Kooperatif aidat ödemelerinin bir kısmı mal ayrılığı, bir kısmı ise edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde yapılmıştır. Kısmen mal ayrılığı, kısmen de edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemlere karşılık gelen bu tür uzun vadeli aidat yada borç ödemelerinde; mal ayrılığının geçerli olduğu dönemde her bir eşin yaptığı ödeme(katkı), 4721 sayılı TMK.nun yürürlüğe girdiği 1.1.2002 tarihinden sonraki dönemde geçerli olan edinilmiş mallara katılma rejimine kişisel malı olarak girer (TMK.nun 220/2 m.). Eşlerin mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malları, mal rejiminin sona ermesi anındaki durumlarına göre değerlendirilir ve tasfiye anındaki değerleriyle hesaba katılırlar (TMK.nun 228/1, 235/1.m). Az yukarıda açıklandığı gibi mal rejiminin sona erdiği tarih itibarıyla, inşaat ve kooperatif ödemeleri tamamlanmadığından daha sonraki tarihte ferdileşmeyle tapuya tescil edilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince; davacının davasının kısmen kabulü ile; davaya konu Kayseri ili, Melikgazi ilçesi, Gesi Mahallesi, 169 Ada, 1 Parsel, B Blok, 13 nolu bağımsız bölümde mal rejiminin tasfiyesi suretiyle hesaplanan 278.791,21 TL katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davaya konu Kayseri ili, Talas ilçesi, 392 Ada, 5 parsel, 5. Kat, 13 nolu bağımsız bölümde mal rejiminin tasfiyesi suretiyle hesaplanan 324.583,33 TL katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davaya konu 34 XX 654 plakalı araçta mal rejiminin tasfiyesi suretiyle hesaplanan 135.000 TL katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, davacının değer artış payı alacağı talebinin reddine karar verilmiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, mal rejimi tasfiyesi davalarında yetki hususunu düzenleyen TMK 214/2 maddesinde açıkça belirtilen boşanma davasında karar veren mahkemenin bulunduğu yer mahkemesinin mal rejiminin tasfiyesi davasında yetkili olduğunu, TMK 214/2 hükmünün uygulanmasının gerektiğini, tarafların boşanmalarına ilişkin yabancı mahkeme kararının tanıma/tenfiz davasının Kayseri 9. Aile Mahkemesinin 2012/12 Esas ve 2022/548 karar sayılı ilamı ile karara çıktığını, karşı tarafın yetki itirazında bulunmadığını, boşanmanın görüldüğü Kayseri mahkemelerinin yetkili olduğunu, kararın müvekkili lehine kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava Mal Rejiminden Kaynaklanan Davalar (Katılma Alacağı) davasıdır. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı tarafça, kararın tamamı yönünden süresinde istinaf talebinde bulunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma alacağı ... ile ... aralarındaki katılma alacağı davasının reddine dair ... 14. Aile Mahkemesi'nden verilen 04.12.2012 gün ve 280/844 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili, dava dilekçesinde nitelikleri belirtilen 4 parça taşınmazın evlilik birliği içinde ve 01.01.2002 tarihinden sonra edinilerek davalı eş adına tescil edildiğini, mal rejiminin tasfiyesi ile fazla hakları saklı tutulmak suretiyle şimdilik 100.000 TL katılma alacağının dava tarihinden itibaren en yüksek faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma alacağı ... ile ... aralarındaki katılma alacağı davasının açılmamış sayılmasına dair .. Aile Mahkemesi'nden verilen 11.07.2013 gün ve 890/564 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Taraflar arasında mal rejiminin tasfiyesi isteğine ilişkin davanın yargılaması sonunda; Mahkemece, davacı vekilinin dava dilekçesini 6100 sayılı HMK'nun 119. maddesinde zikredilen hususları karşılar şekilde sunması için verilen süreye rağmen davacı tarafça eksikliklerin giderilmediği ve ayrıca davacı ve davalı arasındaki boşanma davasınında retle sonuçlanmış olduğu gerekçeleri ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Hüküm, süresi içerisinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Eldeki dava, 4721 sayılı TMK'nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden sonra 19.10.2012 tarihinde açılmıştır....
Tasfiyeye konu aracın ve taşınmazın, bedellerinin tamamının ya da bir kısmının kredi ile karşılanması durumunda, kredi veren kuruluşa yapılan geri ödemelerin isabet ettiği dönemden, miktarından ve taksit sayısından hareketle mal rejiminin tasfiyesi sonucunda araç ve taşınmaz için eşlerin alacak miktarları ayrı ayrı belirlenir. 4721 Sayılı TMK'nin 202/1. maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde yapılan ödemelerde, eşler lehine değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacağı hakları doğabilecektir. Kredi borcu ödemelerinin bir kısmının mal rejiminin devamı süresince, bir kısmının da daha sonraki tarihlerde yapılmasında, mal rejiminin geçerli olduğu dönemin sonrasına sarkan ödemeler, dava konusu malların borcu kabul edilerek tasfiye gerçekleştirilir....
Mal rejimi ......... davasının açıldığı tarih itibarıyla sona ermiştir (TMK mad.225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden, evlilik tarihinden 4721 Sayılı TMK'nin yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (743 Sayılı TKM mad.170), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar ise, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 Sayılı Yasa mad.10, TMK mad.202/1). Tasfiyeye konu 223 ada 187 parseldeki 6 nolu bağımsız bölüm, eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 11.11.2005 tarihinde satın alınarak, davalı eş adına tescil edilmiştir. Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır (TMK mad.179). Mahkemece hükme esas alınan 01.02.2015 tarihli hesap bilirkişi raporundan hareketle 2.764,28-TL değer artış payı alacağı ve 13.994,59-TL artık değere katılma alacağı olmak üzere toplam 16.758,87-TL alacağa hükmedilmişse de, bu karara katılma olanağı bulunmamaktadır....
Mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarih itibarıyla sona ermiştir (TMK m. 225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 sayılı yasanın m. 10, TMK m. 202). Tasfiyeye konu 306 ada 8 parsel 2 nolu bağımsız bölüm, eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 05.05.2010 tarihinde satın alınarak davalı eş adına tescil edilmiştir. Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır (TMK m. 179). Yukarda açıklanan yasal düzenleme ve ilkeler uyarınca yapılan incelemede; Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, dosya içeriğine, toplanan delillere, taraf beyanlarına göre; tasfiyeye konu 306 ada 8 parsel 2 nolu bağımsız bölümün evlilik birlliği içinde davalı eş adına ......
Trabzon Aile Mahkemesi ise, davacı ile davalılardan ...’un evliliklerinin devamı sırasında ve eşler arasındaki yasal mal rejiminin mal ayrılığı olduğu önceki yasa döneminde, davalı ... adına satın alınan taşınmaz üzerine yapılan ve davacının halen oturmakta olduğu bildirilen binanın mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitinin istenildiği, bu isteğin edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesi veya katkı payı alacağı olarak kabulünün olanaklı olmadığı gerekçesiyle, görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Somut olayda, davacının evlilik birliği içerisinde edinilen ve davalı adına kayıtlı olan taşınmaza yönelik “katkı payı alacağı” veya TMK’nun 227,231 ve 236. maddelerine dayalı bir isteği bulunmamaktadır. İstek aile hukukundan kaynaklanmayıp, sadece mülkiyetin tespitine yönelik olduğundan Aile Mahkemesinin görev alanı dışındadır. Bu durumda, uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir....
Öte yandan; tasfiyeye konu taşınmazın, bedelinin tamamının ya da bir kısmının kredi ile karşılanması durumunda, kredi veren kuruluşa yapılan geri ödemelerin isabet ettiği dönemden, miktarından ve taksit sayısından hareketle mal rejiminin tasfiyesi sonucunda eşlerin alacak miktarları belirlenir. 4721 sayılı TMK'nun 202/1.maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde yapılan ödemelerde, eşler lehine değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak hakları doğabilecektir. Kredi borcu ödemelerinin bir kısmının mal rejiminin devamı süresince, bir kısmının da daha sonraki tarihlerde yapılmasında, mal rejiminin geçerli olduğu dönemin sonrasına sarkan ödemeler, dava konusu taşınmazın borcu kabul edilerek tasfiye gerçekleştirilir. Taraflar 14/07/1992 tarihinde evlenmiş, 23.05.2014 tarihinde açılan boşanma davası sonucunda kararın kesinleşmesi ile tarafların 18/05/2020 tarihinde boşandıklarının nüfus kayıtlarına işlendiği görülmektedir....
