Yine itirazın iptali davasının 1 yıllık hak düşürücü sürede açıldığı sabit olup itirazın iptali davasının asıl alacak yönünden kısmen kabulü yoluna gidilirken menfi tespit davasında icra takibi itiraz üzerine durduğundan davacısı ... yönünden hukuki yarar olmadığından menfi tespit davasının reddi yoluna gidilmiştir. İtirazın iptali davasında ...'ın itirazları haksız ve alacak likit olduğundan %20 icra inkar tazminatına hükmedilirken, menfi tespit davasında ...ın kötü niyeti olmadığı anlaşıldığından ayrıca ikinci bir tazminata hükmedilmemiştir. HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere; BİRLEŞEN ...17. AHM ...ESAS SAYILI DAVA 1-Birleşen ...17. Asliye Hukuk Mahkemesi ile açılan davacısı ...'nun davalısı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyuşmazlık, tarımsal kredi sözleşmesinden kaynaklanan itirazın iptaline ilişkin olup, Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nce davanın menfi tespit veya itirazın iptali şeklinde açılmadığı gerekçesiyle dosya Dairemize gönderilmiş ise de, davacı taraf 08.02.2012 tarihli duruşmada imzalı beyanı ile davalarının itirazın iptali davası olduğunu belirttiği gibi, mahkemece de dava itirazın iptali olarak vasıflandırılıp, bu şekilde de hüküm kurulmuş olmakla, dosyanın temyiz inceleme görevi Dairemize ait olmayıp, Yargıtay 19. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Somut uyuşmazlıkta ya da Yargıtay 19. Hukuk Daireleri'nce görevsizlik kararı verildiğinden dosyanın Başkanlar Kurulu'na sunulmak üzere Yargıtay Birinci Başkanlığı'na gönderilmesine karar verilmiştir....
Alacaklı itirazı gidermediği sürece borçlunun üzerine gidemeyeceğinden itirazın giderilmesi için sadece itirazın iptali davası yoluna başvurabileceğinden, bu yola başvurması halinde borçlu savunma sebeplerini ileri sürebileceğinden bu aşamada menfi tespit davası açmakta korunmaya değer hukuki yararının bulunduğu kabul edilemez. Kaldı ki, alacaklı banka dava dilekçesi tebliğ edilmeden takipten feragat ettiğine ilişkin bir dilekçe sunmuştur. Açıklanan nedenlerle menfi tespit davasının hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddi gerekir. Kararın bu gerekçeyle bozulması gerektiğinden sayın çoğunluğun (1) nolu benddeki temyiz itirazlarının reddine ilişkin gerekçesine katılmıyorum....
Taraflar arasındaki itirazın iptali-birleşen menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı-birleşen davada davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı-birleşen davada davalı vekili, müvekkilinin davalıya ham madde satıp teslim ettiğini, bakiye borcun ödenmemesi üzerine yapılan icra takibine davalının haksız olarak itiraz ettiğini belirterek itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Mahkemece, iddia, savunma, uyulan bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre, davacının münhasıran taraflar arasında adi ortaklık ilişkisinin bulunduğunu tespit ettirmekte hukuki yararının bulunmadığı, itirazın iptali davasının genel hükümlere göre görülen bir dava olması sebebiyle borçlunun takibe itirazında bildirdiği itiraz sebepleriyle bağlı olmadan bütün savunma sebeplerini itirazın iptali davasında ileri sürebildiği, menfi tespit davasında ileri sürebileceği borçla ilgili iddiasını itirazın iptali davasında savunma sebebi yapabildiği, savunmayla ilgili tüm delillerini gösterebildiği, davacının kendisi aleyhine itirazın iptali davası açılmasından sonra, itirazın iptali davasına konu faturalardan kaynaklanan cari hesaptan dolayı borçlu olmadığının tespitini ve ödediği 100.000.- TL’nin istirdadını istediğinden, gerek menfi tespit ve gerekse istirdat talebi yönünden hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle davanın hukuki yarar yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir....
Hukuk Dairesi'nin 2017/3062 Esas 2019/1582 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere; yapılan bir icra takibine itiraz üzerine, alacaklı tarafından “itirazın iptali” davası açılması durumunda, menfi tespit davasında ileri sürülebilecek iddialar,itirazın iptali davasında savunma sebebi olarak ileri sürülebileceğinden, bu durumda borçlunun ayrı bir menfi tespit davası açmakta hukuki yararı yoksa da, henüz alacaklı tarafından itirazın iptali davasının açılmamış olduğu durumda ise böyle bir imkan söz konusu olmadığından, borçlunun, itirazın iptali davasının açılmasını beklemeden menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğunun kabulü gerekir. Nitekim söz konusu bu halde, yapılan itiraz üzerine takip durmuşsa da, “ takibe itiraz” sadece takip hukuku ile ilgili bir sonuç olup, kesin hükmün sonuçlarını doğurmaz....
İcra Müdürlüğünün 2012/3808 esas sayılı takip dosyasına konu 15.784,00 TL bedelli fatura ile ilgili olarak borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talebine ilişkin menfi tespit davası açmış, davacı ise takip dosyasının yetkili icra dairesine gönderilmesi ve davalının borca itirazı üzerine yetkili ... 1.İcra Müdürlüğünün 2013/3576 esas sayılı takibine vaki itirazın iptali için iş bu davayı açmıştır. Davalı tarafından menfi tespit davası açılmış olması, icra takibine vaki itirazın iptali davası açılmasına engel teşkil etmediği gibi derdestlik de oluşturmaz. Davalı tarafından açılan menfi tespit davasının halen derdest olduğu anlaşıldığından bu durumda yukarıda belirtilen dava dosyasında verilecek karar, bu dava sonucunu etkileyeceğinden mahkemece ilgili dava dosyasının sonucu bekletici mesele yapılarak verilecek karara göre hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru değildir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "..Dava, "Menfi Tespit" davasıdır. Somut olayda ; öncelikle çözülmesi gereken sorun aynı zamanda dava şartı olup, re'sen değerlendirilmesi gereken hukuki yararın bulunup bulunmadığı sorunudur. Davalı taraf da ayrıca hukuki yarar itirazında bulunmuş, davacı taraf ise taraflar arasındaki alacak borç ilişkisinde netlik bulunmadığı için, Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'ndeki itirazın iptali ve çekişmeli alacak davalarından sonra bu menfi tespit davasını açtıklarını bildirmişlerdir. Yargıtay 19. HD’nin 16.06.2020 gün ve 2018/1702 E. 2020/1048 K. sayılı emsal içtihadına göre, "Menfi tespit davasının itirazın iptali davasından sonra açılmış olması nedeniyle davalının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Zira menfi tespit davasında ileri sürülebilecek hususlar itirazın iptali davasında da ileri sürülebilecektir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "..Dava, "Menfi Tespit" davasıdır. Somut olayda ; öncelikle çözülmesi gereken sorun aynı zamanda dava şartı olup, re'sen değerlendirilmesi gereken hukuki yararın bulunup bulunmadığı sorunudur. Davalı taraf da ayrıca hukuki yarar itirazında bulunmuş, davacı taraf ise taraflar arasındaki alacak borç ilişkisinde netlik bulunmadığı için, Konya ... Asliye Ticaret Mahkemesi'ndeki itirazın iptali ve çekişmeli alacak davalarından sonra bu menfi tespit davasını açtıklarını bildirmişlerdir. Yargıtay 19. HD’nin 16.06.2020 gün ve 2018/1702 E. 2020/1048 K. sayılı emsal içtihadına göre, "Menfi tespit davasının itirazın iptali davasından sonra açılmış olması nedeniyle davalının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Zira menfi tespit davasında ileri sürülebilecek hususlar itirazın iptali davasında da ileri sürülebilecektir....
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Huzurdaki menfi tespit davasının açılma tarihinin 18.04.2023 tarihi olduğunu, itirazın iptali davasının açılma tarihinin 19.05.2023 olduğunu, bu durumda taraflarından menfi tespit davası açmasından 1 ay sonra davalı itirazın iptali davasının açıldığını, Hukumuza göre Menfi Tespit Davasından sonra İtirazın İptali Davası açılması halinde, İtirazın İptali Davası Menfi Davası ile birleştirildiğini, eğer ''o andaki hukuki duruma göre'' davaların birleştirilmesi olanağı yoksa, bu durumda da Menfi Tespit Davasının bekletici mesele yapıldığını, Mahkemenin işbu dava ile yine aynı mahkemede açılan 2023/270 E sayılı İtirazın İptali Davasını birleştirmesi gerekirken bundan imtina ederek davanın reddine karar vermesinin hukuka aykırı olduğunu, Sivas 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14.06.2023 Tarih 2023/225 E - 2023/408 K....
