AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 09/06/2022 NUMARASI : 2016/324 ESAS 2022/433 KARAR DAVA KONUSU : Mal Rejiminden Kaynaklanan Davalar (Yasal Mal Rejiminin Mal Ayrımına Dönüşümü) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi....
Mal rejimi, boşanma davasının açıldığı 04/08/2014 tarihi itibariyle sona ermiştir (TMK m.225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar edinilmiş mallara katılma rejimi geçirlidir (4722 sayılı yasanın m.10, TMK m. 202). Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır (TMK m.179).Tasfiyeye konu Elazığ Merkez ilçe, Kesrik Mahallesi, 4557 parselde kayıtlı 8 nolu bağımsız bölümün, 27/12/2012 tarihinde satış sureti ile davalı koca adına tescil edildiği, söz konusu taşınmazın alınma tarihi itibari ile edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu, TMK 235.maddesi gereğince ancak katılma rejiminin sona erdiği tarihte mevcut olan malların tasfiyeye tabi olduğu, dava konusu meskenin mal rejiminin sona erdiği 04/08/2014 tarihinde de davalı adına kayıtlı olması nedeniyle tasfiyeye tabi olduğu anlaşılmıştır....
Başka bir anlatımla, şahsi hak niteliğindeki mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak hakkının dava konusu yapılabilmesi için muaccel(istenebilir) hale gelmesi gerekir, bu da mal rejiminin sona ermesi ile gerçekleşir. Mal rejiminin sona ermesi, mal rejiminin tasfiyesiyle katkı payı, değer artış payı ve artık değere katılma alacağı davalarının görülebilirlik ön koşuludur. Mal rejimini sona erdiren boşanma davasının derdest olduğunun anlaşılması durumunda usul ekonomisi gereğince(6100 s.lı HMK'nun 30. m) bekletici mesele yapılmalıdır. Somut olaya gelince; eşlerin 05.03.2012 tarihinde evlendikleri, eksikten getirtilen evraklara göre taraflar arasındaki boşanma davasının 16.08.2013 tarihinde açıldığı, 20.10.2015 tarihinde tarafların boşanmalarına karar verildiği, dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtay'da olduğu ve boşanma kararının henüz kesinleşmediği anlaşılmaktadır....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 14/09/2022 NUMARASI : 2018/23 ESAS 2022/794 KARAR DAVA KONUSU : Mal Rejiminden Kaynaklanan Davalar (Katılma Alacağı) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; evlilik birliği içinde davalı adına edinilen 34 XX 602 plakalı araç yönünden mal rejiminin tasfiyesi suretiyle şimdilik 500,00 TL katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, talep belirleme dilekçesi ile de, dava değerini 26.750,00 TL olarak belirlemiştir. Cevap dilekçesi: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; boşanma davasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, bu aracın alınmasına davacının hiçbir katkısının olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Aile Mahkemesi Sıfatı ile) DAVA TÜRÜ : Alacak Dava, eşler arasında mal rejiminden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Mahkemenin nitelemesi de bu yöndedir. Taraflar arasında kira ilişkisi yoktur. Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 tarih ve 28540 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca eşler arasında mal rejiminden kaynaklanan (TMK m.202-281) davalar sonucu verilen hüküm ve kararların temyiz incelemesi Yargıtay 8. Hukuk Dairesine ait bulunduğundan, dosyanın görevli Daire Başkanlığına gönderilmesine, 31.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mal rejimi yurt dışında boşanma davasının açıldığı tarih itibarıyla sona erecektir (TMK 225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden 4721 sayılı TMK'nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (743 sayılı TKM 170.m), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar ise, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 sayılı yasanın 10, TMK 202/1.m). Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır (TMK 179.m). 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 225.maddesine göre; mal rejimi, eşlerden birinin ölümüyle, başka bir mal rejiminin kabulüyle, mahkemece boşanmaya, evliliğin iptaline veya mal ayrılığına geçilmesine karar verilmesiyle sona erer. Yargıtayın devam eden uygulamalarına göre, mal rejiminin tasfiyesi ile alacak hakkında bir karar verilmesi için eşler aralarındaki mal rejiminin kanunda yazılı sebeplerden biri ile sona ermiş olması gerekir (TMK m.180, 206, 208, 225)....
Boşanma nedeniyle eşler arasındaki mal rejimi (TMK’.nun 218-241.maddeleri) boşanma davasının dava tarihi itibarıyla sona ermekte olup (TMK’.nun 225/2.m.), mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak hakkı boşanma dava tarihi itibarıyla doğar. Ancak bu hakkın dava yolu ile kullanılabilmesi, tasfiyeye karar verilebilmesi için boşanma davasının olumlu sonuçlanarak kesinleşmesi gerekir. Somut olayda, taraflar arasında boşanma davası açılmış olmakla davacının mal rejiminden kaynaklanan alacak hakkı doğmuştur. Ancak tasfiyeye karar verilebilmesi için boşanma davasının sonucunun beklenmesi ve eldeki davanın boşanma davası için bekletici mesele yapılması gerekmektedir. (HGK.nun 27.06.2012 tarih 2012/8-268 E.ve 2012/420 K.)...
İddianın ileri sürülüş şekli, dosya kapsamına göre istinaf kanun yolu başvurusuna konu dava; mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak isteğine ilişkindir. Bilindiği üzere; 01.01.2002 tarihinden önce 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin (TKM) yürürlükte olduğu dönemde, eşler arasında yasal mal ayrılığı rejimi geçerliydi (TKM m.170). TKM'de, mal rejiminin tasfiyesine ilişkin düzenleme mevcut olmadığından, eşlerin bu dönemde edindikleri mal varlığının tasfiyesine ilişkin uyuşmazlık, aynı kanunun 5.maddesi yollamasıyla Borçlar Kanunu'nun genel hükümleri göz önünde bulundurularak "katkı payı alacağı" hesaplama yöntemi kurallarına göre çözüme kavuşturulacaktır. Zira Borçlar Kanunu, Medeni Kanunun tamamlayıcısı olarak kabul edilmiştir (eBK m.544, TBK m.646). Mal ayrılığı rejiminde; eşler kendi malları üzerinde tasarruf yetkisine ve intifa hakkına sahiptir ve mallarının idaresi kendisine aittir (TKM m.186/1)....
K.. aralarındaki mal rejiminden kaynaklanan alacak davasının kabulüne dair Bursa 2. Aile Mahkemesi'nden verilen 31.01.2014 gün ve 361/48 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı Sezgin vekili, .. plakalı araç nedeniyle dava konusu aracın davacının şahsi malı olduğunun tespiti ile aynen iadesine, mümkün değilse mal rejiminin tasfiyesi ile fazlaya ilişkin haklar saklı olmak üzere şimdilik 5.000-TL'nin tasfiye tarihinden itibaren yasal faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı Canan vekili, aracın davalıya gizli bağış yoluyla intikal ettiğini açıklayarak davanın reddini savunmuştur....
Davalı vekili, davacının evlilik süresince çalışmadığını, katkısının bulunmadığını, aracın mal rejiminin sona ermesinden sonra satın alındığını, herhangi bir bankada mevduat hesabının olmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulü ile 112.624,17 TL katkı alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar 18.01.1975 tarihinde evlenmiş, 11.02.2005 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin kararın kesinleşmesiyle, mal rejimi sona ermiştir. (TMK'nun 225/2.m.) Sözleşmeyle başka mal rejimi seçilmediğinden, eşler arasında 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TKM'nin 170.m.), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar ise yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. (TMK'nun 202, 4722 s.Y'nın 10.m.)....
