Davacı tarafından Mahkemeye sunulan ve hükme esasa alınan 23.04.2013 tarihli açıklama dilekçesinde her ne kadar davacı taraf taleplerinin değer artış payı olduğunu belirtmiş ise de aynı dilekçe devamında aracı tarafların birlikte aldıklarını, edinilmiş mal olduğunu, aracın satın alınmasında, bakımında, taksitlerinin, vergi ve harçlarının ödenmesinde davalı eşten daha fazla katkısının olduğunu belirterek satış tarihindeki rayiç bedelinin yarısını talep ettiklerini yinelemişlerdir. Dava dilekçesi ve açıklama dilekçesindeki talep, edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesi ile artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacak hakkı vardır....

Tasfiye konusu ... üyeliğinin davalı-karşı davacı erkek tarafından 30.10.2001 tarihinde dava dışı üçüncü şahıstan satın alarak devralındığı, 2003 yılında yapılan kura ile 7 nolu meskenin davalı-karşı davacının kooperatif hissesine isabet ettiği, kooperatife yapılan ödemelerin eşler arasında mal ayrılığı ve edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönem ile mal rejiminin sona erdiği boşanma dava tarihinden sonraki dönem devam ettiği sabittir. Kooperatif ödemelerinin bir kısmının mal ayrılığı bir kısmının da edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemlerde yapılmasında; mal ayrılığı dönemindeki ödemelere her bir eşin yaptığı katkı oranı, daha sonra geçerli olacak edinilmiş mallara katılma rejimine kişisel mal olarak geçeceği kabul edilmektedir....

Mal rejimi sona erdiğinde eşlerin ya da mirasçılarının tasfiye davası sonucunda katkı payı, değer artış payı ve artık değere katılma alacak hakları doğar. Kural olarak, eşlerden birine ait mal varlığında, diğer tarafın mülkiyet veya başka ayni hak talebi söz konusu olamaz. Mal rejiminin tasfiyesi isteğinde bulunan eşe ya da mirasçılarına tanınan hak ayni olmayıp, şahsi alacak hakkıdır (07.10.1953 gün 8/7 sayılı YİBK, 4721 sayılı TMK'nun 227/1, 231, 236/1 m). TMK'nun 239/1. fıkrasında; "katılma alacağı ve değer artış payı ayın veya para olarak ödenebilir…” denilmektedir. 226/3.madde de ise "Eşler karşılıklı borçları ile ilgili düzenleme yapabilirler" hükmüne yer verilmiştir. Anılan kanuni düzenlemelerden de anlaşılacağı gibi, borcun ayın olarak ödenmesi borçlu eşe tanınmış bir haktır....

Bu durumda gerektiğinde konunun uzmanı bilirkişi veya bilirkişilerden rapor alınarak kıdem tazminatının edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu döneme isabet eden bölümün yarısının da davacı-karşı davalı eşin artık değere katılma alacağı aktifine eklenmemiş olması da doğru olmamıştır. d) Miras bırakan eşin ölümü üzerine bireysel emeklilik fonunda bulunan paranın hangi mal grubundan sayılacağı, bireysel emeklilik için ödenen primlerin ait olduğu, mal grubuna göre belirlenir. Bireysel emeklilik fonunda biriken para; primler edinilmiş mal grubundan karşılanmışsa edinilmiş mal, kişisel mal grubundan karşılanmışsa da kişisel mal sayılacaktır. Primlerin hangi eş tarafından veya hangi mal grubundan ödendiğinin kanıtlanamaması durumunda ise, TMK'nun 222. Maddesinin 2 ve 3. Fıkraları gözönünde bulundurularak mal rejiminin tasfiyesi gerçekleştirilmelidir....

Aile Mahkemesi tarafından ise, TMK 214.maddesi gereğince mal rejiminin ölümle sona ermesi durumunda ölenin son yerleşim yeri mahkemesinin mal rejiminin tasfiyesi davalarında yetkili olması dosya kapsamında ölenin son yerleşim yerinin... olduğu gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir. TMK'nın 214. maddesi'nde “Eşler veya mirasçılar arasında bir mal rejiminin tasfiyesine ilişkin davalarda, aşağıdaki mahkemeler yetkilidir: 1. Mal rejiminin ölümle sona ermesi durumunda ölenin son yerleşim yeri mahkemesi, 2. Boşanmaya, evliliğin iptaline veya hâkim tarafından mal ayrılığına karar verilmesi durumunda, bu davalarda yetkili olan mahkeme, 3. Diğer durumlarda davalı eşin yerleşim yeri mahkemesi.” şeklinde düzenleme mevcuttur....

İddianın ileri sürülüş şekline ve davacı vekilinin 21.11.2013 tarihli celsedeki imzalı katılma alacağı olmadığına yönelik beyanına göre dava, katkı payı alacağı isteğine ilişkindir. Tasfiyeye konu taşınmazın kooperatif üyeliği yoluyla edinilmesi halinde, kooperatife yapılan ödemelerden ve bu ödemelerin isabet ettiği dönemlerden hareketle, mal rejiminin tasfiyesi ile eşlerin alacak miktarları belirlenir. Kooperatif ödemelerin 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin 170.maddesi gereğince mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden önceki dönemde tamamlanması durumunda eşler lehine katkı payı alacağı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 202/1. maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden sonraki dönemde tamamlanmasında ise değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak hakkı doğabilecektir....

AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 19/01/2023 NUMARASI : 2019/259 ESAS 2023/56 KARAR DAVA KONUSU : Mal Rejiminden Kaynaklanan Davalar (Katılma Alacağı)|Mal Rejiminden Kaynaklanan Davalar (Değer Artış Payından Doğan Alacak) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Mal rejiminin tasfiyesine ilişkin davada Mudanya 1. Asliye (Aile) Hukuk ve Bakırköy 3 Aile Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, mal rejiminin resmen tasfiyesi ve katılma alacağının tahsili istemine ilişkin olup, dava konusu bir gayrimenkul ve araçlardır. Mudanya 1. Asliye (Aile) Hukuk Mahkemesince, uyuşmazlığın gayrimenkulün aynından doğduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir. Bakırköy 3 Aile Mahkemesi ise, uyuşmalığın mal rejimi tasfiyesine ilişkin olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı vermiştir....

İddianın ileri sürülüş şekline göre yukarıda sayılan tasfiyeye konu malvarlıkları yönünden dava, artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir. Eşler, 13.12.2000 tarihinde evlenmiş, 24.03.2008 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün, kesinleşmesiyle boşanmışlardır. Mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarih itibarıyla sona ermiştir(TMK 225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden 4721 sayılı TMK'nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı(743 sayılı TKM 170.m), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar ise, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir(4722 sayılı yasanın 10, TMK 202/1.m). Tasfiyeye konu 197 ada 108 parsel sayılı taşınmaz, 233 ada 22 parsel sayılı taşınmaz ile .... plakalı araç, eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu sırasıyla 19.06.2006, 25.01.2008 ve 31.12.2002 tarihlerinde satın alınarak, davalı eş adına tescil edilmiştir....

Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 sayılı yasanın 10, TMK 202/1.m). Davaya konu 1 nolu mesken, eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu ... tarihinde, 34 nolu mesken ise ... tarihinde satış yolu ile davalı eş adına tapuda tescil edilmiştir. Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır (TMK 179.m). Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de gerekçe dosya kapsamı ile örtüşmemektedir. Tüm dosya kapsamından dava konusu edilen 1 nolu meskenin dava dışı ... kooperatifindeki davalıya ait hissenin satımından gelen, dava konusu 34 nolu meskenin ise dava dışı ... ada ... parsel sayılı davalı adına kayıtlı taşınmazın satımından gelen para ile alındığı hususunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı anlaşılmaktadır....