Menfi tespit davasında arabulucuya başvurunun zorunlu olup olmamasının incelenmesinde; öncelikle menfi tespit davasıyla ilgili genel bir açıklama yapılmasına ve ilgili yasa düzenlemelerin irdelenmesinde yarar vardır. Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. Menfi tespit davası 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitidir. Başka bir deyişle hukuki bir yarar bulunması koşuluyla sonuçta alacak-borç ilişkisi doğuracak bir durumun olmadığının tespiti amaçlanır....
Bey'in "Sipariş Tamamlama Formunda 894 kodu iptali yazdığını ve donanımda var olarak yazan 64 renkli ambiyans aydınlatmasına ek olarak 894 kodlu aktif ambiyans aydınlatmasınında olması gerektiğini bu durumu kendisininde fark etmediğini arkadaşlarının söylediğini" beyan etmiş olduğunu, müvekkilinin araba uzmanı olmadığı gibi teknik mühendis de olmadığını, bu sebeple Sipariş Tamamlama Formunda 894 İptal şeklinde yazan kodun ne olduğunu bilme imkanının bulunmadığını, kötü niyetli davranılmış olduğunu, bu durumun sözleşme başında müvekkile bildirilmediğini 894 kodunun ne olduğu sipariş tamamlama formunda yazmadığını, müvekkilinin ayıplı hizmet almasına karşı uzlaşma sağlamak için davalı şirketlere "894 paketini aktif edelim 5.600,00 TL yi ödemeyi kabul ediyorum" dediğini, buna rağmen satış temsilcisinin "Bu paketi eklemek için tadilat yapılması gerekmekte bu da 200.000 ile 300.000TL arası masraf çıkar" demiş olduğunu, o halde iptal edilen özellik 5.600 TL olurken geri eklenmesinin 300.000,00...
tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. K A R A R Dava, tasarruf teşvik ve nema alacağının tahsiline yönelik icra takibi sonrasında açılan menfi tespit ve takibin iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle HMK'nın 115. maddesi gereğince dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiştir. İİK'nun 72.maddesine göre "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir." İcra takibinden önce veya sonra açılan menfi tesbit davasında görevli mahkeme HMK'nın göreve ilişkin hükümlerine göre belirlenir. Uyuşmazlık İş Hukukundan kaynaklanmakta ise menfi tespit isteminin de yine İş Mahkemesinde görülmesi gerekir. Öte yandan 2577 sayılı İYUK'un 2.maddesine göre gerçek kişiler aleyhine idari yargıda idari dava açılması da mümkün değildir....
tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. K A R A R Dava, tasarruf teşvik ve nema alacağının tahsiline yönelik icra takibi sonrasında açılan menfi tespit ve takibin iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle HMK'nın 115. maddesi gereğince dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiştir. İİK'nun 72.maddesine göre "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir." İcra takibinden önce veya sonra açılan menfi tesbit davasında görevli mahkeme HMK'nın göreve ilişkin hükümlerine göre belirlenir. Uyuşmazlık İş Hukukundan kaynaklanmakta ise menfi tespit isteminin de yine İş Mahkemesinde görülmesi gerekir. Öte yandan 2577 sayılı İYUK'un 2.maddesine göre gerçek kişiler aleyhine idari yargıda idari dava açılması da mümkün değildir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/02/2015 NUMARASI : 2014/20-2015/186 -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava tarafların tacir ve ticari işletme ile ilgili olmadığı İİK.' nun 89.maddesinden kaynaklanan menfi tesbit istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 19.01.2015 tarih ve 8 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 22.01.2015 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 02.02.2015 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 4.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 11.4.2015 tarihinde yürürlüğe giren, Yargıtay Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 6644 sayılı Kanun gereğince dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE,22.6.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 15/05/2024 KARAR TARİHİ : 07/06/2024 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 25/06/2024 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin ofisinden kiracısı ... Tanıtım Organizasyon A.Ş tarafından çalınan çeklerin, şirket yetkilisi Kübra Türk'ün imzası taklit edilerek piayasa sürüldüğünü, bu olaya ilişkin ... Batı Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulduğunu, 2023/34875 E. numaralı soruşturma dosya numarası ile soruşturmanın devam ettiğini, söz konusu çeklerden olan Türkiye Ziraat Bankası A.Ş Fatih/Sincan/......
Şti hakkında başlatılan kambiyo senedinden kaynaklı icra takibinde, davacıya gönderilen haciz ihbarnamelerine karşı menfi tespit talebine yönelik olduğu, icra takibine konu çekin keşide tarihi itibarıyla davacının, dava dışı şirkette ortaklığının bulunduğu döneme ait olduğu iddiasının gündeme getirildiği, 6102 Sayılı TTK 4 ve 5 maddesi uyarınca bu kanunda düzenlenen işlerden kaynaklanan hukuk davalarının ticari dava niteliğinde olduğunun kabulunun gerektiği, ticari dava niteliğindeki uyuşmazlığın Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği kanaati ile mahkememize gönderilmiştir. 6100 Sayılı HMK'nun 1. Maddesinde; görevin kamu düzenine ilişkin olduğu düzenlenmiş olup, aynı yasanın 114/1-c maddesinde; görevin dava şartı olduğu belirtilerek, görevli olup olmadığını davanın her aşamasında mahkemenin kendiliğinden araştıracağı hükmüne yer verilmiştir. Dava; dava İcra ve İflas Kanunu'nun 89. Maddesinden kaynaklanan bir menfi tespit davasıdır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) talebine ilişkindir. 7155 Sayılı Kanun ile 6102 TTK.'nın 5. maddesinden sonra gelmek üzere eklenen 5/a maddesi uyarınca bu kanunun 4. maddesinde belirtilen ticari davalardan konusu bir miktar paranın alacak ve tazminatları hakkında dava açılmadan önce arabuluculağa başvurmuş olması dava şartıdır.Belirtilen kanunun 23. Maddesi ile 6325 Sayılı Kanunun eklenen 18a/2. Madde de ise arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması durumunda bir işlem yapılmaksızın usulden reddine karar verilir düzenlemesi bulunmaktadır. 6102 sayılı kanunun 5/a maddesinin birinci fıkrasında yer alan paranın ödenmesi amaçlı ve tazminat talebi hakkında ibaresi para olan olarak tazminat, itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davaları şeklinde değiştirilmiştir....
İİKnun 96 ve onu izleyen maddeleri uyarınca açılacak hacizden doğan istihkak davasının dinlenebilmesi için geçerli bir alacağa dayalı olarak borçlu hakkında yapılan haczin hukuken geçerli olması gerekir. Somut olayda borçlunun açtığı menfi tesbit davası sonucunda verilen hüküm kesinleştiğinden borçlu sıfatı kalmayan Gimsan Gediz İplik Mensucat San. A.Ş. hakkında yapılan İcra takibi geçerliliğini kaybetmiş ve haciz kendiliğinden kalkmıştır. Ne varki; Dairemizin 8.2.2007 tarihli bozma kararında haczin kendiliğinden kalktığı hususunun maddi hata sonucu yazılmadığı görülmektedir. O halde davalı alacaklının bu yönü amaçlayan karar düzeltme talebi kabul edilmeli Dairemizin 8.2.2007 tarihli bozma kararının gerekçesine bu husus ilave edilmelidir. SONUÇ.Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı alacaklının karar düzeltme telebinin kabulüyle Dairemizin 8.2.2007 tarihli 2006/19121 Esas, 2007/1627 karar nolu bozma kararının gerekçe bölümünün 10....
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16 ve 44 Hukuk Dairesisinin görevi ise "Deniz Hukuku, Kooperatifler Hukuku, Taşıma Hukuku ve Sigorta Hukuku uygulamasından ve istisna sözleşmelerinden doğan davalar hariç olmak üzere; a) İİK'nın 67. maddesine göre açılan ticari dava niteliğindeki itirazın iptali davaları sonunda verilen hüküm ve kararlar, b) İİK'nın 69. maddesinden kaynaklanan borçtan kurtulma davaları sonunda verilen hüküm ve kararlar, c) İİK'nın 72. maddesine dayanan ticari dava niteliğindeki menfi tespit ve istirdat davaları sonunda verilen hüküm ve kararlar"dır. Dolayısıyla istinaf konusu yapılan ilk derece mahkemesi kararının incelenmesinde Dairemiz görevli değildir.Açıklanan nedenlerle, Dairemizin iş bölümü yönünden görevsizliğine, dosyanın görevli ve iş bölümü bakımından yetkili İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16 ve 44 Hukuk Dairesi'ne gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir....
