DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 13/05/2022 KARAR TARİHİ : 07/10/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 21/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili 13/05/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle, davacı hakkında bir “bono” alacağı nedeniyle alacaklı tarafından ... sayılı dosya ile icra takibi başlatıldığını, takip dayanağının bir “bono” olduğunu, bonoya dayalı bu takipteki son işlem tarihi olan 14.12.2017 tarihi üzerinden 3 yıldan daha uzun bir süre geçtiğinden TTK 749 gereği alacağın 14.12.2020 tarihinde zamanaşımına uğradığını, bu gerekçeyle icra dosyasının zamanaşımı sebebiyle işlemden kaldırılması amacıyla 14.6.2021 tarihinde,......
Dava, sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı olarak açılan alacak istemine ilişkin olup, mahkemece yukarıda açıklanan gerekçeyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı bankaya ibraz edilen dava konusu çekteki lehtar dava dışı Fırat Gıda Ltd. Şti.’dir. Çekin arkasındaki ilk ciro ise ... adlı kişiye aittir. Bu kişinin cirosu ile çekin davalı hamile verildiği görülmektedir. Bu durumda ciro zinciri kopuk olup, davalı yetkili hamil durumunda değildir. Bu hal karşısında, hataen muntazam ciro silsilesinin bulunduğunu zannederek ödeme yapan davacı bankanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre hamil olan davalıya rücu hakkı bulunmasına rağmen, yerinde olmayan gerekçeyle, davanın reddine verilmiş olması doğru görülmemiş, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle, hükmün davacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir....
Davalı vekili, öncelikle davanın hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerinin geçmesi nedeniyle reddi gerektiğini, bankanın ödediği faiz bakımından gabin iddiasının kabul edilmesinin hukuken mümkün olmadığını, kaldı ki gabin iddiasına dayalı davanın akdin kurulması tarihinden itibaren bir yıl içerisinde açılması gerektiğini, BK'nin 66. maddesinde öngörülen sebepsiz zenginleşme durumundan da sözedilemeyeceğini, kaldı ki sebepsiz zenginleşmeye dayalı zamanaşımı süresinin de geçmiş olduğunu, ifa edilen faiz tutarı bakımından huzurdaki davanın reddi gerektiğini, ifa edilen kısmın geri istenmesinin MK'nin 2. maddesine de aykırı olduğunu, zira bankanın bu talebinin hakkın kötüye kullanılması niteliği taşıdığını, aynı tarihlerde başka bankalarında yüksek faiz verdiğini savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak davanın zamanaşımı nedeniyle reddine dair verilen karar davacı vekilinin temyizi üzerine Dairemizce onanmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil olmazsa sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkindir. Mahkemece ikinci kademedeki sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak isteminin kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm kabul edilen alacak istemine yönelik olarak temyiz edilmiştir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununa 6572 sayılı Kanunun 27. maddesiyle eklenen Geçici 14. madde gereğince Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 19.01.2015 tarihli ve 2015/8 sayılı Kararına göre ve davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Ancak, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 60. maddesinde 6644 Sayılı Kanunla yapılan değişiklik gereğince görev uyuşmazlığının giderilmesi için dosyanın Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna sunulması gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemes KARAR Dava, haricen imzalanan taşınmaz satış sözleşmesi gereğince davacı tarafından fiilen teslimi yapılan taşınmazın ifa imkansızlığı nedeniyle tapuda devrinin gerçekleştirilmediği iddiasına dayalı olarak açılan el atmanın önlenmesi ve alınan kısmi satış bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca iadesi istemine ilişkindir. Davanın açıklanan niteliğine göre hükmü temyizen inceleme görevi, yürürlükte bulunan işbölümü uyarınca Yargıtay 3. Hukuk Dairesinindir. Her ne kadar, Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu’nun 23.062016 tarih, 2016/34340 Esas, 2016/32033 Karar sayılı ilamı ile dosya Dairemize gönderilmiş ise de, maddi hatanın giderilerek görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine karar vermek gerekmiştir....
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının haklı bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalmasıdır. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığında, bir başkasının aleyhine bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. İspat hususuna gelince; Türk Medeni Kanunu’nun 6.maddesi hükmü uyarınca; kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri hakkını dayandırdığı olguların varlığını kanıtlamakla yükümlüdür....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Tarih :06/11/2008 Nosu :206/241 - K A R A R - Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı olup, tarafların arasında görülen benzer davanın temyiz incelemesini Yüksek 3.Hukuk Dairesi tarafından yapılmış bulunmasına göre dosyanın temyiz incelemesi Dairemizin görevi görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 20.07.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Öncelikle uyuşmazlığa uygulanması gereken Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen sebepsiz zenginleşme davasına ve özelliklerine ilişkin bin kısım açıklamalar yapılması gerekmektedir. Olayda olduğu gibi süresinde bankaya ibraz edilmemesi nedeniyle çekin kambiyo senedi vasfını yitirmesi durumunda hâmil, 6102 Sayılı TTK m. 732 (mülga 6762 sayılı TTK m. 644) hükmüne dayalı olarak ya hakkında sebepsiz zenginleşme nedeniyle keşideci aleyhine ya da temel ilişkiye dayalı olarak kendi cirantası aleyhine alacak davası veya icra takibi açabilir. Somut olayda çek hamili ... ile keşideci ---- arasında temel ilişki söz konusu olmadığından, hâmil, arada temel ilişki bulunmayan keşideciye karşı icra takibi ve itiraz üzerine dava açma yolunu gitmiştir. Bu nedenle eldeki dava TTK m. 732. hükmüne dayalı sebepsiz zenginleşme nedeniyle itirazın iptali ve tazminat davasıdır....
Mahkemece, iddia,savunma ve toplanan deliller doğrultusunda bankanın teminat mektubu ile güvence altına aldığı riskin gerçekleşmesi nedeniyle kendi borcunu ödediği, ancak bankanın bu borcu ödemiş olmasından dolayı lehtar olan davalının mal varlığında sebepsiz zenginleşme meydana geldiği, nitekim davacının da rücu talebini davalının sebepsiz zenginleştiği iddiasına dayandırdığı, ancak davalıya karşı sebepsiz zenginleşme iddiasında bulunabilmek için davalı şirketin satın aldığı malların bedelini ödemediği hususunun sabit olması gerektiği , bu hususta davalının satın aldığı malların bedelini satıcı MAN B&W Diesel A/...'...
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle zamanaşımına uğrayan çeke dayalı olarak hamil olan davacının keşideci olan davalı aleyhine dava tarihinde yürürlükte olan 6762 S. TTK' nın 644. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanarak alacak davası açabileceğine, davalının sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlayamamış olması nedeniyle mahkemece yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 10.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
