Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 03/12/2021 ara karar tarihli ve 2021/721 esas sayılı ara kararının KALDIRILMASINA, HMK'nın 353. maddesi gereğince YENİDEN HÜKÜM KURULMASINA, a-İhtiyati tedbir isteyenler (davacılar) vekilinin takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebinin davalı ... yönünden yaklaşık ispat sağlanamadığından REDDİNE, b)İhtiyati tedbir isteyenler (davacılar) vekilinin takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebinin davalı ......
E sayılı dosyasından yapılacak 14/07/2023 tarihli satış işleminin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 23/06/2023 (Ara Karar Tarihi) tarih 2023/410 Esas (Derdest Dava Dosyası) sayılı kararında; "Talep; icra takibinden sonra açılmış olan menfi tespit niteliğinde olup; menfi tespit davasında borçlunun talep edebileceği ihtiyati tedbirler İİK.’nun 72/2 ve 72/3 maddelerinde düzenlenmiştir. Olaya uygulanması gereken İİK.nın 72.maddesi; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
İcra İflas Kanununun Menfi Tespit ve İstirdat Davaları başlıklı 72.maddesinde ise "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir..." hükmü ile ihtiyati tedbirin özel bir türü düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta, davacı menfi tespit ve ihtiyati tedbir istemli işbu davasını icra takip tarihinden sonra ikame etmiştir....
İcra İflas Kanununun Menfi Tespit ve İstirdat Davaları başlıklı 72.maddesinde ise "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir..." hükmü ile ihtiyati tedbirin özel bir türü düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta, davacı menfi tespit ve ihtiyati tedbir istemli işbu davasını icra takip tarihinden sonra ikame etmiştir....
ödeme yasağı konulu ihtiyati tedbir konulmasını talep etmiştir....
İSTİNAF EDİLEN ARA KARARI ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan değerlendirme sonucunda; ihtiyati tedbir kararının İİK'nın 72/3. maddesi gereğince takip hukukuna ilişkin bir tedbir kararı olduğundan ve takip talebinden sonra açılan menfi tespit davalarında mahkemece uygun görülecek bir teminat karşılığında icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesinde herhangi bir yasal engel bulunmadığından davalının ihtiyati tedbire yönelik itirazlarının reddine karar verilmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; menfi tespit davasında verilen ihtiyati tedbir talebine itirazın reddine ilişkin ara kararının kaldırılması istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi; Kamu düzenini ilgilendiren konularda resen, diğer yönlerden HMK'nın 355.maddesi gereğince istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır....
İSTİNAF EDİLEN ARA KARARI ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan değerlendirme sonucunda; ihtiyati tedbir kararının İİK'nın 72/3. maddesi gereğince takip hukukuna ilişkin bir tedbir kararı olduğundan ve takip talebinden sonra açılan menfi tespit davalarında mahkemece uygun görülecek bir teminat karşılığında icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesinde herhangi bir yasal engel bulunmadığından davalının ihtiyati tedbire yönelik itirazlarının reddine karar verilmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; menfi tespit davasında verilen ihtiyati tedbir talebine itirazın reddine ilişkin ara kararının kaldırılması istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi; Kamu düzenini ilgilendiren konularda resen, diğer yönlerden HMK'nın 355.maddesi gereğince istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılmıştır....
Somut olayda elektriğin kesilmemesi ile ilgili ihtiyati tedbir yönünden yaklaşık ispat koşulu gerçekleşmiştir. 2- Takibin durdurulması yönünden; İİK'nun Menfi tesbit ve istirdat davaları başlıklı 72.maddesinde:"Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurul- masına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmüne yer verilmiştir....
İhtiyati tedbir talebinin kabulüne itiraz eden davalı borçlunun istinaf sebepleri doğrultusunda dosya içerisindeki bilgi ve belgeler, mahkeme kararının gerekçesi dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesi ile yapılan inceleme sonunda; İstinaf isteminde bulunan davalı borçlunun itirazları; HMK'nın 209.maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan senedin sahte olarak oluşturulduğu iddiasına dayalı menfi tespit davasında tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilip verilemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Bu konudaki düzenlemeler dikkate alındığında; İcra İflas Kanunu'nun 72/3.maddesinde;“İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir.”...
Yani olumsuz tespit davasının açılmasından sonra alacaklı aynı alacak için takip talebine bulunarak cebri icraya başlarsa, borçlunun daha önce açmış olduğu menfi tespit davası başlamış olan icra takibini kendiliğinden durdurmaz. Ancak olumsuz tespit davasına bakan mahkeme alacağın %15'inden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat karşılığında icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. Buradaki ihtiyati tedbir kararı güvence gösterilmesi halinde otomatik olarak verilecek değildir. UYAR, İcra ve İflas Kanunu Şerhi El Kitabı, 1.cilt, 1.baskı, s.898. Menfi tespit davasına bakan mahkeme her halde ihtiyati tedbir kararı vermek zorunda değildir. Mahkeme, borçlunun takipten önce açmış olduğu menfi tespit davasının ciddi olduğu kanısına varır ise borçlunun göstereceği teminat karşılığında icra takibinin durdurulması hakkıda ihtiyati tedbir kararı verebilir....
