerine mahkemece duruşmalı yapılan inceleme sonunda; " ihtiyati tedbir talep edenin ticari faaliyetini sürdürebilmesi bakımından elektriğin zorunlu ihtiyaç niteliğinde olması, elektriğin kesilmesine dayanak gösterilen faturalara ilişkin başlatılan icra takibine itiraz edilmiş olmakla alacağın varlığının ve miktarının taraflar arasında ihtilaflı halde olması nedeniyle ihtiyati tedbir talep edenin geçici korumaya muhtaç hukuki yararının olduğu, öte yandan bildirilen itiraz sebepleri ancak taraflar arasındaki uyuşmazlığa ilişkin yapılacak esas yargılamada değerlendirilebilecek hususlara ilişkin olmakla ihtiyati tedbir yargılamasında tartışılması olanağının da bulunmadığı " gerekçeleriyle ihtiyati tedbir kararına itirazın reddine karar verilmiştir. Karara karşı aleyhine tedbir verilen vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....
Takipten sonra açılan menfi tespit davasında takibin durdurulmasına karar verilmez. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre ; ilk derece mahkemesinde devam eden dava menfi tesbit talebine ilişkin olup,icra takibinden sonra açılmıştır. İİK'nin 72/3. maddesinde; "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmü mevcuttur.Bu sebeple,takipten sonra açılan menfi tespit davasında tedbiren icra takibinin durdurulması mümkün değil ise de, İİK 72/3. maddesine göre tedbir kararı verilebilecektir.İİK 72. Madde, menfi tesbit davalarında ihtiyati tedbir ile ilgili özel düzenleme olup davanın takipten önce veya sonra açılması,verilecek tedbirin şekli yönünden değişikliğe yol açmaktadır....
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) TALEP KONUSU : İhtiyati Tedbir KARAR TARİHİ : 10/11/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 10/11/2021 Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkin davada mahkemece ihtiyati tedbir talebinin reddine dair verilen karara karşı süresi içinde ihtiyati tedbir isteyen davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili 16/02/2021 tarihli dilekçesi ile taraflar arasında ......... işi kapsamında 25/12/2019 tarihli ...... referans numaralı 1.286.535,29 TL tutarında bir adet kesin teminat mektubunun davalı uhdesinde bulunduğunu ve henüz dava sonuçlanmadan davalı tarafından usul ve yasaya aykırı olarak nakte çevrilmesi tehdidi bulunduğunu belirterek teminat mektubunun nakte çevrilmesinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir....
İİK nun 72. maddesinde "Borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispatlamak için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." şeklinde düzenlenmiştir. Bununla birlikte İİK 72. maddesi uyarınca talep edilen ihtiyati tedbir istemleri değerlendirilirken HMK 389 vd. maddelerinin de dikkate alınması gerekir. Bununla birlikte HMK 390/3 maddesi "Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır." hükmünü haizdir....
