ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2022/743 DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) KARAR : İstanbul Anadolu 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/743 Esas, null/null karar sayılı kararı dosyasında verilen karar istinaf incelemesi için dairemize tevzi edilmekle Dairemiz yukarıda belirtilen esas sırasına kaydı yapıldı. Dosya incelendi. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; menfi tespit ile birlikte, davalı/alacaklı tarafından başlatılan İstanbul Anadolu 20. İcra Dairesi'nin 2021/16408 esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinin kesinleşmiş olması nedeniyle müvekkilinin menkul ve gayrimenkullerinin üzerine hacizler eklenmesi nedeniyle İİK 72 gereğince ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. İstanbul Anadolu 10....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/677 Esas KARAR NO : 2022/402 DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 15/11/2021 KARAR TARİHİ : 26/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilin, ... Sanayi Sitesinde bulunan ...Ltd....
GEREKÇE: Dava; üçüncü kişinin açtığı İİK 89/3.maddesine dayalı menfi tespit davasıdır. Davacı, birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerinin usulüne uygun tebliğ edilmediğini, bu nedenle bu ihbarnamelere itiraz edilemediğini, takip borçlusuna ve takip alacaklısına borcunun olmadığını ileri sürerek menfi tespit isteminde bulunmuş; davalı ise davanın reddini istemiştir. İlk derece mahkemesi tarafından, "...davanın İİK. 89/3. maddesi gereği üçüncü kişi tarafından açılan menfi tespit davası olduğu, İİK'nun 89. maddesi uyarınca açılacak menfi tespit davalarının 3.haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede açılması gerektiği, 89/3 haciz ihbarnamesinin davacıya 20.08.2020 tarihinde tebliğ edildiği, davanın ise 15 günlük süre dolduktan sonra 11/03/2021tarihinde açıldığı, yasada öngörülen işbu sürenin hak düşürücü süre olduğu, davacının ıslaha yönelik talebine itibar edilmediğinden, davanın hak düşürücü süre yönünden usulden reddine" karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 12/11/2015 NUMARASI : 2014/1577-2015/713 Taraflar arasındaki dava, İİK 72. maddesi gereğince bonodan kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın işbölümü yönünden bir karar verilmek üzere Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE, 06.04.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İşbu düzenlemeler ile getirilen menfi tespit davası açma hakkı, özel bir düzenleme olup kanunda belirtilen süre içinde kendisine tanınan itirazları öne sürmeyen üçüncü şahsın borçlu olduğu kesinleşmektedir. Üçüncü haciz ihbarnamesine karşı açılacak menfi tespit davasına tanınan 15 günlük süre, HAK DÜŞÜRÜCÜ nitelikte olduğundan, işbu sürenin geçirilmesinden sonra menfi tespit davasının açılmasının hiçbir hukuki değeri bulunmamaktadır. aksi takdirde haciz ihbarnamelerine karşı menfi tespit davası açma hakkını kaybeden davacının açtığı dava, usulden reddedilecektir. İşbu nedenle her ne kadar davacı tarafından icra dosya borçlusu ...’nın borcundan kurtulduğu ifade edilmişse de, İİK madde 89 ile dosyaya dahil edilen üçüncü şahsın menfi tespit davası açma hakkı bulunmamaktadır....
. - DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) İSTİNAF KARAR TARİHİ: 14/09/2023 Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Tarafların İddia ve Savunmaları: Davacı vekili ihtiyati tedbir talepli dava dilekçesinde özetle; Davanın her ne kadar icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olarak görülse de dava konusu nama yazılı çeklere dair takip tarihinden önce Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesinde Menfi tespit davası açılmış olması ve huzurdaki dava ile anılan dava arasında hukuki ve fiili irtibat bulunmuş olması davaların birleştirilmesinin kuvvetle muhtemel olması, Ankara 13....
GEREKÇE: Dava İİK 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit ve istirdat davasına ilişkindir. İİK 72/3.maddesi "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak,... göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Somut olayda icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında; İİK 72/3 maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında teminatlı veya teminatsız takibin durdurulmasına karar verilemez. İlk derece mahkemesi İİK 72/2 madde uyarınca değerlendirme yapılmışsa da bu hata/eksiklik sonuca etkili görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle ; icra takibinin durdurulması yasal engel nedeniyle mümkün olmadığından davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, İİK 89 uyarınca açılan menfi tespit davasıdır. Mahkememizin 03/12/2021 tarihli celsesinde davalı vekilinin mazeret dilekçesi sunduğu, davacı vekilinin ise gelmediği ve mazerette bildirmediği anlaşılmakla HMK' nun 150. maddesi gereğince davanın yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir....
Davalı vekili; itirazsız kesinleşen haciz ihbarnamelerinin akabinde İİK’nın 89. maddesinde öngörülen süreden sonra genel mahkemelerde borçlu olunmadığı yönünde menfi tespit davasının açılmasının hukuken mümkün olmadığını, 3. şahıs durumundaki davacının ancak borçluya dava açarak sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre ödemek zorunda kaldığı paranın iadesini isteyebileceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece toplanan deliller ve dosya kapsamına göre; her ne kadar davacı vekilince açılan davanın İİK.'nın 72. maddesinden kaynaklanan menfi tespit davası olduğu ileri sürülmüş ise de; davacı şirket ile davalı arasında bir ticari ilişki olmadığı gibi böyle bir iddianın da ileri sürülmediği, menfi tespit davasının davacı tarafından ... 1. İcra Müdürlüğü'nün 2008/2386 esas sayılı takip dosyasından gönderilen haciz ihbarnamelerine karşı açıldığı, dolayısıyla dosyadaki uyuşmazlığın İİK.'...
Yukarıda anılan ilke ve esaslar çerçevesinde somut olayın değerlendirilmesinde; eldeki uyuşmazlık kambiyo senedine dayalı olarak takipten önce açılan menfi tespit davası olup uyuşmazlığın 2004 sayılı İİK m. 72 hükmü kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Zira 2004 sayılı İİK m. 72 hükmü, 6100 sayılı HMK m. 209 hükmüne nazaran özel düzenleme niteliğindedir. 2004 sayılı İİK m. 72/2-3 hükümleri kapsamında menfi tespit istemi istemiyle dava açan borçlunun sadece ihtiyati tedbir isteminde bulunması ve teminat yatırması yeterli değildir. Zira geçici hukuki korumalar hakkında genel nitelikteki 6100 sayılı HMK m. 390(3) hükmündeki yaklaşık ispat olgusunun 2004 sayılı İİK m. 72 kapsamında hükmedilecek tedbirler bakımından da aranması gerekir....
