DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Eldeki dava takibe konu senet nedeniyle borçlu olunmadığına ilişkin menfi tespit davasının özel bir çeşidi olan borçtan kurtulma davasıdır. Mahkememizin ... Esas ... sayılı kararı istinaf edilmiş ve Antalya Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi'nin ... gün, ... Esas ... Karar sayılı ilamı ile "dava ... tanzim, ... vadeli ...TL bonoya dayalı başlatılan takibe dayalı açılan menfi tespit davasıdır. Davalının aynı bonoya dayalı olarak Antalya ...İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasında başlattığı kambiyo senetlerine mahsus takipten sonra davacı tarafından menfi tespit davası açılmış,dava devam ederken kambiyo senetlerine mahsus takip icra mahkemesince iptal edilmiştir. Dairemizin kaldırma kararından sonra Antalya ...Asliye Ticaret Mahkemesinin ......
N... adresinde davacının perakende satış sözleşmesi olmadan ... marka ... seri numaralı kayıtsız sayaç ile 74.595 kWh kaçak elektrik tükettiğinin tespit edilmesi sebebiyle ... seri nolu 02.12.2022 Tarihli kaçak / usulsüz Elektrik Kullanım Tespit Tutanağı düzenlenerek kullanım yerinin elektriğinin kesildiğini, bu tutanak doğrultusunda 19.12.2022 tarihli ... fatura no.lu ve 617.310,46 TL bedelli faturanın düzenlenerek davalıya posta yolu ile tebliğ edildiğini, davacının itirazı üzerine 317135 seri numaralı Kaçak/Usulsüz Elektrik Kullanım Tespit Tutanağı iptal edilerek 23.12.2022 tarihli 317208 seri numaralı Kaçak/Usulsüz Elektrik Kullanım Tespit Tutanağı düzenlendiğini ve Yönetmeliğinin 46/2 maddesi uyarınca 535.378,37 TL tutarlı faturanın tahakkuk ettirildiğini, yapılan tespit ve tahakkuk işleminin mevzuata uygun olduğunu, kaçak tespit tutanağının aksi sabit oluncaya kadar geçerli olduğunu , davalının gerekli şartları yerine getirmediğinden bağlantısının bu güne kadar yapılamadığını...
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Huzurdaki menfi tespit davasının açılma tarihinin 18.04.2023 tarihi olduğunu, itirazın iptali davasının açılma tarihinin 19.05.2023 olduğunu, bu durumda taraflarından menfi tespit davası açmasından 1 ay sonra davalı itirazın iptali davasının açıldığını, Hukumuza göre Menfi Tespit Davasından sonra İtirazın İptali Davası açılması halinde, İtirazın İptali Davası Menfi Davası ile birleştirildiğini, eğer ''o andaki hukuki duruma göre'' davaların birleştirilmesi olanağı yoksa, bu durumda da Menfi Tespit Davasının bekletici mesele yapıldığını, Mahkemenin işbu dava ile yine aynı mahkemede açılan 2023/270 E sayılı İtirazın İptali Davasını birleştirmesi gerekirken bundan imtina ederek davanın reddine karar vermesinin hukuka aykırı olduğunu, Sivas 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14.06.2023 Tarih 2023/225 E - 2023/408 K....
Yapılan yargılama sonucu dosya Mahkememizce kül olarak değerlendirildiğinde; dava hukuki niteliği itibariyle İİK 72 maddesinde düzenlenen menfi tespit davası olup, davaya konu çekin davacı tarafından davalıya verildiği sabit olup, davacı cirosundan sonra ortağı ve yetkilisi olduğu ......
Dava menfi tespit istemine ilişkindir. Daha önce...Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2009/353 E., 2012/192 K. nolu dosyasında görülen davada.... tarafından... ve ... aleyhine itirazın iptali davası açılmış, sözkonusu davada alacağın temliki nedeniyle ... davacı Vakıfbank yerine davaya katılmıştır. Dairemizin 19.02.2014 tarihli, 2013/17044 E., 2014/3234 k. nolu kararı ile yukarıda anılan mahkeme kararı bozulmuştur. Aynı alacak sebebi ile açılan itirazın iptali davası görülmekte iken borçlunun ayrıca menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Davacı tarafın menfi tespit davasında ileri sürdüğü, temliknamenin muvazaalı olduğuna dair iddiasını görülmekte olan itirazın iptali davasında da defi olarak ileri sürme imkanı her zaman bulunmaktadır. Kaldı ki, anılan bozma kararında da temliknamenin var olup olmadığının, geçerli bir temliknamenin bulunup bulunmadığının araştırılması gerektiği belirtilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2001/716 Esas sayılı dava dosyasında itirazın iptali davası açılmıştır. Davacı (itirazın iptali davasının davalısı) itirazın iptali davasında itiraz ve def’ilerini savunma olarak ileri süreceğinden bu iki çek yönünden menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Hukuki yarar dava koşulu olup, bu yön mahkemece re’sen gözetilmeden işin esasına girilerek hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Öte yandan anılan itirazın iptali davasında diğer çekler yönünden verilen ve kesinleşen hüküm menfi tespit davasında kuvvetli delil teşkil edeceğinden söz konusu itirazın iptali davasında verilecek hükmün kesinleşmesi beklenilerek bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile karar verilmesinde isabet görülmemiştir....
e ait çeki çaldırması nedeniyle açılan davada çek iptali kararı verildiği ve kararın 07/05/2013 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.Davalı ... 16/05/2013 tarihinde başlattığı icra takibi ile iptal edilen çek bedeli olan 15.750,00 TL alacağın davacı şirketten tahsilini istemiş ,borçlu şirketin ödeme emrine itirazı üzerine dava açılarak itirazın iptali talep edilmiş olup dava derdesttir.Mahkemece,itirazın iptali davasının derdest olması nedeniyle menfi tespit açılmasında hukuki yarar bulunmadığından davalı ... yönünden açılan davanın reddine karar verilmiştir....
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; somut olayda menfi tespit davası ikame edilmesinde hukuki yarar bulunmadığından davanın dava şartı yokluğu nedeniyle HMK 114/1 -H uyarınca usulden reddi gerektiğini, davacının da belirtmiş olduğu üzere huzurda görülmekte olan davanın konusunu oluşturan ve davacı şirket tarafından ödenmeyen 133.994,15-TL'lik borç icra takibine konu olan 679.485,84-TL'lik cari hesap bedeline dahil olduğunu, bu sebeple davacı tarafından itirazın iptali davasına konu olan aynı faturalar sebebi ile ayrıca menfi tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmadığını, alacaklının itirazın iptali davası açmasından sonra borçlu tarafından menfi tespit davası açılamayacağını, çünkü bu davacı açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerek doktrinde ve gerekse uygulamada tereddütsüz kabul edildiğini, davacı menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğunu bildirmesi, açıklaması ve gerekirse ispat etmesi gerektiğini, aynı taraflar arasında ve aynı konuda daha önceden açılmış ve...
Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre itirazın iptali davasının reddine, menfi tesbit davasının kabulüne karar verilmiş; hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, itirazın iptali davası yönünden davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen diğer, davalının ise tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2- Davacı 01.08.2001 tarihinde itirazın iptali davası açmış, davalı da 27.11.2001 tarihinde karşı dava olarak aynı alacakla ilgili menfi tesbit davası açmıştır. İtirazın iptali davasından sonra aynı alacakla ilgili menfi tesbit davası açılmasından hukuki yarar bulunmamaktadır. Hukuki yarar yokluğu dava şartı olup mahkemece re’sen gözetilerek menfi tesbit davasının bu nedenle reddi gerekirken yazılı gerekçeyle kabulünde isabet görülmemiştir....
Somut olayda uyuşmazlık, menfi tespit, istirdat ile tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.Dosya kapsamından tarafların 2005 yılında boşandıkları anlaşılmaktadır.Davacı, boşanma sonrsında davalı eşi ve çocukları ile birsüre biraya gelerek birlikte yaşadıklarını idda ederek bu dönem için davlı tarfından talep edilen nafaka yönünden borçlu olmadığının tespit edilmesine, ödediği nafakaının istirdatına ve bu dönmede kendi adına kayıtlı olan ancak yarı hissesini davalıya devrretini belirttiği taşınmazın tapusunun iptali ile tamamının adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir. Dava mal rejimi tasfiyesinden kaynaklanan bir dava olmayıp,boşanan eşler arasında nafaka alacağından kaynaklanan menfi tespit, istirdat ile tapu iptal ve tescil davasıdır. Bu durumda uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir....
