ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 10/09/2020 NUMARASI : 2014/976 Esas - 2020/390 Karar DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)-İstirdat DAVA TARİHİ: 25/09/2013 DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)-İstirdat DAVA TARİHİ: 10/04/2014 DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)|İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) İSTİNAF KARAR TARİHİ: 20/04/2021 İstinafa konu uyuşmazlığın, İİK'nın 235. Maddesi uyarınca kayıt kabul davasına ilişkin olduğu; Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri ve Ceza Daireleri arasındaki iş bölümüne ilişkin; 02/09/2020 tarihli ve 36826 sayılı kararına göre; "2004 sayılı İİK'nın 235. maddesi uyarınca iflas tasfiyesinde düzenlenen sıra cetveline yönelik şikâyet ve davalar (kayıt kabul, kayıt terkini davaları ile sıraya yönelik şikâyetler) sonunda verilen hüküm ve kararlar" ile ilgili istinaf incelemesi İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17.-45....
Dava, menfi tespit ve istirdat davasıdır. Menfi tespit ve istirdat davaları İcra ve İflas Kanunu’nunn 72. maddesinde düzenlemiştir. Menfi tespit davası borçlu olmayan kişinin borçlu olmadığının tespitine ilişkindir. İstirdat davası ise; kişi borçlu olmadığı halde ödeme yapmış ise bu ödemenin geri alınmasını sağlayan dava türüdür. Menfi tespit ve istirdat davalarında yetkili mahkeme, alacaklının yerleşim yeri ya da açılmış bir icra takibi varsa icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesidir. Menfi tespit davası için yasada herhangi bir hak düşürücü ya da zamanaşımı süresi öngörülmemiştir. Ancak borçlunun borçlu olmadığı hukuki sebebe göre zamanaşımı süresi söz konusu olabilir. İstirdat davasının ise, borçlu olunmayan paranın icra dairesine tamamen ödendiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılması gerekir....
İİK'nun 72/5 maddesine göre menfi tespit davası davacı borçlu lehine hükme bağlanırsa, derhal takip durur. Somut olayda da borçlular tarafından açılan menfi tespit davası lehlerine hükme bağlandığından, haklarındaki takip derhal durmuştur. Bu sebeple hükmün verildiği 27/05/2021 tarihi itibariyle haklarındaki takip durduğundan artık takip işlemlerine devam edilemez....
tespit kararı beklenmeksizin hukuka aykırı tesis edilen kararla icra dairesince istirdat davası açılmaksızın paranın iadesi için işlem başlatıldığını, ödenen alacak miktarının iadesi için istirdat davası sonucu beklenmeksizin müvekkiline ilamsız takip başlatıldığını, takibe ve borç miktarına süresi içerisinde itiraz ettikleri halde takibin devam ettiğini, müvekkili aleyhine yapılan takipte 6100 sayılı HMK'nın 165. maddesine göre bekletici mesele yapılarak menfi tespit davasının kesinleşmesinden sonra varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, icra müdürlüğünce itiraza rağmen hüküm kurulduğunu ve bu hükümle hukuka aykırı şekilde menfi tespit ve istirdat taleplerine dair yargılama sonuçlanmadan istirdat davası açılmaksızın paranın iadesinin talep edildiğini belirterek icra memurluğunca verilen kararın iptaline, müvekkili hakkında paranın iadesi için yapılan işlemin iptal edilerek durdurulmasına ve mahkemece verilen %40 oranındaki tazminatın yasal faizleriyle tahsil edilerek müvekkiline...
Asliye Ticaret Mahkemesi'nce ise, Kadirli Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından davanın kambiyo senedinin iptali davası olarak nitelendirilerek kesin yetki nedeniyle yetkisizlik kararı verilerek dosya gönderilmiş ise de davacının menfi tespit talebi ile birlikte kambiyo senedinin iptalini talep ettiği, davacının senet iptali talebinin menfi tespit davası ile sıkı sıkıya bağlı olduğu ve menfi tespit davasının bir sonucu olduğu bu nedenle davacının senet iptaline yönelik talebinin menfi tespit talebinden tefrik edilerek kesin yetki kuralı nedeniyle yetkisizlik kararı verilmesinin mümkün olmadığı, kaldı ki usulüne uygun bir yetki itirazı da bulunmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Menfi tespit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının ikametgâhı mahkemesinde de açılabilir. Bu madde hükmüne göre menfi tespit ve istirdat davaları ile ilgili yetki düzenlemesi kamu düzenine ilişkin değildir....
Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/993 E.sayılı dosyası ile aynı faturalar için menfi davası açmış isede, menfi tespit davasının 30.000,00 TL'lik kısmının dava ilk açıldığı andan itibaren 2004 sayılı İİK m. 72'ye göre istirdat davasına dönüştü,bu davada ise davacının davalıya 24.12.2020 tarihinde yaptığı 30.000,00 TL'nin istirdatına ilişkin olup davacı aynı talebini ikinci kez mahkememiz dosyasından fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşulu ile 500,00 TL olarak talep ettiği,aynı konuya ilişkin olarak açılmış bir menfi tespit ve istidat davası varken tekrar istirdat davası açılamayacağı gerekçesiyle; "Davalının derdestlik itirazının kabulü ile, davanın 6100 sayılı HMK madde 114/1-ı ve 115'e göre usulden reddine" karar vermiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki birleşen menfi tespit-istirdat, ipoteğin kaldırılması, menfi tespit -alacak davasının usule ilişkin bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davada davalı ... (UK) Limited hakkında açılan menfi tespit davası konusuz kaldığından karar tesisine yer olmadığına, istirdat davasının kısmen kabulüne kısmen reddine, ipoteğin devri ve fekki istemi konusuz kaldığından karar tesisine yer olmadığına, birleşen davada birleşen davalı ...Gıda San. ve Tic. A.Ş. İflas idaresi aleyhine açılan menfi tespit ve istirdat davasının reddine, birleşen davalı ...Gıda San. ve Tic. A.Ş. aleyhine açılan ipoteğin fekki davası ile müdahil ...'ın ipoteğin fekki davasının kabulüne, birleşen davada davacı ...Gıda San. ve Tic. A.Ş.'nin davalılar ... Gıda Üretim San. ve Tic. A.Ş. ile ... ... aleyhine açılan alacak davasının reddine, birleşen davalı ......
Asliye Ticaret Mahkemesi nezinde ... esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açıldığını, huzurdaki istirdat davası ile mezkûr menfi tespit davasının konuları aynı borç ve biri hakkında verilecek karar diğerini de etkileyecek olmakla, her iki dava arasında maddi ve hukuki irtibat mevcuttur ve huzurdaki itirazın iptali davasının, daha önce açılan mezkûr menfi tespit davası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Uyap sistemi üzerinden celbedilen İzmir ... Asliye Ticaret Mahkemesinin ... esas sayılı dosyasına ait tüm evrakların incelenmesinde, davacısının ... Gıda Dağıtım ve Pazarlama A.Ş....
Mahkemece; davacının menfi tespit isteminin kabulü ile, davalıya 36.927,20 TL borçlu olmadığının ve kaçak elektrik kullanmadığının tespitine, istirdat talebinin kabulü ile 8.117,29 TL'nin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm; davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Temyiz incelemesini yapan Yargıtay 7....
Maddesi uyarınca açılan mefi tespit istemine ilişkindir. Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılır. Menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) nedeniyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (m.72/6); yani menfi tespit davası (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder (Kuru, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku, Ankara, 2017, s. 146)....
