Ödeme emrine itiraz ederken takip konusu alacağın zamanaşımına uğradığını ileri sürmeyen veya ödeme emrine süresi içerisinde hiçbir itirazda bulunmayarak ödeme emrinin kesinleşmesine sebebiyet veren borçlu, takip konusu alacağın, alacaklının takip talebinden önceki bir tarihte zamanaşımına uğradığından söz ederek menfi tespit davası açamaz. Takip konusu alacağın takibin kesinleşmesinden sonra zamanaşımına uğramış olması halinde borçlu, İİK'nın 71, 33-a ve 33. maddeleri uyarınca zamanaşımını ileri sürebilir.(Prof. Dr. ......, İcra ve İflas Hukukunda Menfi Tespit ve İstirdat Davaları, Ankara, 2014, Sh 149) Borçlunun "borcun zamanaşımına uğradığının" tespiti için menfi tespit davası açmasında hukuki menfaatinin bulunmadığı kabul edilmektedir....
Maddesine göre açılan menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Davacı tarafından, davalıya ait 34 JF ... plakalı aracın satışı için verilen vekaletname kapsamında dava konusu ... Tuzpazarı / Bursa şubesine ait 28/02/2020 keşide tarihli Z1024986 nolu çek ve 15/07/2020 keşide tarihli Z1024988 nolu 30.000 er TL bedelli çeklerin davalıya düzenlenip verildiğini ancak araç satışının yapılmadığından çeklerin bedelsiz kaldığın ileri sürülerek menfi tespit ve çeklerin ödenmesi sebebiyle istirdat talebinde bulunmuştur. Davalı asil 26/01/2021 tarihli duruşmada, davacıdan 34 JF ... plakalı aracın satışı için 30.000 er TL bedelli iki adet çek aldığını ancak araç banka rehinli olması sebebiyle davalıya devredemediğini beyan etmiştir. Bilindiği üzere 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 187 .maddesinde ispatın konusunu ve 188. Maddesinde ise ikrar kurumunu düzenlemiştir. HMK' nın 187....
Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise, ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, B.: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). İİK’nın 72. maddesinin 5. fıkrası gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı almamış veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (İİK m. 72/6). Bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına gerek yoktur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2018/1376 Esas KARAR NO : 2021/451 DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 31/12/2018 KARAR TARİHİ : 01/06/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 28/06/2021 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı tarafından ...... İnşaat Ltd....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı ... tarafından, davalı ... aleyhine 02/10/2013 gününde verilen dilekçe ile menfi tespit ve istirdat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12/02/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Mahkemece istem kabul edilmiş; karar davalı tarafından temyiz edilmiştir....
HD'nin 2019/620 -2019/281 E/ K sayılı kararı ile; "Mevcut davada; menfi tespit davasının yanında TTK 792 maddeye göre; çekin istirdadı da talep edilmiştir. Bu nedenle dava aynı zamanda bir alacak davasıdır. TTK 792 maddeye göre talepte bulunmasından dolayı mutlak ticari dava niteliğindedir. Bu nedenle TTK 5/A maddesi gereğince arabulucuya müracaat edilmeden dava açılması mümkün değildir. Menfi tespit davaları yönünden arabulucuya müracaat edilip edilmeyeceği hususu uygulamada tartışmalıdır. Genel olarak uygulanan görüş ise; menfi tespit davasında, davalının alacak iddiası bulunduğundan arabulucuya tabii olması gerektiği yönündedir. Dairemizce de bu görüş kabul edilmektedir. Bunun yanında; menfi tespit davası devam ederken borç tahsil edildiğinde dava re'sen istirdat davasına dönüşmektedir. Bu sebeple menfi tespit davası bir alacak iddasını içermektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit , sözleşmenin feshi, hakem heyeti kararına itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR 1-Davacı, birleşen ... 7. Tüketici Mahkemesinin 2005/2318 Esas sayılı menfi tesbit ve istirdat davasında; 973,00 YTL için menfi tespit ve istirdat isteminde bulunmuş, mahkemece 05.04.2007 gününde 602,70 YTL için kabul kararı verilmiştir. 14.7.2004 günlü ve 5219 sayılı yasa ile HUMK nun 427/2 maddesindeki temyiz ile ilgili parasal sınır 1.000.000.000 TL, 5236 sayılı yasanın 19. maddesi uyarınca 1.1.2007 tarihinden itibaren 1.170.000.000 TL.ye çıkarılmıştır....
Yasanın bu maddesi ile menfi tespit davası kendiliğinden istirdat davasına dönüşeceği gibi,davacı da bu hususta ayrıca talepte bulunmuştur.Bu nedenle mahkemece sözkonusu takip nedeniyle davacının ne miktar ödeme yaptığı fazla ödeme yapıp yapmadığı belirlenerek, fazladan ödeme yapılmışsa yapılan bu ödemenin istirdatına karar verilmesi gerekirken, aksine düşüncelerle yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. 3-Davacı alacağının avans faizi ile ödetilmesini istemiştir. Davalı tacir olduğuna göre, davacının bu istemi yerindedir. Mahkemenin davacının bu istemini gözardı ederek yasal faize hükmetmiş olması da usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir. SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm temyiz itirazlarının reddine, ikinci ve üçüncü bent uyarınca temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, 8.134.80 TL kalan harcın davalıdan alınmasına, 10.4.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırşa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz. Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını istiyebilir. Menfi tesbit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. Davacı istirdat davasında yalnız paranın verilmesi lazımgelmediğini ispata mecburdur."...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 04/02/2021 NUMARASI: 2018/849 (E) - 2021/136 (K) DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo senedinden kaynaklanan) KARAR TARİHİ: 20/04/2021 Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemiz heyetince yapılan müzakere sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Dava ve uyuşmazlık, kambiyo senedinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir.Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk ve Ceza Daireleri arasında yapılan iş bölümüne ilişkin 25/06/2020 gün ve 2020/564-586 sayılı kararı gereğince, İİK'nın 72. maddesine dayanan ticari dava niteliğindeki menfi tespit ve istirdat davaları sonunda verilen hüküm ve kararların istinaf incelemesinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. ve 44. Hukuk Dairelerine ait bulunduğu anlaşılmakla, dava dosyasının görevli daireye gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
