Eldeki uyuşmazlığın 6183 sayılı Yasanın 79 maddesinin 4. fıkrasında dayanağını bulan ve bir yıllık süre içerisinde genel mahkemede açılması gereken menfi tespit davası niteliğinde olduğu, sınırlı yetki ile donatılmış iş mahkemesinin görevli olmadığı belirgin ise de, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 23.05.2012 tarih 2012/2387-6672 Esas-Karar sayılı ilamına uyulara..........
Bu kere dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, 6183 sayılı Yasanın 79.maddesi uyarınca açılan menfi tesbit istemine ilişkin olup, davanın reddine dair verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davalı Vergi Dairesi 11.10.2006 tarih ve 41993 sayılı haciz bildirisi ile 6183 sayılı Yasanın 79.maddesi gereği 919 borçlu mükellefin davacı bankada bulunan hak ve alacaklarına haciz uygulamıştır....
Davalı idare vekili, husumet ve görev itirazında bulunarak 5510 sayılı Kanunun 88. ve 6183 sayılı Kanun hükümleri gereğince İş Mahkemesinin görevli olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve toplanan delillere göre dava dışı borçlu şirketin davacı banka nezdinde hesabının, hak ve alacağının olmadığı, şirket ortağı ...'ın bakiyesi bulunmayan hesabının bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının davalı idarece gönderilen 24.11.2011 tarihli haciz ihbarnamesi ve 26.12.2011 tarihli ödeme emri ile davalı kurum borçulusu ... Turizm İth. İhr. San ve Tic. Ltd. Şti. ünvanlı ...'a borçlu olmadığının tespitine, davacının ödeme emrinin iptali talebi hakkında karar verilmesine yerolmadığına karar verilmiş; hüküm, davalı İdare vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanunun 79/3. maddesi gereğince açılmış menfi tespit istemine ilişkindir....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 25.06.2013 gün ve 53-334 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık 6183 Sayılı Yasa’ya dayalı menfi tespit istemine ilişkin bulunduğundan, kararın temyizen incelenmesi görevi ... ....Hukuk Dairesi’ne aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli ... ....Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, ....09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Cebren tahsil ve takip esasları 6183 sayılı Yasa'da gösterilmiştir.506 sayılı Yasa'nın 80/7. maddesinde Kurum alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Yasa'nın uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde alacaklı sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesinin yetkili olduğu, 6183 sayılı Yasa'nın 58/1. maddesinde de kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın ödeme emrine karşı tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlemine bakan vergi itiraz komisyonu (İş Mahkemesi) nezdinde itiraz edebileceği bildirilmiştir.Bu 7 günlük itiraz süresi hak düşürücü süre olup süreyi geçiren borçlunun artık menfi tespit, istirdat gibi aynı konuda hiçbir mahkemede dava açması mümkün değildir. Çünkü 6183 sayılı Yasa'da İİK.'nun 72. maddesine koşut bir hüküm yer almamaktadır. 6183 sayılı Yasa İİK.'na nazaran özel bir yasa olup uygulama önceliğine sahiptir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/401 KARAR NO : 2022/830 DAVA : Menfi Tespit (3. Şahıs Tarafından Açılan) DAVA TARİHİ : 09/05/2022 KARAR TARİHİ : 27/09/2022 Mahkememizde görülmekte bulunan Menfi Tespit (3. Şahıs Tarafından Açılan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, İDDİA: Davacı vekili mahkememize verdiği 09.05.2022 tevzi tarihli dava dilekçesinde özetle; davalı Gelir İdaresi Başkanlığının, davacı hakkında, dava dışı ... ... Ltd. Şti'nin vergi dairesine olan borçları sebebiyle müvekkili hakkında 6183 sayılı yasanın 79.maddesine göre haciz ihbarnameleri gönderdiği, süresinde ihtarnamelere itiraz edilmediği, müvekkilinin dava dışı vergi borçlusuna borcunun olmadığını, bu sebeple 6183 sayılı yasanın 79.mdsine göre gönderilen haciz ihbarnameleri sebebiyle müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bir başka ifade ile kamu alacağı için “ödeme emri” çıkarılmadan ve icra takibi kesinleştirilmeden haciz uygulanması ve diğer cebren tahsil yollarına başvurulması kanuna aykırıdır. 6183 sayılı Yasanın 55. maddesi kapsamında davacı adına düzenlenmiş ve anılan Yasanın 58. maddesi uyarınca tebliğ edilmiş bir ödeme emrinin ya da başlatılmış bir icra takibinin bulunmaması durumunda, yapılan bu tebligat ödeme emri niteliğinde olmayıp borç bildirim yazısından ibaret olduğu için, açılan davanın menfi tespit davası olarak kabul edilmesi ve sonucuna göre menfi tespit istemi bakımından bir değerlendirme yapılması gerekecektir....
İş bu gerekçeden yola çıkılarak mevcut olayımızda mutlak ticari dava sayılan hallerin olmadığı, bir hukuki işlemin TTK kapsamında kaldığının sayılabilmesi için bu kanunda sayılan hususlar ile ticari işletmeyi ilgilendirmesi gerektiği, 6183 sayılı yasanın 79/4 maddesinde "Herhangi bir nedenle itiraz süresinin geçilmesi halinde üçüncü şahıs, haciz bildirgesinin tebliğinden itibaren 1 yıl içerisinde genel mahkemelerde menfi tespit davası açmak ve haciz bildirgesinin tebliğ edildiği tarih itibariyle amme borçlusuna borçlu olmadığını veya malın elinde bulunmadığını ispat etmek zorundadır." hükmü gereği davanın 6183 sayılı yasanın 79/4....
İtiraz davası için öngörülen 7 günlük sürenin hak düşürücü nitelikte olduğu konusunda kuşku bulunmamaktadır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 10.04.2001 gün ve 2002/21-201-297; 24.3.2004 gün ve 2004/10164-170 sayılı Kararları). Ödeme emrinin iptaline yönelik dava "menfi tespit" niteliğinde olup, maddede belirtilen; "böyle bir borcu olmadığı", "kısmen ödendiği" veya "zamanaşımına uğradığı" yönündeki iddialar dışında yeni ve ayrı bir itiraz nedeni ileri sürülemeyecektir. İcra ve İflas Kanununun 72. maddesine koşut bir düzenlemeye 6183 sayılı Kanunda yer verilmemiş olması karşısında, 7 günlük hak düşürücü süreyi geçiren borçlunun, aynı konuda yeni bir menfi tespit davası açma olanağı bulunmamaktadır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 03.10.2007 gün ve 2007/21-623- 717; 26.04.2006 gün ve 2006/21-198-249 sayılı Kararları)....
Kanun koyucu tarafından, tahsil edilmesi istenen alacak, kamusal nitelikte imtiyazlı olduğundan sürüncemede kalması önlenerek, hızla tahsilinin sağlanması istenmiş, bu nedenle kamu alacağına ilişkin takip kesinleştikten sonra, yeni ve ayrı bir menfi tespit davası açılması yönünde herhangi bir hüküm öngörülmemiştir. 6183 sayılı Kanunda, 2004 sayılı Kanunun 72. maddesine koşut bir düzenleme bulunmadığı gibi, 6183 sayılı Kanunda menfi tespit davasına, “Üçüncü şahıslardaki menkul malların, alacak ve hakların haczi” başlıklı, 08.04.2006 günü yürürlüğe giren 5479 sayılı Kanunun 5. maddesi ile değiştirilen 79. maddesinde “… Herhangi bir nedenle itiraz süresinin geçirilmesi halinde üçüncü şahıs, haciz bildirisinin tebliğinden itibaren bir yıl içinde genel mahkemelerde menfi tespit davası açmak ve haciz bildirisinin tebliğ edildiği tarih itibarıyla amme borçlusuna, borçlu olmadığını veya malın elinde bulunmadığını ispat etmek zorundadır. …” düzenlemesi ile yalnız üçüncü kişiler yönünden yer verilmiş...
