İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK'nun 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda; Dava, dava konusu bağımsız bölümün ayıplı olduğu iddiasına dayalı bedelde indirim istemine ilişkindir....
Maddesi gereğince seçim hakkını kullanarak öncelikle malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi bunun mümkün olmadığı durumda sözleşmeden dönme hakkını kullanarak ayıplı malın satış bedeli olan 80.481,50 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte iadesini dava ve talep etmiştir....
Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (2) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz. (3) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir....
Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.” şeklinde yapılan düzenlemeyle tüketiciye ayıplı mal nedeniyle tanınan seçimlik haklarından biriside ayıplı malın iadesi ve ödenen bedelin tahsilidir. Tüketici yasa ile kendisine tanınan dört seçimlik hakkından birini tercih etmekte özgürdür. Davacı eldeki davada ayıplı ürün bedelinin tahsilini istemekte olup, yasa gereği bu talepte bulunma hakkı vardır. Dava konusu ürün ayıplı olduğu içinde davacıya talebi doğrultusunda bedelin iadesi gerekir. Mahkemece, dava konusu ürünün davalıya iadesi koşulu ile ödenen bedelin malın davalılara iade tarihinden itibaren faiziyle tahsiline karar verilmesi gerekirken, davacının talep etmediği ücretsiz onarıma dair karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır. Bozmayı gerektirir....
Öte yandan; ayıp oranında bedelden indirim taleplerinde bu bedelin nasıl hesaplanacağı ise Yargıtay içtihatlarıyla kabul edilen ve uygulanan "nispi metod" olarak adlandırılan hesaplama yöntemiyle yani satış tarihi itibariyle satılanın, ayıpsız ve ayıplı değerleri arasındaki oranın, satış bedeline yansıma miktarı belirlenmelidir. Diğer bir ifadeyle tarafların kararlaştırdıkları satış bedeli gözetilmeksizin, satış tarihi itibariyle gerçek ayıpsız rayiç değeri ile ayıplı haldeki rayiç değeri ayrı ayrı belirlenerek, bu iki değerin birbirine bölünmesi suretiyle elde edilecek oran, satış bedeline uygulanmalıdır. ( Ödenecek indirilmiş ücret = ( Kararlaştırılan ücret x Ayıplı ücret) / Ayıpsız değer). Mahkemece kararda nispi metoda göre ayıp oranında bedelde indirim tutarı belirlendiği kabul edilmiş ise de rapordaki belirlenen tutarın yukarıda gösterilen hesaplamaya uygun olduğu kabul edilemez....
D.İş dosyasıyla delil tespiti yapıldığını, tespit dosyasında düzenlenen bilirkişi raporunda incelenen levhalardan 106 plakanın parlak yüzeylerinde dağınık halde ''kuşgözü kabarma''olarak tanımlanan yaklaşık 3 mm çaplarında yüzey deformasyonu tespit edildiğinin belirtildiğini, iskonto oranının ayıplı olarak satılan ürünlerde daha çok olacağının şüphesiz olduğunu, davalıya çekilen ihtarnamede ürünlerin iadesi talep edilmiş ise de davalı ürünlerde ne kadar iskonto yapılmasının gerektiğini, bu haliyle ayıplı olarak satılması durumunda piyasada ne kadara satılabileceği gibi hususlarda tespit raporu esas alınarak ayıp oranında bedelde indirim ve maddi zararlarının tazmin edilmesini talep ettiklerini, bu nedenlerle dava konu ayıplı mallarla ilgili olarak fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla bilirkişi raporundan sonra arttırılmak üzere ayıp oranında indirim bedeli olarak şimdilik 100,00 TL alacaklarının tespit tarihi itibariyle işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı şirketten...
Maddesi "İmalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı ve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına veya 10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren, ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur" şeklinde olup imalatçı ve üreticinin de ayıplı maldan müteselsilen sorumlu olduğunu düzenlenmiştir. Dava konusu olayda davalı TOKİ Başkanlığının üretici- imalatçı konumunda olması nedeniyle davacıya karşı sorumludur....
Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ne var ki, tüketici bu hakkını kullanırken objektif iyiniyet kuralları içerisinde hareket etmek zorundadır. 6502 sayılı Yasa 11/3. maddesinde “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.” düzenlemesi mevcuttur....
Davacı, sıfır km satın aldığı araçtaki üretimden kaynaklanan boya hatası nedeniyle sözleşmeden dönme ve bedeli iadesi istemi ile eldeki dava açmıştır. Satışa konu araç üzerinde yaptırılan hükme esas alınan bilirkişi raporu ile sağ arka kapısındaki boya kalınlığı nedeni ile aracın 2.000,00.-TL değer kaybına uğrayacağı mütalaa edilmiştir. Mahkemece, bu bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulmuş ise de; yalnızca lokal bir bölgede yer alan boya kalınlığının araç değişimini gerektirip gerekmediği husunda yanılgıya düşülmüştür. 6502 sayılı yasanın 11. maddesinde, malın ayıplı olması durumda tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiştir. Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Açıklandığı şekilde tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir....
Dosyanın teknik bilirkişisine tevdi ile teknik bilirkişinin araç üzerinde inceleme yapılmasına, karar verilmiş olup, bilirkişi mahkememize hitaben hazırlamış olduğu raporunda özetle: Dava konusu aracın-----adına tescilli---- olduğu;---tutarındaki faturası ile---- satıldığı; ----- satılırken direksiyon -----olması nedeniyle üretimden kaynaklı gizli ayıplı olduğu; direksiyon açı sensörünün orijinali ile değiştirilmesi ile ayıbın tamamen iyileştirilebilecek nitelikte olduğu; hali hazırda da davacı şirket tarafından tamir edilmiş ve normal çalışır durumda olduğunun beyan edildiği dikkate alındığında misli ile değiştirilmesine gerek olmadığı; ---- edilmesi için servise bıraktığının ve bir süre onarımı hızlandırmaya çalıştığının; sonradan talebini bedel iadesi yönünde değiştirdiğinin anlaşıldığı; işbu dava da ise otomobilin misli ile değiştirilmesinin talep edildiği; ------- olduğu; Ayıplı olması nedeniyle, --- indirim yapılmasının uygun olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.Bilirkişi raporlarının...
